006PTMB0010

NIVEAU 3 MACHINEBOUW MECHATRONICA Machinebouwer

2 Installeren

project taak

BEGELEIDERSHANDLEIDING

NIVEAU 3 MACHINEBOUW MECHATRONICA Machinebouwer [Crebo 91091]

2

project taak

Installeren

693111131

Bestelnummer 006PTMB0010

Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

De volgende docenten hebben meegewerkt aan de totstandkoming van deze projecttaak. Peter de Hoog ROC Zadkine, Theo van Overbeek ROCTilburg

Ontwikkelteamleider Willem van Dijk

Redactie Ton Zuijderduin, Marjo Brok en Willem van Dijk

Vormgeving Henny Witjes, Studio Blanche

DTP Stichting Consortium Beroepsonderwijs/studio Blanche Juni 2013

Foto´s

Smeot Hengelo

Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat Stichting Consortium Beroepsonderwijs niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties heeft geregeld. Degene die meent alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

© 201 Stichting Consortium Beroepsonderwijs Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van Stichting Consortium Beroepsonderwijs. 0

Inhoud

Introductie. .................................................... 5

Oriëntatie..................................................... 13 Planning en Voorbereiding.......................... 21 Uitvoering en Controle................................ 31 Oplevering en Evaluatie.............................. 39

Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4

BIJLAGE 1 Beoordelingsmonitor.................................... 51 BIJLAGE 2 Formulier Urenverantwoording. .................. 52 BIJLAGE 3 Evaluatieformulier......................................... 53 BIJLAGE 4 Projecttaakplanner. ....................................... 54

4

Machinebouwer

Introduct i e

De machinebouwer is werkzaam bij middelgrote en grotere metaalbedrijven die behoren tot de sector machine-industrie en apparatenbouw. Dit zijn zowel bedrijven die halffabrikaten aanleveren als bedrijven die het complete eindproduct vervaardigen, zoals mechatronische producten en/of machines. De machinebouwer kan ook werkzaam zijn op een technische afdeling van een levensmiddelenbedrijf of bij een bedrijf dat zich richt op de industriële automatisering of bij een agrarisch mechanisatiebedrijf. De werkzaamheden worden meestal binnen het bedrijf uitgevoerd. Daarnaast komt het voor dat op locatie machines/installaties geheel worden samengebouwd dan wel worden afgebouwd. De daarbij behorende onderhoudswerkzaamheden vallen natuurlijk ook onder de taken van de machinebouwer.

5

Installeren

Deze projecttaak omvat de vervaardigde deelproducten (bijvoorbeeld uit PT1) voor de opbouw van een machine. Deelproducten installeer je aan de hand van tekeningen. De deelproducten kunnen zowel mechanische als elektrische producten zijn.

Aan de orde komen o.a.: • verbindingstechnieken • uitlijnen • fundatietechniek • besturingstechniek • kastenbouw • elektrisch en mechanisch meten

• het maken van planning/plan van aanpak • het maken van rapportages en verslagen • presenteren: voeren van gesprekken • portfolio: producten aanleveren, evalueren, reflecteren, beoordelingsformulieren invullen Tussentijds en aan het eind voer je gesprekken met begeleiders op school en in het bedrijf. Aan het eind presenteer je het gehele project in de oplevering. In deze projecttaak werk je aan: Kerntaak 3 ‘Installeert en onderhoudt machines en/of mechatronische producten en regelt deze af’. Daarin komen de volgende werkprocessen aan de orde: 3.1 Voorbereiden werkzaamheden 3.2 Installeren machines en mechatronische producten 3.3 Inregelen, afstellen en uitlijnen machines en mechatronische producten 3.8 Administreren en archiveren van gegevens Vanuit Leren, Loopbaan en Burgerschap werk je aan: • Kerntaak 1 ‘Benoemt de eigen ontwikkeling en kiest middelen en wegen om daarbij passende leerdoelen te bereiken’ • Kerntaak 2 ‘Stuurt de eigen loopbaan’

De bewijsstukken voor talen kunnen opgenomen worden in een taalportfolio.

6

Machinebouwer

 

Portfolio en afsluiting van de projecttaak In je portfolio van dit project zitten de bewijsstukken die aantonen dat je deze projecttaak goed hebt uitgevoerd. Deze bewijzen laten zien dat je binnen de werkprocessen aan alle competenties hebt gewerkt. Op deze wijze wordt je competentieontwikkeling zichtbaar. Je bewijsstukken moeten aan de volgende eisen voldoen: • Eigen werk in de praktijk of op school • Recent gemaakt • Uitgevoerd bij deze projecttaak • Zichtbaar welk werkproces of welke competenties per bewijs worden aangetoond • Aangegeven complexiteit (A/B/C/D) • In overleg met je begeleider (ondertekend voor akkoord) • Met ondertekende beoordelingen Voor het aanleveren van deze bewijsstukken in je portfolio draag je zelf de verantwoordelijkheid. Als je een stap met voldoende resultaat hebt afgesloten, geeft je begeleider een ‘GO’ waarna je aan de volgende stap kunt gaan werken. De oplevering van de gehele projecttaak vindt plaats als alle bewijsstukken uit de eerste drie stappen ingeleverd zijn en beoordeeld zijn met ‘voldoende’. Hiermee heb je aangetoond dat je aan alle competenties per werkproces gewerkt hebt. Tenslotte vindt de oplevering van het project plaats in de vorm van een gesprek, een presentatie of een combinatie daarvan. De beoordeling van de hele projecttaak wordt deels door je begeleider op school en deels door je praktijkbegeleider uitgevoerd. Zij beoordelen jou: • door observatie van je competenties als je aan het werk bent • door aanvullende gesprekken met jou te voeren • door competenties uit jouw bewijsstukken in je portfolio te waarderen

In de tabel staan de bewijsstukken die bij elke stap horen.

