L. de Blois & R.J. van der Spek - Een kennismaking met de oude wereld

Deel I  •  Het oude Nabije Oosten

Figuur 3.2 Achnaton, Nefertiti en hun dochters. In het midden de zonneschijf Aton met de zegenende handen. De stralen uiterst links en rechts dragen het levenssym bool (‘anch’). De ongedwongenheid van dit tafereel is ongebruikelijk in de Egyptische reliëfkunst.

Achnaton werd er door zijn opvolgers van beschuldigd dat hij zijn administra tieve taken verwaarloosde. Dankzij de Amarnabrieven weten we veel over zijn bestuur in Syrië en Palestina. De stadstaten daar gingen steeds meer hun ei gen gang, terwijl zij meer en meer lastiggevallen werden door (half )nomadische stammen. Achnaton zond geen of weinig troepen om zijn gezag te handhaven. Zijn opvolger, de bekende maar zwakke en jonggestorven Tut-anch-amon , keerde weer terug naar de oude Egyptische tradities en maakte Memphis tot hoofdstad. Hierna wisten drie generaals successievelijk de koningstroon te be stijgen en met de derde eindigde de achttiende dynastie. In de dertiende eeuw, onder de negentiende dynastie, heeft Egypte zich nog eenmaal hersteld. Dat was onder andere het werk van Ramses II (1279-1213). Hij was ook een van de grootste bouwers. De tempel in Abu-Simbel, die door Unesco voor het wassende water van het stuwmeer bij de Assuandam is gered, is onder zijn regering gebouwd.

Figuur 3.3 Ramses II op zijn strijdwagen in de slag bij Kadeš tegen de Hethieten (1274 v.Chr.). De koning staat als enige alleen op de strijdwagen en bestuurt met een leidsel aan zijn heupen de wagen. Dit moet in de praktijk onmogelijk geweest zijn. Er was altijd een speciale wagenmenner nodig, zoals uit de andere wagens blijkt. De afbeelding benadrukt de bovenmen selijke capaciteiten van de koning (vgl. p. 63).

38