Sjitze de Roos - Diagnostiek en planning

43

Definities: tools, technieken,methodenenmethodieken

Het spreekt vanzelf dat je als hulpverlener nietmet een cliënt omgaat als een zielloos voorwerp. Je zult je steedsmoeten aanpassen zonder ‘uit je rol’ te val lenof ‘over je eigengrenzen’ heen te gaan. Zobesef je als jeugdhulpverlener dat een stevige correctie vaakbeterwerkt dan tien zachtaardigevermaningen, of dat je eenonzeker jongetjemet eenwel gemeende aai over zijnbol somsmeer ‘helpt’ danmet een studieus engedrags therapeutischverantwoordoefenprogramma terverhogingvanzijnzelfwaarde ring. Je schrikt alswerker niet terug voor de emoties van je cliënten en al even minvoordievan jezelf.Maar jeweet jegevoelsimpulsenwel ‘zakelijk’ tehante ren.Dat kanknap lastig zijn, zoals blijkt uit de volgende twee voorbeelden… Wally was een stuurseman van 35 jaar: groot, sterk en zwijgzaam. Hij was bij ons indegeslotenafdelinggeplaatst vanwege ‘eenpsychotischeaanleg’eneen ‘onvoldoendeontwikkelde agressieregulatie’die inhet verleden tot ‘uiterst des tructiefgedrag’metdodelijkeafloophadgeleid. Elkcontactdatverdergingdandegewonedagelijkse (on)beleefdhedenver meedhij.Wallywas een typische ‘loner’.We kregenmaarweiniggreepophem, maar om redenendie ikniet konpeilenhadhij kennelijkeen zwak voormij op gevat. Van tijd tot tijd speelde ik een potje schaakmet hem, waarbij ik er wel voor zorgdedat hijwon,want hij kon slecht tegen zijnverlies en ikwas stiekem eenbeetjebangvoor zijnenormevuisten. Tussende zettendoor keuveldenwe danoverditjesendatjes. Echt ‘persoonlijk’durfde ikniet teworden. Tochving ik gaandewegheteenenanderopoverwathembezighield.Hij voeldezichalleen, zoveelwerdmijwel duidelijk. Onspaviljoenwasmet dekerstdagen zogoedals leeg. Allebewonerswarenaf wezig. Sommigenvertoefdenenkeledagenbij familie, anderen ineengastgezin. Enkele ‘zware’patiëntenwaren tijdelijkondergebracht ineenverderopgelegen, meer open enbeduidendgezelliger afdeling. AlleenWally bleef achter: hij had niemand om naartoe te gaan en niemandwilde hem hebben, nog voor geen goud. Dus moest ik op tweede kerstdag speciaal voor hem een extra dienstje komendraaien. Balen. Wallyen ikschoven inhet legepaviljoenwatongemakkelijkomelkaarheen.Om de landerige sfeer te verdrijvendraaide ik stemmige sfeermuziek.We speelden verveeldeenplichtmatigpartijtje schaakenwepeuzeldenmet lange tandende moddervette slaatjesopdiedecentralekeukenvoor onshadgemaakt. Duf hin genwe een tijdje voor de tv, lusteloos uitgezakt opde ‘gemakkelijke’bank. Het obligatekerstgekakelginggeheel aanonsvoorbijenonzeconversatiewildeook al niet echtopgangkomen. zelfverlegen