7

Installeren

1 Portfolio met bewijzen • Productanalyse • Overzicht materialen, gereedschappen en producten • Overzicht leeractiviteiten (POP)

Stap

1 Oriëntatie

2 Planning en

• Plan van aanpak • Ingevulde planning • Werkvoorbereiding • Kennistoets • Vaardighedentoets

Voorbereiding

3 Uitvoering en Controle

• Producten van de projecttaak • Fotoverslag installatieproces • Instructie schrijven • Eindcontroleformulieren • Urenverantwoording • Beoordeling door de praktijk

4 Oplevering en Evaluatie

• Presentatie, demonstratie of beoordelingsgesprek • Ingevulde beoordelingsformulieren • Portfolio met producten (in te leveren resultaten) • Evaluatieformulier

8

Machinebouwer

 

Begeleidersinformatie

Materiaal voor leerlingen is downloadbaar via: http://www.consortiumbo.nl/site/Techniek_ICT_ mediavormgeving/niveau_3/materiaal.html

Organisatie

Uitvoeren projecttaak Binnen deze projecttaak gaat de leerling van gefabriceerde producten uit bijvoorbeeld PT1 een machine installeren. Het is aan het bedrijf waar de leerling werkzaam is een juiste keuze te maken. Een logische stap zou zijn dat in PT1 de deelproducten vervaardigd worden en in deze taak de deelproducten gebruikt worden voor het vervaardigen van een machine. In de BBL kan de volgorde van de projecttaken variëren. Voor het installeren van een machine dient de leerling kennis te hebben van verbindingstechnieken, uitlijnen van assen, kastenbouw, aansluiten van motoren, instellen en afregelen van sensoren. Deze vaardigheden dienen aan bod te komen op het bedrijf of op school. Deze informatie vindt u in de projecttaakplanner en in de toelichting bij de stappen. Bovenstaande steeds in overleg met de begeleider met behulp van het plan van aanpak. Voor de theorie kan er een beroep gedaan worden op een regionaal opleidingscentrum (ROC). De leerling kan deze kennis opdoen tijdens workshops, lessen, practica en excursies etc. Praktijk en Theorie De onderwerpen theorie en praktijk zijn te vinden in de planners en het ‘Overallschema voor de Machinebouwer 91090’ op de bestelsite: • www.consortiumbo.nl > kies Bestellen > • Na login kies voor menu Downloads > MEI > Niveau 3 • Vervolgens zijn de documenten te vinden bij de betreffende opleiding.

Praktijk In de projecttaakplanner staan de specifieke praktijkonderdelen. Deze projecttaak richt zich op het installeren van producten of deelproducten t.b.v. de machinebouw, of het optimaliseren van productieprocessen.

1. Oriëntatie • Los en vast

verbindingstechnieken • Monteren stellen (montage en demontage van assen) • Meettechnieken (uitlijn- meetgereedschappen) • Lastechnieken • Verbindingstechnieken • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum besturingstechnieken

2. Planning en Voorbereiding

3. Uitvoering en Controle

• Kastenbouw • Practicum

besturingstechnieken

• Transformatoren • Relaistechnieken • Besturingstechnieken

4. Oplevering en Evaluatie

• Kastenbouw • Paneelbouw

Theorie In de projecttaakplanner staan de specifieke theorieonderdelen beschreven.

9

Installeren

Begeleidersinformatie

u via het menu Downloads de materialen vinden bij deze opleiding. • In de stappen van de projecttaak komen de volgende onderwerpen aan bod: Gespreksvaardigheid: - deelnemen aan overleg en discussie - informatie uitwisselen Luisteren - luisteren naar instructies Schrijven - formulieren invullen - verslagen van werkstukken - taalverzorging Taalbeschouwing en taalverzorging - spelling Moderne vreemde talen (MVT) Voor moderne vreemde talen is eveneens de ‘drieslag taalontwikkeling’. Deze is echter niet verder uitgewerkt. Een toelichting op de drieslagmethode en werkwijze kunt u vinden op de bestelsite: www.consortiumbo. nl > kies Bestellen > Na login kunt u via het menu Downloads de materialen vinden bij deze opleiding. Rekenen en Wiskunde Uitgangspunten en visie. • Voldoen aan de in het raamwerk rekenen/ wiskunde mbo gestelde eisen • Horizontaal afgestemd binnen alle vakrichtingen • Werken met de Drieslagmethode • Geïntegreerd waar mogelijk

Vakleer

1. Oriëntatie • Los en vast

verbindingstechnieken • Monteren stellen (montage en demontage van assen) • Meettechnieken (uitlijn- meetgereedschappen) • Lastechnieken • Verbindingstechnieken • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum besturingstechnieken

2. Planning en Voorbereiding

3. Uitvoering en Controle

• Kastenbouw • Practicum

besturingstechnieken

• Transformatoren • Relaistechnieken • Besturingstechnieken

4. Oplevering en Evaluatie

• Kastenbouw • Paneelbouw

Nederlands • De ondersteuning en beoordeling van

taalactiviteiten is niet alleen een taak van de docent talen, maar van het hele opleidingsteam. Door niet alleen in ingeroosterde uren met taal bezig te zijn, maar consequent binnen het hele opleidingsteam aandacht aan taalontwikkeling te besteden, kunnen leerlingen ‘kilometers’ maken, waardoor ze hun talen op peil brengen en houden. Dit noemen we de ‘drieslag taalontwikkeling’. • Bij de projecttaken zijn taalkaarten ontwikkeld volgens Meijerink. • Een toelichting op de drieslagmethode en werkwijze kunt u vinden op de bestelsite: www. consortiumbo.nl > kies Bestellen > Na login kunt

10 Machinebouwer

 

Begeleidersinformatie

evaluatiegesprek. • Invullen van de beoordelingsformulieren en/of de beoordelingsmonitor. • Vaststellen van leerdoelen voor de volgende projecttaak. • Bepaalt GO/NO-GO. • Boordeling van het proces in de projecttaak. • Controleert portfolio. Praktijkopleider: de opleider in het bedrijf Laat de leerling binnen het bedrijf producten of onderdelen, die in de vorige projecttaak vervaardigd zijn, samenstellen tot een machine. Laat hierbij zoveel mogelijk technische vaardigheden aan bod komen (verbindingstechnieken, uitlijnen kasten en bouw). De leerling maakt via een plan van aanpak duidelijk welke vaardigheden binnen het bedrijf en welke vaardigheden op school uitgevoerd kunnen worden. Praktijkbegeleider: de instructeur op het ROC Begeleidt de leerling bij het oefenen van vaardigheden die horen bij de projecttaak Installeren. Het is uiteraard mogelijk dat de leerling binnen het bedrijf beperkte mogelijkheden heeft om zich deze technische vaardigheden eigen te maken (zie plan van aanpak). Zorg als praktijkbegeleider dan dat in bovengenoemd geval extra praktische vaardigheden binnen de school aan bod kunnen komen. Vakdocenten Binnen de projecttaak Installeren moet aandacht worden besteed aan de vaktheorie, rekenvaardigheden wiskunde en burgerschapscompetenties, geheel ter ondersteuning van de projecttaak. Dit staat omschreven in de projecttaakplanner en lessuggesties bij de stappen van deze projecttaak.

