Ineke Heemskerk - Een delictvrije toekomst

1.2  ■  Criminogene factoren zonder meer crimineel gedrag voorspellen, maar een opeenstapeling van risicofactorenkanwel dekansopdelinquentievergroten. 1.2 Criminogene factoren Criminogene factorenzijnkenmerkenofomstandighedendiebijdragenaan het plegen van delicten. Het gaat hierbij om risicofactoren die de kans op herhaling van delictgedrag waarschijnlijk maken. Een voorbeeld: iemand die inzijn jeugdmishandeld is, heefteengroterekansdangemiddelddathij laterzijneigenkinderenookzalmishandelen.Maardathóéftniet zo tezijn. Degroterekansvraagtwel extraaandacht indebegeleiding.Het feitdathet ookanderskan, biedtdaarbij aanknopingspuntenenkansen. Door de inzet van gerichte gedragsinterventies zou de recidive kunnen worden teruggedrongen. Om nu de juiste gedragsinterventies te kunnen inzetten in eenbegeleidingstraject, is het noodzakelijkom eennauwkeurig inzicht tekrijgen indeaardenomvangvandeaanwezigecriminogene facto- ren (VanderKnaape.a., 2007).Ditvraagtdusomeenzorgvuldigescreening endiagnostiek, omvervolgensdeaard, inhouden intensiteit vandebehan- delingc.q. begeleiding tekunnenvaststellen. Er kan onderscheidworden gemaakt tussen algemene en specifieke facto- ren, tussenstatischeendynamische factorenen tussenstabieleenacute fac- toren. ■■ Algemene criminogene factoren gelden voor alle jongeren, bijvoorbeeld de invloedvande leeftijdsfase. ■■ Voor bepaalde soortendelicten zijn specifieke criminogene factoren aan tewijzen, bijvoorbeeldbij plegers van zedendelictenof bij jongerendie verslaafdzijnof dieeenpersoonlijkheidsstoornishebben. Vervolgens is er onderscheid temaken tussen statische endynamische cri- minogene factoren. ■■ Statische criminogene factoren zijn niet-veranderbaar, of slechts één kant op, bijvoorbeeldgeslacht, leeftijd (jekuntwel ouderworden,maar niet jonger)of gezinsgeschiedenis,maarookeenziekteof beperking. ■■ Dynamische criminogene factorenkunnenwélveranderen, bijvoorbeeld: slechtehuisvesting, financiëleproblemenof gebrekkigeprobleemoplos- sendevaardigheden. Tenderde iserhet onderscheid tussen stabieleenacute factoren. ■■ Stabiele factorenkunnenvoorde langereduur invloeduitoefenenophet recidivegedrag.

23