Ivan Wolffers, Anke van der Kwaak en Nel van Beelen (red.) - Culturele diversiteit in de gezondheidszorg

deel1  Cultuur, context engezondheid

lims inhet landvanherkomst,maaropbasisvaneen landelijkeenquête.Het laatste enquêteonderzoek schatte het aantal moslims op 850.000 in 2006, ongeveer150.000minderdan ineeneerdereschatting. Volgensdezecijfers is ongeveer de helft van de allochtonen inNederlandmoslim en circa 5% vandegeheleNederlandsebevolking (CBS, 2007a). Discussieoverhetnut vanhetbegripallochtoon Eind 2012 is de discussie over het begrip allochtoonweer opgelaaid. Het woordheeft volgensvelen inde loopder jareneennegatieveconnotatiege- kregen. Het wordt in toenemende mate geassocieerdmet problemen: die van gebrekkige integratie, religieus fanatisme, werkloosheid, criminaliteit enzovoort. Veel ledenvanetnischeminderhedenhebbendanookeenhekel aanhetwoordenhetzelfdegeldt voorveel autochtonen. HetBelgischedag- blad DeMorgen heeft besloten de term niet meer te gebruiken, en ook de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling in Nederland heeft de regering het adviesgegevende term los te laten.DeRMOdraagt inzijnadvies Tussen afkomst en toekomst eenaantal argumentenaanomdeetnische categorise- ring door de overheid af te schaffen (RMO, 2012). Een daarvan is dat voor staatsburgerschap iemandsnationaliteitdoorslaggevend isenniet iemands afkomst.Andereargumentenzijndatburgerszelfgeenbezwaarkunnenma- ken tegendezecategorieënendat etnische registratienogsteedsniet gang- baar is inNederland.Decategorieënwesterseenniet-westerseallochtonen diegeconstrueerdwordenopbasisvande registratievangeboortelandvan de ouder(s) zouden geen zeggingskrachtmeer hebben, omdat er een grote diversiteit isbinnendezecategorieënquaopleiding, arbeidsmarktpositieen verblijfsstatus (Harchaoui, 2012). Het mag duidelijk geworden zijn dat, hoewel de begrippen allochtoon en autochtoon door het CBS op een zeer eenduidige manier gedefinieerd zijn, een indeling vanmensen op basis van het geboorteland van hun ou- ders – enniet opbasis vanhun eigen capaciteitenof verdiensten, zoals bij- voorbeeldopleidingof inkomen– een zeer arbitraire indeling is. Het is een particularistischsociaal-cultureel construct (zieookparagraaf14.4)dathet belang van een ‘ander’ geboorteland, c.q. een ‘andere’ – lees: niet-westerse –cultuur implicietbenadruktenditgegeven tothetallerbelangrijkstecrite- riummaakt voorhet classificerenvanmensen.Met het gebruikvanhet be- grippenpaarautochtoonenallochtoon iseenetnocentrischelement viaeen achterdeur de discussie ingeslopen. Op etnocentrisme zal nader ingegaan worden inhoofdstuk6,waarhetbegripuitsluitingaandeordekomt. Ondanksde constateringdat het begripallochtoonnietwaardevrij is en zelfs stigmatiserendkanwerken, iser inditboek tochvoorgekozenomhet te gebruiken. Het begripmaakt inmiddels deel uit vanhet dagelijks taalge-

1.2

36