1. Oriëntatie Samenstellen van krachten Ontbinden van krachten

2. Planning en Voorbereiding

Momenten en momentenstelling Hefbomen Evenwichtsvoorwaarden. Steunpuntreacties Zwaartepunten Trek-, druk- en afschuifbelasting

3. Uitvoering en Controle 4. Oplevering en Evaluatie

Bewegingen

Leren, Loopbaan en Burgerschap (LLB) Leren, Loopbaan en Burgerschap wordt geïntegreerd aangeboden in de projecttaken. • Uitwerking op basis van het Brondocument Leren, Loopbaan en Burgerschap. • In de stappen van de projecttaak komen de werkprocessen van de kerntaken 1, 2 en 4 van LLB aan de orde. Verder wordt er door middel van kaarten voor leerlingen een koppeling gemaakt tussen de projecttaken, de LLB kerntaken en gebruikelijke methoden. • Een toelichting op LLB en de werkwijze kunt u vinden op de bestelsite: www.consortiumbo.nl > kies Bestellen > • Na login kies voor menu Downloads > MEI > Niveau 3 • Vervolgens zijn de documenten te vinden bij de betreffende opleiding.

Aanwijzingen begeleiders

Begeleider: bij BOL en BBL projecttaak- en/of studie/loopbaanbegeleider • Plannen met de leerling van de demonstratie, presentatie of eindgesprek. • Voeren van de begeleidingsgesprekken en het

11 Installeren

StaP 1 je competentieontwikkeling bij deze stap Werkprocessen en competenties

d a g

3.1 Voorbereiden werkzaam- heden

e Samenwerken en overleggen Je vraagt bij onduidelijkheid uitleg of aanvullende informatie aan de leidinggevende, zodat jij weet wat de opdracht inhoudt en wat je er voor nodig hebt. k Vakdeskundigheid toepassen Je past technische kennis en inzicht toe, zodat jij een duidelijk en compleet beeld krijgt van de werkzaamheden. l Materialen en middelen inzetten Je verzamelt de juiste en voldoende materialen en middelen, zodat de werkzaamheden bekwaam en veilig kunnen worden uitgevoerd.

12 Machinebouwer

STAP 1 orIëntatIe

orIëntatIe

In deze stap krijg van je praktijkopleider van je leerbedrijf of je studiebegeleider op school een opdracht tot het installeren van een machine. Of een gedeelte hiervan. Hiervoor gebruik je de producten of halffabricaten die je gemaakt heb in een vorige projecttaak. Het installeren doe je aan de hand van opdrachten en tekeningen. Vervolgens ga je per product na met welke verbindingsmethode je dit product kunt installeren. Dit doe je op basis van product en materiaalsoort. Om je keuze te verklaren moet je de toepassingsmogelijkheden van de gekozen technieken met voor- en nadelen aangeven. Aan het einde van deze projecttaak is er een machine vervaardigd die in een productieproces ingezet kan worden. Je gaat onderzoeken welke technische vaardigheden je nodig hebt om de opdracht uit te voeren. Ook ga je nadenken over wat je moet weten en wat je moet gaan vragen. Tijdens het maken van de projecttaak is het van belang om regelmatig in een groepje bij elkaar te gaan zitten om je vorderingen en ervaringen te delen met elkaar. Bespreek met hen je successen en je problemen die je tijdens de uitvoering bent tegengekomen. Deze collegiale samenwerking vormt ook een bewijsstuk over jouw samenwerking tijdens dit project.

13 Installeren

In te leveren resultaat (portfolio) In te leveren resultaten

Competentie D A G

Productenanalyse

3.1 K 3.1 L

Overzicht van materialen, gereedschappen en producten

Overzicht van leeractiviteiten, POP 3.1 E LLB: KT1 en 2 Verantwoording van de beoordeling Datum: Beoordelaar(s) Functie

Handtekening

Leerling

14 Machinebouwer

stap 1 Oriëntatie

ACTIVITEITEN

De activiteiten en opdrachten die je in deze stap uitvoert, moet je zorgvuldig uitwerken. Dat doe je zo dat je aan anderen duidelijk maakt welke competenties je daarbij hebt ontwikkeld. Deze uitwerkingen bewaar je als resultaat in je portfolio. Productanalyse Beschrijf in een verslag de precieze werking van de machine die je gaat installeren. Neem in je beschrijving de volgende punten op: • De specifieke onderdelen die gemaakt zijn voor deze machine • De inkooponderdelen 1.

• De verbindingstechnieken die worden gebruikt • Het besturingssysteem dat wordt toegepast • De producten die je hiermee kunt maken

2. Overzicht van producten, materialen en gereedschappen Maak een overzicht van de producten die je gaat gebruiken bij het

installeren van een machine. Beschrijf duidelijk per product:

• Wat de functie in de machine is. • Of er tekeningen aanwezig zijn. –– Zo nee, dan maak je deze en vermeld je dit in het plan van aanpak. • Welke afstellingen nodig zijn voor installatie. • Ga na of er voor het installeren van de machine nog extra onderdelen nodig zijn. Neem deze op in je overzicht en je plan van aanpak. 3. Overzicht van je leeractiviteiten (POP) Probeer op de volgende vragen een antwoord te formuleren. Overleg met je praktijkopleider, je studieloopbaanbegeleider en met je medecursisten (deelnemers aan het project). Maak gebruik van je productenanalyse. • Welke werkprocessen (WP) ga je in deze projecttaak (kerntaak 1) toepassen? • Welke kennis heb je per WP nodig?

15 Installeren

• Welke vaardigheden moet je oefenen? • Aan welke competenties ga je werken?

Maak hiervan een overzicht in een POP. Gebruik de volgende bronnen: het kwalificatiedossier, de beoordelingsformulieren, de planner.

Evalueren en beoordelen

De begeleider/docent controleert of je alle punten van de opdracht correct hebt uitgewerkt. Hij controleert of jouw competentieontwikkeling per werkproces daarin is aangetoond. Kijk in de beoordelingsmonitor na waarvoor je een beoordeling krijgt. Als de beoordeling voldoende is, krijg je een GO. Hiermee is je oriëntatie afgerond. De informatie die je hier hebt verzameld, heb je nodig voor de volgende stap. In stap 2 ga je een plan van aanpak maken en je verder voorbereiden.

