Hans Siepel, Frank Regtvoort, Gerald Morssinkhof en Floor de Ruiter - Congruente overheidscommunicatie

1  Typeringvandeoverheidencommunicatie

Omhaar taken goed te kunnenuitvoerenheeft de overheid eenbijzondere positie inonze samenleving, onvergelijkbaarmetwelke andereorganisatie dan ook. Om al die overheidstaken te kunnen uitvoeren, mag de overheid regels vaststellen die ons maatschappelijk gedrag beïnvloeden, zoals tal vanbelastingenopleggen. Ookmagde overheid sancties en straffenopleg- gen aanwie zich niet aan bepaalde (wettelijke) regels houdt (rechterlijke macht) en is zij gelegitimeerd omproportioneel geweld toe te passen (po- litieen leger). Het isduidelijkdatdeoverheiddatniet zomaarkandoen. Zoalsgezegdkan zehaar takenpakket alleenuitrollenvolgensvastgestelde regels, ingebed in van tevoren afgesproken kaders. De overheidheeft geen vrijbrief ommaar vanalles tedoen.Haarwerkruimte is ingekaderd inwettenen regelsdieop democratischewijze tot stand zijn gekomen. Nederland is een democrati- sche rechtsstaat endat betekent dat ookdeoverheidzichmoet houdenaan de geldendewetten en regels. Voor het uitvoerenvanhaar kerntakenheeft deoverheidvandebevolkingdemachtgekregenomhaarrol tekunnenspe- len, binnen de democratisch tot stand gekomenwettelijke en politieke ka- ders. Daarom isoverheidsmacht inNederlandnooit absoluut. Overheidsbestuurmoetopeendemocratischewijze tot standzijngebracht, en de overheidmoet vervolgens handelen volgens democratisch bepaalde regels. Deze regels zijn niet in beton gegoten. Als het goed is evolueren ze meemet de veranderingen inde samenleving. De vraag is gerechtvaardigd ■ Het handhaven van de openbare orde en rechtsorde door middel van rechtsvorming en rechtshandhaving. ■ Het regelenvandebetrekkingen tussende ledenvande samenleving. ■ Het vanuit eenoogpunt van rechtvaardigheidwijzigen vande inkomensverdeling. Het be strijdenvandeergstevormenvanongelijkheid. ■ Het bevorderen of ontmoedigen van bepaalde vormen van gedrag en consumptie door organisaties enburgers. ■ Het verrichten van takendie anderedelen vande samenlevingniet of onvoldoendebehar tigen. ■ Het voortbrengen van goederen en diensten, waaronder collectieve goederen (denk aan dijken, basisonderwijs,maar ook rechtspraak). ■ Het reguleren van demarkt en het corrigeren vanmarktfalen (denk aan de bankencrisis medio2008). Noot vandeauteurs Voor wie hetmeer precieswil weten: G.W. Rijnja geeft in zijnproefschrift Genieten vanweer stand onder de noemer ´Waarom is er de overheid?´ een toegankelijk overzicht vande over heidstaken (Rijnja, 2012, p. 35-49).

24