Mechtild Höing • Janine Janssen • Anne Boer • Malou Liebregts - Bespreekbaar maken van seksualiteit en intimiteit

Inleiding

Inleiding Met dit boek willen we (aankomende) professionals in het maatschappelijke domein helpen competent te worden op een terrein dat velen ingewikkeld vinden: de seksuele gezondheid van mensen die hen om hulp of begeleiding vragen of die van overheids wege aan hun zorg zijn toevertrouwd. Iedere professional krijgt vroeg of laat met het onderwerp te maken, of het nu de jeugdwerker in de residentiële jeugdzorg is die jon geren ziet stoeien met seksuele grenzen, of de penitentiair medewerker die van een gedetineerde de vraag krijgt of hij condooms kan krijgen, of de activiteitenbegeleider in de ouderenzorg die een dementerende man ziet zoenen met een al even demente medebewoonster… Hoe handel je dan professioneel? Kijk je weg? Vraag je door? Grijp je in? Dit boek is primair bedoeld als lesboek voor het beroepsonderwijs aan studenten in het mbo en hbo, die opgeleid worden tot beroepen in de sectoren die samen het maatschappelijke domein vormen. Ook voor studenten aan een opleiding als veilig heidskunde, en studenten die een minor volgen waarbij het onderwerp seksualiteit behandeld wordt, zijn in dit boek veel nuttige informatie en praktische opdrachten te vinden, die de handelingscompetentie rond seksuele vraagstukken helpen vergroten. In dit boek wordt vaak gesproken van ‘de student’; ‘de professional’ of ‘de hulpver lener’. Omwille van de leesbaarheid wordt vaak de mannelijke vorm gebruikt, maar uiteraard kan, waar ‘hij’ staat, ook ‘zij’ gelezen worden en andersom. Seksualiteit en seksuele gezondheid Seksualiteit omvat meer dan alleen geslachtsgemeenschap, en seksuele gezondheid is meer dan alleen het ontbreken van seksuele problemen. We sluiten ons in dit boek aan bij de bredere definities van seksualiteit en seksuele gezondheid van de Wereld gezondheidsorganisatie (WHO). ‘Seksualiteit is een centraal aspect van het leven van de mens. Het omvat seks, gender identiteit en -rollen, seksuele oriëntatie, erotiek, plezier, intimiteit en voortplanting. Seksualiteit wordt ervaren en vormgegeven in gedachten, fantasieën, verlangens, overtuigingen, attituden, waarden, gedrag, handelingen, rollen en relaties. Hoewel seksualiteit al deze dimensies kan omvatten, worden deze niet altijd ervaren of vorm gegeven. Seksualiteit wordt beïnvloed door de interactie van biologische, psychologi sche, sociale, economische, politieke, ethische, wettelijke, historische, religieuze en spirituele factoren’ (WHO, 2010).

17