16 Machinebouwer

stap 1 Oriëntatie

Vakkennis en vaardigheden

Kennis van meet- en controlegereedschappen. Kennis van materialen en middelen die bij het vervaardigen van deelproducten en het samenbouwen van machines worden gebruikt. Kennis van het kwaliteitssysteem en de kwaliteitseisen van het eigen bedrijf. Kennis van de persoonlijke beschermingsmiddelen. Kennis van vaktaal binnen de branche. Kunnen toepassen van de benodigde Arbo-, veiligheids-, milieu- en bedrijfsvoorschriften. Kunnen lezen van technische tekeningen en schema’s. Kunnen lezen van Engelstalige instructies.

17 Installeren

Begeleidersinformatie

audiovisuele informatie • Gesprekken voeren: overleg, vraaggesprek, reflectiegesprek

KERNTAKEN, WERKPROCESSEN EN COMPETENTIES • Zie de beoordelingsformulieren van deze projecttaak. • Zie voor de onderdelen Nederlands, Moderne Vreemde Talen, Rekenen en Wiskunde en Leren, Loopbaan en Burgerschap de eisen die vermeld staan in de Organisatie. STUDIEBRONNEN • Basisdocument projecttaken Machinebouw mechatronica • Tabellen mechanische techniek, Educaboek – Stam Technische boeken • Transfer E: kabelinstallaties en kastenbouw • Transfer W: monteren / stellen • Techniekstad Kenteq • Basisveiligheid VCA • Materialenleer Kenteq 102-301-2 • Tekeninglezen Machinebouw ISBN: 90.401.04999 • Nederlands niveau 3 • Brondocument burgerschap

• Spreken: gegevens presenteren • Schrijven: een verslag maken

Moderne vreemde talen (MVT) • Niet van toepassing in deze stap

Rekenen en wiskunde • Omtrek, oppervlakte, inhoud

Leren, Loopbaan en Burgerschap • Kennis van verschillende manieren van leren. • Kent manieren om informatie te ordenen en verbanden te leggen. • Vuistregels voor het maken van keuzen daaruit (wat is waarvoor geschikt?). • Leren van anderen, leren met anderen, leren door ervaring. • Kennis en kunde van het samenstellen van een SMART-ontwikkelplan. Informatica • MS-Word Verslag • MS-Excel Tabellen • MS-PowerPointpresentatie • Zoeken op internet • Informatie- en/of databasesystemen die op het bedrijf gebruikt worden

TE BEHANDELEN LESSTOF

Praktijk • Uitlijnen van assen • Fundatie / Balancering • Besturingstechnieken • Verbindingstechnieken

Theorie • Uitwendig en inwendig draadsnijden

• Bevestigingsmiddelen • Verbindingstechnieken

Nederlands • Lezen: Instructies en studiebronnen lezen • Luisteren: Instructies, mondelinge en

18 Machinebouwer

stap 1 Oriëntatie

Begeleidersinformatie

AANWIJZINGEN BEGELEIDERS

Begeleider: bij BOL en BBL projecttaak- en/of studie/loopbaanbegeleider • Voeren van de begeleidingsgesprekken. • Invullen van de beoordelingsformulieren. • Bepaalt GO/NO-GO. • Ingeleverde producten controleren.

Praktijkopleider: de opleider in het bedrijf • Begeleiding van de leerling in het bedrijf. • Ingeleverde resultaten beoordelen.

Praktijkbegeleider: de instructeur op het ROC • Begeleiden van praktijkonderdelen. • Beoordelen van ingeleverde resultaten.

Vakdocenten: alle docenten • Instructielessen/workshops verzorgen. Zie bij ‘behandelen van de lesstof’. • Invullen van de beoordelingsformulieren en/of de beoordelingsmonitor. • Bepaalt Go/No-Go.

19 Installeren

StaP 2 je competentieontwikkeling bij deze stap Werkprocessen en competenties

d a g

3.1 Voorbereiden werkzaam- heden

e Samenwerken en overleggen Je vraagt bij onduidelijkheid uitleg of aanvullende informatie aan de leidinggevende, zodat jij weet wat de opdracht inhoudt en wat je er voor nodig hebt. k Vakdeskundigheid toepassen Je past technische kennis en inzicht toe, zodat jij een duidelijk en compleet beeld krijgt van de werkzaamheden. l Materialen en middelen inzetten Je verzamelt de juiste en voldoende materialen en middelen, zodat de werkzaamheden bekwaam en veilig kunnen worden uitgevoerd.

20 Machinebouwer

STAP 2 PlannIng en VoorBereIdIng

PlannIng en VoorBereIdIng

Je hebt de oriëntatie afgerond. Je weet wat er van je verwacht wordt in deze projectaak. De resultaten uit de Oriëntatie ga je gebruiken om een plan van aanpak te maken. Je zet daarvoor je opdracht om in een plan met een planning in tijd. Je zet erin welke werkzaamheden je gaat uitvoeren en hoeveel tijd je daarvoor nodig denk te hebben. Het moet duidelijk zijn welke producten of halffabricaten je gaat installeren, maar ook aan welke competenties je gaat werken. Daarom neem je in het plan op welke kennis en vaardigheden je nodig hebt en hoe je die gaat leren om deze projecttaak goed uit te kunnen voeren. Dit plan van aanpak ga je de komende periode echt gebruiken om alle werkzaamheden uit te kunnen voeren. Het moet een duidelijk overzicht zijn waarin staat wie en wat je nodig hebt, waar en wanneer. Het resultaat hiervan is: • dat je voldoende kennis en vaardigheden hebt om het project te kunnen uitvoeren • dat het materiaal, de gereedschappen en materieel klaar staan • dat alle benodigde gegevens aanwezig zijn Hierdoor kunnen de werkzaamheden in stap 3 kunnen vlot en goed worden uitgevoerd.

21 Installeren

In te leveren resultaat (portfolio) In te leveren resultaten

Competentie D A G

Plan van aanpak met planning

3.1 E,K

Werkvoorbereiding 3.1 E,K,L Verantwoording van de beoordeling Datum: Beoordelaar(s) Functie

Handtekening

Leerling

ACTIVITEITEN

Raadpleeg de benodigde bronnen en procedures. Maak gebruik van de producten die je gemaakt hebt in de Oriëntatie: • Productanalyse • Overzicht van materialen, gereedschappen en producten • Overzicht van leeractiviteiten Plan van aanpak met planning Het plan van aanpak voor het hele project moet je indelen in hoofdstukken. Vul de onderdelen van het plan van aanpak zo volledig mogelijk in. Werk waar nodig samen met de andere deelnemers aan het project. 1.

