Hans Siepel, Frank Regtvoort, Gerald Morssinkhof en Floor de Ruiter - Congruente overheidscommunicatie

Voorwoord

JacquesWallage (Prof. drs. J.Wallage is voorzitter vandeRaad voor het OpenbaarBestuur en oud-voorzitter vande staatscommissieToekomstOverheidscommunicatie) De publieke zaak is in het gedrang geraakt. Burgers hechten aan publieke voorzieningen; onderwijs, zorgenveiligheidvoorop.Maardedienarenvan de publieke zaak, politici en politieke partijen, staan er bij de burger niet goedop.Datgeldtookvoordeambtenaren.Bezuinigingenop ‘hetapparaat’ kunnen zich op brede steun verheugen. Als de burger de besturing van de overheid al niet cynischbenadert, van een groot vertrouwen is in elk geval geen sprake. Datmaakt de communicatie vande overheid tot een cruciale, maar ook tot een kwetsbare taak. Cruciaal omdat communicatie een pro- baatmiddel is om eenbetereverbinding tot stand tebrengen.Maar kwets- baar omdat de kritische burger hoge eisen stelt, aan toegankelijkheid, be- trouwbaarheidenwederkerigheid. Openbaar bestuurmanifesteert zich via ver- ticale instituties: departementen, provincie- en gemeentehuizen. In die verticale wereld domineren gezagsverhoudingen, wettelijke regels en verantwoordingslijnen. De over- heersende cultuur iser gericht ophet nemen van besluiten, op het regelen, feitelijk op het willenbeheersenvandewerkelijkheidopba- sisvan regels.Maardeburger leeft ineenho- rizontalewereld, waarinvakermeermensen autonoomhunweg zoeken.Waar internet en steeds handiger persoonlijke apparatuur hen in een permanente netwerk- verbindingmetdeanderbrengen. Terwijl debesturingnog steedsverticaal gericht is – aan de topworden besluiten genomen, die vervolgensmeer of minder loodrechtmoetenwordenuitgevoerd– leeftdeburger ineenwereld van dialoog, discussie of debat, worden spanningen in beginsel door con- sensusvorming opgelost en staat niet het beheersenmaar het overtuigen centraal. Waar burgers vroeger in zuilen waren gegroepeerd waarvan de leiders ‘bovenlangs’ tot compromissen kwamen, is inmiddels demenings- vorming indepublieke ruimtebepalend gewordenvoor dekansenvanhet Het bewaken vande integriteit vande verbinding tussende verticale en horizontalewereld kan als de kerntaak vande overheidscommunicatie worden gezien.