PanPost nummer 3 juli 2016

Club Pan-European Nederland | nummer 3 | september 2016

Olie met een lage viscositeit is "dunne" olie. Deze is geschikt voor: · hoge toeren en hoge snelheid · lagere interne weerstand · lagere temperaturen. Met de viscositeitINDEX wordt aan- gegeven hoe de olie reageert op hoge en lage temperaturen. Hoe hoger de viscositeitindex, hoe minder de eigenschappen van de olie veranderen onder invloed van temperatuur. Een olie met een hoge viscositeitindex verdikt minder bij lage temperatuur en verdunt minder bij hoge tempera- tuur dan een olie met een lage viscositeitindex. Een hoge viscositeit of een hoge viscositeitindex zijn dus twee ver- schillende begrippen! Bij de visco- siteitindex draait het om de breedte van het bereik en niet om de hoogste waarde. 5W40 olie heeft dus een hogere viscositeitin- dex dan 20W50, 40-5= 35 en dus hoger dan 50-20=30. Olie met een viscositeitindex van 5W40 behoudt dus over een groter temperatuur- gebied zijn eigenschappen dan 20W50. Olie met een viscositeit van 5W40 is een dunnere olie dan 20W50. Een multigrade olie is een olie met een hoge viscositeitindex die zowel aan de specificaties voor een dunne olie bij lage tempera- tuur voldoet als aan de specifica- ties voor een dikke olie bij hoge temperatuur. Multigrade olie heeft dus de eigenschappen van een lage en een hoge viscositeit olie in zich verenigd. Alle moderne motoroliën zijn van het type multi- grade.

Vroeger had je uitsluitend single- grade oliesoorten en moest je dus ’s zomers en ’s winters verschil- lende soorten olie gebruiken, afgestemd op de buitentempera- tuur. Je hebt wellicht wel eens gehoord van ‘zomer-’ en ‘winter- olie’. Met name bij multigrade olie met viscositeitindexverbeteraars is het belangrijk om de door de voer- tuig- en oliefabrikant vastgestelde verversingstermijn aan te houden, omdat door de veroudering van de olie de viscositeit minder kan worden, lees: de olie wordt dikker. Ga er maar vanuit dat iedere multigrade olie viscositeitsindex- verbeteraars bevat. En houd je aan de geldende verversingster- mijnen. Van de verpakking wordt je in dit geval niet altijd veel wijzer of dit er nu wel of niet inzit. Het motorblok dat in de TCN clubmo- tor XLV750R is gemonteerd, staat bekend om het verstopt raken van de oliekanalen als de olie verou- derd. De viscositeit van motorolie wordt aangegeven in SAE viscositeits- klassen. (bv 5W40 multigrade, en 30 singlegrade). Viscositeitsklassen geven alleen de dikte van een olie bij een zekere temperatuur aan en zeggen niets over de kwaliteit van de olie. Verschillende typen motorolie Minerale olie is een product dat door raffinage van aardolie wordt gemaakt. Minerale oliën zijn ook weer in verschillende typen te onderscheiden, maar dat voert hier te ver om dat te behandelen. Wat van belang is, is dat de ver- schillende soorten minerale oliën

zich vertalen in verschillende kwa- liteiten. Realiseer je ook dat er in de hele wereld maar een zeer beperkt aantal raffinaderijen bestaan en dat grote olieprodu- centen verschillende soorten minerale oliën verkopen aan bedrijven die op basis daarvan hun eigen merk motorolie produ- ceren door toevoeging van ver- schillende additieven. Kortom, de kwaliteit van de motorolie hangt sterk af van de herkomst, de raffi- nage van de aardolie en van de toegevoegde additieven. Biosmeerolie . Tegenwoordig zijn er ook veel hoogwaardige biosmeer- oliën verkrijgbaar op basis van plantaardige en dierlijke oliën en vetten. Deze biosmeermiddelen zijn, in tegenstelling tot minerale en (half)synthetische oliën, biologisch goed afbreekbaar en niet toxisch en zijn daarmee niet schadelijk voor het milieu. Dit type olie wordt daarom veel toegepast in de bos- bouw, de landbouw, weg- en waterbouw en de scheepvaart. Voor zover ik heb kunnen nagaan zijn er in Nederland geen bio- smeermiddelen beschikbaar, die geschikt zijn om in een motorfiets te gebruiken. Voor automotoren en vliegtuigmotoren zijn er wel biosmeermiddelen beschikbaar. Mengsels van minerale en bio– smeerolie worden samengestelde olie of, met de Engelse term, com- pounds genoemd. Dergelijke mengsels hebben bepaalde gewenste eigenschappen die niet mogelijk zijn met alleen een mine- rale of bio-smeerolie.

(Vervolg in deel II)

17