22 Machinebouwer

stap 2 Planning en Voorbereiding

Plan van aanpak: indeling en inhoud 0. Voorblad 1. Opdracht en opdrachtgever

2. Op te leveren resultaat 3. Plan van aanpak 4. Aanwezige kennis en vaardigheden 5. Te ontwikkelen kennis en vaardigheden Kennis/vaardigheid Wie Informatiebron(nen) Activiteit Competenties 6. Faciliteiten < Omschrijf welke faciliteiten je nodig hebt om het project uit te voeren. Geef aan wat wel en wat niet aanwezig is en ook hoe je ontbrekende faciliteiten gaat organiseren.> 7. Oplevering van project BIJLAGEN: a. Lijst met in te leveren beroepsproducten

b. Werktekeningen c. Planning in tijd

Als het klaar is, controleer je het plan met behulp van de checklist.

23 Installeren

Checklist Plan van Aanpak Is het voorblad compleet? F F Tekst: ‘Plan van aanpak’? F F Naam van de projecttaak? F F Naam van de organisatie en naam van de opdrachtgever? F F Plaats en einddatum van het Plan van aanpak? F F Naam van de opdrachtnemer (eventueel de namen van de groepsleden)? F F Je eigen naam?

Lay-out F F Inhoudsopgave met paginanummers? F F Hoofdstukken genummerd? F F Paginanummers op bladzijden?

Taal(gebruik) F F Spellingsfouten? Punten, vraagtekens, hoofdletters?

De opdracht F F Is de opdracht duidelijk omschreven? F F Aan welke eisen moet het product voldoen? (lijst) F F Naam van de opdrachtgever (persoon) ? F F Naam van de projectleider? F F Is er eventueel een schriftelijke opdracht aanwezig?

De activiteiten F F Zijn de activiteiten in benoemd in een logische volgorde ? F F Zijn de activiteiten binnen een groep ongeveer gelijk in moeilijkheid? F F Is de oplevering van het project beschreven? De producten F F Zijn voldoende producten gedefinieerd? F F Is het plan van aanpak ook als product gedefinieerd? F F Zijn eventuele belangrijke gebeurtenissen ook als product gedefinieerd? F F Zijn ontwerpen, rapporten e.d. niet vergeten? F F Is het eindproduct niet vergeten?

De planning F F Klopt de planning met de activiteiten? F F Is de planning realistisch?

24 Machinebouwer

stap 2 Planning en Voorbereiding

Bespreek tenslotte je plan van aanpak en planning met je begeleiders van bedrijf en school. Controleer in dit gesprek de volgende zaken: • Zijn de juiste activiteiten gepland? • Is de planning in tijd correct? • Zijn de juiste prioriteiten gesteld? • Zijn de juiste materialen en middelen ingezet? • Welke werkprocessen en competenties ontwikkel je in deze taak? • In welke complexiteit wordt de taak uitgevoerd? Verwerk eventuele opmerkingen in het plan van aanpak en stel je planning bij. Laat je plan van aanpak en planning ondertekenen voor akkoord door je begeleider van school, je praktijkopleider en jezelf. Werkvoorbereiding Om je werk in de uitvoering goed te kunnen beginnen moet je een werkvoorbereiding gemaakt hebben. Beschrijf voor elk product: • Het op te leveren resultaat. Dus hoe het geïnstalleerd en of afgesteld moet worden. Maak daarbij duidelijk voor welke techniek je kiest en waarom. 3.

• De werkvolgorde: met wie je werkt en wie wat doet. • Van welke tekeningen, procedures, materialen en gereedschappen je gebruik gaat maken.

Houd vanaf de voorbereiding de urenverantwoording bij tot en met de controle. Hiermee kun je controleren of je gewerkt hebt volgens planning.

Urenverantwoording is beschikbaar op: www.consortiumbo.nl/site/ Techniek_ICT_mediavormgeving/niveau_3/materiaal.html

25 Installeren

Evalueren en beoordelen

e begeleider van school controleert of alle punten van de opdracht correct zijn weergegeven en controleert of jouw competentieontwikkeling per werkproces daarin is aangetoond. Als de beoordeling voldoende is, krijg je een GO. Hiermee is je voorbereiding voor het leren, de planning en je werkvoorbereiding voor de uitvoering afgerond. Dit plan van aanpak met de planning en de werkvoorbereiding heb je nodig voor de volgende stap. Kennis van meet- en controlegereedschappen. Kennis van materialen en middelen die bij het vervaardigen van deelproducten en het samenbouwen van machines worden gebruikt. Kennis van het kwaliteitssysteem en de kwaliteitseisen van het eigen bedrijf. Kennis van de persoonlijke beschermingsmiddelen. Kennis van vaktaal binnen de branche. Kunnen toepassen van de benodigde Arbo-, veiligheids-, milieu- en bedrijfsvoorschriften. Kunnen lezen van technische tekeningen en schema’s. Kunnen lezen van Engelstalige instructies. Vakkennis en vaardigheden

26 Machinebouwer

stap 2 Planning en Voorbereiding

Begeleidersinformatie

Schrijven: formulieren invullen, tabel planning invullen.

KERNTAKEN, WERKPROCESSEN EN COMPETENTIES • Zie de beoordelingsmonitor van deze projecttaak. • Zie voor de onderdelen Nederlands, Moderne Vreemde Talen, Rekenen en Wiskunde en Leren, Loopbaan en Burgerschap de eisen die vermeld staan in Organisatie.

Moderne vreemde talen Voor moderne vreemde talen is eveneens de drieslagtaalontwikkeling. Deze is niet verder uitgewerkt. Leren, Loopbaan en Burgerschap (LLB) Uitwerking op basis van het Brondocument Leren, Loopbaan en Burgerschap. LLB 1.4. Plant zijn eigen leerproces en voert het uit

TE BEHANDELEN LESSTOF

Praktijk • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum besturingstechnieken

Rekenen en wiskunde • Momenten en momentenstelling • Hefbomen, evenwichtsvoorwaarden • Steunpuntreacties • Zwaartepunten

Theorie • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum besturingstechnieken • Vorm- en plaatstolerantie • ISO passingstelsel • Tekeninglezen (machinebouw) • Normen machinebouw • Meettechnieken (schuifmaat, inwendige en uitwendige beugelschroefmaat, kalibers meetklok) • Kalibreren / onderhoud meetgereedschappen Nederlands Bij Nederlands maken wij gebruik van de drieslagmethode: 1. Werken met het communicatiemodel, zie Basisdocument. 2. In te leveren resultaten beoordelen op basis van Raamwerk Nederlands. 3. Signalering van taalproblemen. • Bij de stap Planning en Voorbereiding komen de volgende onderwerpen aan bod:

Informatica • Word: maken plan van aanpak • Excel: planning maken

27 Installeren

Begeleidersinformatie

AANWIJZINGEN BEGELEIDERS

Begeleider: bij BOL en BBL projecttaak- en/of studie/loopbaanbegeleider • Voeren van de begeleidingsgesprekken. • Invullen van de beoordelingsformulieren. • Bepaalt GO/NO-GO. • Boordeling van het proces in de projecttaak.

