Verzorgingssociologie - Willem Visser

Inleiding

Het is de opdracht van de sociologie om het persoonlijke levenslot vanmensen te begrijpenen teverklarenvanuitdemaatschappelijkeontwikkelingenwaarvan zij deel uitmaken, volgensde socioloogC.WrightMills (VanStolk&Wouters, 1993, p. 21). Het persoonlijk levenslot vanmensen kan ermooi uitzien: een gelukkig levenmet vreugdeenplezier, een stimulerendeomgevingmetwarmte, liefde, eengoedegezond heid,meteen liefhebbendepartner,met zaligekinderen, goedevriendenen (hetvoor uitzicht op) eenprachtige carrière. Het leven kanook grillig zijn. Je kunt geboren zijnof opgroeien in eenoorlogssitu atie, in armoede, in een gezinmet veel (onderlinge) strijd, mishandeling, drank- en drugsmisbruik.Hetkaneenuitzichtloosbestaanzijnmetongelukkenenhandicaps, of een leven ineenomgevingdie jeniet goedgezind is. Maatschappelijke situaties enontwikkelingenbepalen voor eenbelangrijkdeel de mogelijkheden alsook de onmogelijkheden om van het leven te maken wat je zou willen. Indit spectrumvanmogelijkheden, onmogelijkhedenen levensverwachtingen legt de verzorgingssociologie de nadruk opde zorg diemensen voor zichzelf en voor anderen in hun directe omgeving en in de bredere samenleving al dan niet in acht nemen.Mensenzijn inhogemateafhankelijkvanelkaar, nietalleen in tijdenvannood, maar ook indedagelijkse zorgvoor anderenenbij deoplossingvanproblemenwaar voormensen inhun leven steeds kunnenkomen te staan. Voor dedefinitievan zorgvolgenweAbramdeSwaan (1984, p. 31): Niemand kan voor zichzelf zorgen. Wat mensen wel kunnen, is zorgen dat anderen voor hen zorgen. Zorgenvergt inditperspectief een investering .Hethebbenvankinderenwerdvroe ger beschouwd als oudedagsvoorziening, nuheeft de verzorgingsstaatmet de sociale wetgeving deze functie grotendeels overgenomen en spelen levensverzekeringen en pensioenfondsen inopdezebehoefte. Premies enbelastingen zijndemoderne inves teringen. Naast investeringen spelen ruilverhoudingen een rol.Mensendie hulpbieden, ver wachten waarschijnlijk dat zij zelf ook geholpen worden als zij hulp nodig hebben. Mensendie voor zichzelf kunnen zorgen, kunnen geleverde prestaties vergeldenmet een tegenprestatie (inde toekomst) dieals gelijkwaardiggeldt. Investeringen inzorgbepalenvooreengrootdeel inwelkematemensennuof later zelfstandigkunnenblijven functionerenof afhankelijk zijnvanmensenen instellingen die zorgverlenen. ‘Watmensen kunnen, is zorgendat anderen voor hen zorgen.’

11