Praktijkopleider: de opleider in het bedrijf • Begeleiding van de leerling in het bedrijf. • Ingeleverde resultaten beoordelen.

Praktijkbegeleider: de instructeur op het ROC • Begeleiden van praktijkonderdelen. • Beoordelen van ingeleverde resultaten.

Vakdocenten: alle docenten • Geven van (vak)lessen. • Invullen van de beoordelingsformulieren en/of de beoordelingsmonitor. • Bepaalt GO/NO-GO.

28 Machinebouwer

stap 2 Planning en Voorbereiding

29 Installeren

StaP 3 je competentieontwikkeling bij deze stap Werkprocessen en competenties

d a g

3.2 Installeren van machines en mechatroni- sche produc- ten

e Samenwerken en overleggen Je werkt doelmatig met een collega monteur, deelt kennis, ervaringen en inzichten, zodat onderdelen goed worden geplaatst en aangesloten. k Vakdeskundigheid toepassen Je plaatst installaties en onderdelen en sluit deze op elkaar aan, zodat een product ontstaat dat gereed is om te worden getest. l Materialen en middelen inzetten Je gebruikt doelmatig materialen, gereedschappen en persoonlijke beschermingsmiddelen, zodat de werkzaamheden vlot verlopen. S kwaliteit leveren Je installeert systematisch machines of halffabrikaten die voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen en doet dit binnen de afgesproken tijd. t Instructies en procedures opvolgen Je installeert machines of halffabrikaten volgens tekeningen, geldende normen, aanwijzingen van leidinggevende en Arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften. e Samenwerken en overleggen Je werkt doelmatig samen met een collega machinebouwer, deelt technische kennis, zodat onderdelen goed worden geplaatst en aangesloten. k Vakdeskundigheid toepassen Je regelt in, stelt af en lijnt uit, zodat er een correct werkend product geleverd wordt. l Materialen en middelen inzetten Je gebruikt doelmatig materialen, gereedschappen en persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn bij het inregelen, afstellen en uitlijnen. M analyseren Je controleert of het apparaat met de opgegeven instellingen aan de kwaliteitsnorm voldoet. Afwijkingen verhelp je. r op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten Je bespreekt met de klant niet te voorkomen hinder, zodat de werkzaamheden vlot kunnen verlopen. S kwaliteit leveren Je regelt in, stelt af en lijnt uit op een manier die voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen en doet dit binnen de afgesproken tijd. t Instructies en procedures opvolgen Je regelt in, stelt af en lijnt uit volgens tekeningen, geldende normen, aanwijzingen van leidinggevende en voorschriften. W Met druk en tegenslag omgaan Je zoekt bij tegenslagen voortdurend naar de meest doeltreffende voortgang van de werkzaamheden, zodat de werkzaamheden vlot verlopen.

3.3 Inregelen,

afstellen en uitlijnen ma- chines en me- chatronische producten

30 Machinebouwer

STAP 3 uItVoerIng en Controle

uItVoerIng en Controle

In deze stap ga je de projecttaak uitvoeren door producten en halffabrikaten samen te stellen, te installeren tot de machine uit je opdracht. Je werkt daarbij volgens het plan van aanpak dat je hebt gemaakt in de vorige stap. Op basis van de gegevens die je in de vorige stappen hebt verzameld, stel je vast op welke manier de montageondergrond van jouw werk moet worden samengesteld. Om benodigde onderdelen te installeren en te monteren pas je geleerde technieken toe, zoals monteren en stellen, verbindingstechnieken, kastenbouw. Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden moet je je werk regelmatig en kritisch controleren en testen. Voldoen de ondergrond en het product aan de gestelde eisen? Eventuele aanpassingen of fouten kun je dan tijdig signaleren en bijstellen. Aan het einde van deze stap bekijk je je gemaakte machine en je controleert hem heel kritisch. Het resultaat moet zijn dat de onderdelen volgens tekeningen en aanwijzingen op een montageondergrond zijn geplaatst.

31 Installeren

In te leveren resultaat (portfolio) In te leveren resultaten Fotoverslag van het installatieproces 3.2 E, K, L, S 3.3 E, K, L, S Instructie schrijven 3.2 T 3.3 M Controle formulieren en lijst

Competentie O V G

3.2 T 3.3 T

Urenverantwoording

3.3 W, S

Beoordeling door de praktijk 3.3 T, W, R Verantwoording van de beoordeling Datum: Beoordelaar(s) Functie

Handtekening

Leerling

ACTIVITEITEN

In de voorafgaande stappen zijn de voorbereidingen gedaan en vastgelegd in het plan van aanpak en de werkvoorbereiding. Nu ga je aan de slag om de producten te maken. Fotoverslag van het productieproces Monteren, installeren, uitlijnen en afregelen van onderdelen en deelproducten. Maak aan de hand van je werkzaamheden een fotoverslag. Je fotoverslag moet voldoen aan de werkprocessen waarop je beoordeeld wordt, zoals: Werkproces 3.2 Installeren machines en mechatronische producten 3.3 Inregelen, afstellen en uitlijnen machines en mechatronische producten • Maak foto’s van de installatie van de machine. • Vermeld bij elke foto welk onderdeel of product in welk procesfase te zien is. 1.

32 Machinebouwer

stap 3 Uitvoering en Controle

• Geef aan welke technieken je hebt gebruikt bij het verbinden van onderdelen. • Beschrijf hoe je verschillende onderdelen hebt gesteld en uitgelijnd. • Beschrijf in welke volgorde je hebt gewerkt. • Geef aan wat niet is gelukt en waardoor dat kwam. • Beschrijf de controles. • Benoem competenties die je tijdens dit werkproces hebt ingezet. • Geef aan welke controles je hebt uitgevoerd. • Vertel wanneer je hebt samengewerkt met anderen en hoe dat is verlopen. • Benoem competenties die je tijdens dit werkproces hebt ingezet. Instructie schrijven Schrijf een instructie voor een minder ervaren collega voor het installeren van onderdelen. De instructie moet stapsgewijs, in goede volgorde opgebouwd en volledig zijn. Je collega moet de instructie kunnen begrijpen en ermee kunnen werken. Controle formulieren en lijst Verzamel je formulieren waarin de meetresultaten zijn vastgelegd. Deze formulieren moeten zijn ondertekend en gecontroleerd door je leidinggevende. Maak een lijst met de meetgereedschappen en beschermingsmiddelen die je voor de controle heb gebruikt. 2. 3.

4.

Urenverantwoording (zie bijlage 2 Urenverantwoording)

Je hebt gedurende de projecttaak een urenverantwoording bijgehouden. Laat het formulier ondertekenen door de praktijkopleider en de begeleider van school. Lever het formulier bij stap 4 in.

Urenverantwoording is beschikbaar op: www.consortiumbo.nl/site/ Techniek_ICT_mediavormgeving/niveau_3/materiaal.html

33 Installeren

5. Beoordeling door de praktijk Als alle resultaten ingeleverd zijn en het project klaar is, beoordeelt de praktijk (opdrachtgever): a. de kwaliteit van de producten b. jouw competenties per werkproces Aansluitend voert de opdrachtgever met jou een eindgesprek. Tijdens dit gesprek staan die werkprocessen centraal waarin hij bepaalde competenties van jou nog niet voldoende heeft gezien. Tenslotte geeft de praktijkopleider op basis van deze twee beoordelingen een eindoordeel over jouw competenties tijdens de praktijkuitvoering van het project. De beoordeling wordt door de praktijkopleider ondertekend. De beoordeling bewaar je als bewijs in je portfolio.

34 Machinebouwer

stap 3 Uitvoering en Controle

Vakkennis en vaardigheden

• Hanteren van relevante Arbo-, veiligheid- en milieu- en bedrijfsvoorschriften • Apparatuur en proceskennis • Kennis van de branche en producten en diensten van de organisatie (bedrijf) • Kennis van materialen en middelen ten behoeve van het installeren van deelproducten en samenbouwen machines • Kennis van kwaliteitssysteem en kwaliteitseisen van het eigen bedrijf • Kennis van materialen en middelen ten behoeve van het installeren en onderhouden van deelproducten en machines • Kennis van meet- en controlegereedschappen • Kennis van persoonlijke beschermingsmiddelen • Kennis van vakjargon binnen de branche • Lezen van Engelstalige instructies • Lezen van technische tekeningen en schema’s

35 Installeren

Begeleidersinformatie

• Luisteren: luisteren naar instructies • Schrijven: formulieren invullen, verslagen van werkstukken, taalverzorging • Taalbeschouwing: spelling en taalverzorging

KERNTAKEN, WERKPROCESSEN EN COMPETENTIES • Zie de beoordelingsformulieren van deze projecttaak. • Zie voor de onderdelen Nederlands, Moderne Vreemde Talen, Rekenen en Wiskunde en Leren, Loopbaan en Burgerschap de eisen die vermeld staan in Organisatie.

Moderne vreemde talen (MVT) • Zie planner

Leren, Loopbaan en Burgerschap • Zie bijlage en planner

TE BEHANDELEN LESSTOF

Rekenen en wiskunde Trek-, druk-, en afschuifbelasting

Praktijk • Monteren / stellen • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum besturingstechnieken

Informatica • Word: maken fotoverslag

• Kastenbouw • Paneelbouw

Theorie • Monteren / stellen • Practicum elektromotoren • Kabelinstallaties • Practicum Tekening lezen (machinebouw)

• Normen machinebouw • Veiligheidsvoorschriften

• Kastenbouw • Paneelbouw

Nederlands Bij Nederlands maken wij gebruik van de drieslagmethode: 1. Werken met het communicatiemodel, zie Basisdocument. 2. In te leveren resultaten beoordelen op basis van Raamwerk Nederlands. 3. Signalering van taalproblemen. • Bij de stap Uitvoering en Controle komen de volgende onderwerpen aan bod:

36 Machinebouwer

stap 3 Uitvoering en Controle

Begeleidersinformatie

AANWIJZINGEN BEGELEIDERS

Begeleider: bij BOL en BBL projecttaak- en/of studie/loopbaanbegeleider • Plannen met de leerling van de demonstratie en het eindgesprek. • Invullen van de beoordelingsformulieren en/of de monitor. • Bepaalt GO/NO-GO. • Beoordeling van de werkprocessen met de ingeleverde producten Praktijkopleider: de opleider in het bedrijf • Plan van aanpak uitvoeren en organiseren werkzaamheden. • Het product laten vervaardigen en begeleiden. • Invullen van de beoordelingsformulieren. Praktijkbegeleider: de instructeur op het ROC • Aan leren van praktische vaardigheden zie projecttaakplanner. • Begeleiden van praktijkonderdelen. • Beoordelen ingeleverde resultaten. Vakdocenten: alle docenten • Instructielessen/workshops verzorgen. Zie bij ‘behandelen van de lesstof’. • Voor vakdocenten geldt dat zij natuurlijk verschillende rollen kunnen vervullen. • Laat de leerling in het plan van aanpak de rollen van de betrokkenen vastleggen. • Voor vakdocenten geldt dat ze alle bovengenoemde taken kunnen uitvoeren zoals: • Geven van (vak)lessen. • Invullen van de beoordelingsformulieren en/of de beoordelingsmonitor. • Bepaalt Go/No-Go.

37 Installeren

StaP 4 je competentieontwikkeling bij deze stap Werkprocessen en competenties

d a g

3.8 Administreren en archiveren van gegevens

j formuleren en rapporteren Je rapporteert doelmatig over de werkzaamheden, zodat belangrijke gegevens toegankelijk zijn voor verder gebruik. t Instructies en procedures opvolgen Je archiveert projectgegevens volgens het (kwaliteits)systeem van de werkgever, zodat de gegevens volgens de afgesproken procedures te vinden zijn.

38 Machinebouwer

STAP 4 oPleVerIng en eValuatIe

oPleVerIng en eValuatIe

Je hebt de projecttaak uitgevoerd. In deze stap ga je de resultaten die je hebt opgeleverd in de vorige stappen presenteren. Met behulp van je verslag presenteer je hoe het proces is verlopen en hoe je tot resultaat bent gekomen. Jouw functioneren tijdens de uitvoering van dit project staat hierbij centraal. Tijdens deze oplevering geef je extra aandacht aan de competenties uit werkproces 3.8 ‘Administreren en archiveren van gegevens’: ‘Formuleren en rapporteren’ en ‘Instructies en procedures opvolgen’. Dat doe je door duidelijk te maken aan wie en wat je na afloop van de werkzaamheden hebt gerapporteerd. Ook ga je in op de manier waarop jij de projectgegevens systematisch bij het bedrijf hebt gearchiveerd. In deze laatste stap wordt tevens een beroep gedaan op jouw evaluatie- en reflectievermogen. Je moet daarvoor kritische vragen over de producten en het doorlopen proces kunnen beantwoorden, zoals: • Voldoet het product aan de gestelde eisen? • Hoe controleerde je dat? • Welk proces heb je doorlopen?

• Wat voor procedures zijn er gebruikt? • Hoe verliep het overleg met collega’s? • Is de klant tevreden?

Ook vragen over jouw eigen leerproces komen aan bod: • Welke competenties heb je ontwikkeld en op welke manier? • Welke werkwijze past bij jou? • Wat ging er goed of niet zo goed? • Wat zou je een volgende keer veranderen? • Wat moet je nog leren?

39 Installeren

In te leveren resultaat (portfolio) In te leveren resultaten

Competentie O V G

Bijgewerkt Portfolio

Alle werkprocessen Alle werkprocessen Alle werkprocessen

Alle beoordelingsformulieren Mondelinge presentatie of demonstratie Portfolio met eindbeoordeling

Alle werkprocessen

Evaluatieformulier (bijlage 3) met POP LLB KT 1 en 2 Verantwoording van de beoordeling Datum: Beoordelaar(s) Functie

Handtekening

Leerling

ACTIVITEITEN

1.

Bijgewerkt Portfolio

Vaststellen dat: • alle in te leveren resultaten (met beoordeling) in het portfolio aanwezig zijn • alle werkprocessen en competenties in de stappen beoordeeld zijn • alle formulieren in het Portfolio aanwezig zijn

40 Machinebouwer

stap 4 Oplevering en Evaluatie

2. Beoordelingsformulieren Vaststellen dat de beoordelingsformulieren volledig zijn ingevuld en beoordeeld. Maak een keus: of

3.

Oplevering door het geven van een mondelinge presentatie of demonstratie

Tijdens deze presentatie laat je zien dat de resultaten van deze projecttaak, de producten, tot stand zijn gekomen door gebruik te maken van alle werkprocessen. Maak duidelijk hoe je op deze wijze een kwalitatief hoogwaardig product kon leveren. Besteed extra aandacht aan werkproces 3.8, competentie J enT. Maak duidelijke afspraken hoe de oplevering van deze projecttaak verloopt. Afspraken maken doe je samen, dus overleg altijd met je begeleiders!

of

3.

Oplevering door het voeren van een beoordelingsgesprek

De oplevering van de projecttaak kan ook gebeuren door middel van een beoordelingsgesprek. Dit is een aanvulling op je portfolio en op jouw beroepsgericht handelen. Extra aandacht zal besteed worden aan werkproces 3.8, competentie J enT. 1. Maak hieronder een keuze in overleg met je begeleider hoe je projecttaak oplevert. 2. Geef dit aan door het hokje aan te vinken. ‡ ‡ Presentatie of demonstratie –– Ik presenteer mijn projecttaak. –– Ik presenteer of demonstreer het product en proces. –– Ik licht toe welke werkprocessen en competenties hiermee aangetoond zijn en met welke bewijsstukken. –– Mijn presentatie of demonstratie met hand-outs voldoet aan de gestelde eisen.

41 Installeren

‡ ‡ Met een beoordelingsgesprek –– Ik word beoordeeld op mijn werkprocessen en competenties. –– Ik weet welke werkprocessen en competenties en bewijsstukken beoordeeld worden. –– Dit gebeurt volgens een vastgestelde methode (bv. STAR(R) (T)-methode). ‡ ‡ Eindgesprek of beoordelingsgesprek –– Ik bespreek mijn functioneren en mijn projecttaak. –– Ik verantwoord mijn bewijsstukken. –– In een gesprek wordt een toelichting gevraagd op mijn portfolio, bewijsstukken en functioneren. ‡ ‡ Situatie –– Betrokkenen : ………………… –– Datum : ………………… –– Plaats : ………………… –– Zorg dat alles klaar is. –– Kom op tijd! Controle: de beoordeling van de projecttaak a. Het beoordelen van de presentatie. b. Het beoordelen van de competenties in de bewijzen uit het portfolio en de beoordelingsformulieren. c. Een eindgesprek, volgens de STARRT-methodiek. In dit gesprek staan die werkprocessen centraal waarin bepaalde competenties van jou nog niet voldoende zijn gezien. Tijdens dit gesprek kun je die aantonen. d. Eindbeoordeling Tenslotte krijg je op basis van deze beoordelingen een eindoordeel over jouw werkprocessen en competenties tijdens de uitvoering van het project. Tot slot vul je het evaluatieformulier in. Dat wordt besproken en beoordeeld in een gesprek met jou en je begeleider op school. Tijdens dit gesprek wordt er een koppeling gemaakt met het POP-gesprek. Daarin worden aandachtspunten voor voortgezette competentieontwikkeling in de volgende projecttaak vastgelegd.

42 Machinebouwer

stap 4 Oplevering en Evaluatie

4. Evaluatieformulier en gesprek met nieuw POP Evalueren en reflecteren met je begeleider van school: opstellen van verbeterpunten van jouw competentieontwikkeling voor de volgende periode aan de hand van je evaluatieformulier. Bij evalueren wordt een krachtig beroep gedaan op jouw kritische houding en reflectievaardigheden. Daarbij komen ook vragen over jouw eigen leerproces aan bod: • Welke werkprocessen en competenties zijn ontwikkeld en op welke manier? • Welke werkwijze past bij jou? • Wat ging er goed of niet zo goed? • Wat zou je een volgende keer veranderen?

• Waar ga je aan werken? • Wat moet je nog leren?

Het evaluatieformulier is beschikbaar op: www.consortiumbo.nl/site/ Techniek_ICT_mediavormgeving/niveau_3/materiaal.html

Evalueren en beoordelen

Hiermee is je project afgerond en beoordeeld. Je nieuwe POP neem je mee naar je volgende project.

43 Installeren