Dar Hazrat-e Raz-e Vatan

ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ، ﻣﺎ در اﯾﻦ ﺷﻌﺮ اداﻣ ﮔﻮﻧﻪ یﻪ ای ﻣﺎﺧﻮﻟﯿﺎی روﺷﻨﻔﮑﺮی را ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺻﻮرت ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﯽ ﻏﺎﻟﺐ از ﻣﺪت ﻫﺎ ﭘﯿﺶ از ﺳﺮودن اﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﺑﺮ ﻓﻀﺎی ادﺑﯿﺎت ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان ﻣﺴﺘﻮﻟﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد. رﯾﺸﻪ اﯾﻦ ﻋﺎرﺿ ﻪ را اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮا ﻣﯽ ن، ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ ، در ﺑﺤﺮان ﻫﻮﯾﺘﯽ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد ﺶ ﻣﯿﺎن ﺳﻨﺖ ﺑﺎ ﻣﺪرن ، ﺑﺪان ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪه ﺑﻮد. اﯾﻦ اﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺟﺮا ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﻤﻪ اﺑﻌﺎد ﻋﺎرﺿﻪ را ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧ ﻤﯽ دﻫﺪ. ﻣﺎ در ﻫﯿﭻ ﮐﺠﺎ و ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺟﻬﺎن ﭘ ﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای ﯾﮑﺪﺳﺖ ﻣﺪرن ﺑﺮﻧ ﻤﯽ ﺧﻮرﯾﻢ و ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای ﻤﯽ ﺑﺮﻧ ﺧﻮرﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺮ ﮔﺬار ﺑﻪ ﻣﺪرن را ﺑﺪون ﺑﺤﺮان ﺳﭙﺮی ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺤﺮان در ﻣﺮﺣﻠﻪ آﺳﺘﺎﻧﮕﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺮاﻧﯽ ﮔﺮﯾﺰ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮد، اﻣﺎ اﯾﻦ ﺑﺤﺮان ﺧﻮد ﻧﺸﺎن از زﻧﺪه ﺑﻮدن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ داد. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺮاﻧﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ای از آﺳﺘﺎﻧﮕﯽ ) liminiality ( ﮐ ﮐﺸﺎ ، در ﺷﺪت و ﺣﺪت اﯾﻦ ازﺧﻮدﺑﯿﮕﺎﻧﮕﯽ ﺳﻠﺒﯽ داﻣﻨﮕﯿﺮ ادﺑﯿﺎت ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان ﻫﺎ ﺳﺎل در ی ﭘﯿﺶ از اﻧﻘﻼب اﻣﺮوزه در دﺳﺖ ﻧﺪارﯾﻢ. در ﺟﻬﺶ اﯾﻦ ازﺧﻮدﺑﯿﮕﺎﻧﮕﯽ ﺳﻠﺒﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﺧﻮﻟﯿﺎﯾﯽ ﺟﻤﻌﯽ درﯾﺎﻓﺖ رﯾﺸﻪ ﻧﻔﯽ و ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﺲ ﻣﻠﯽ را، ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﯽ وﻃﻨﯽ را، ﯾﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﯽ ﻋﺎم ﺗﺮ ، اﯾﻦ ﺑﯿﺎن ﺷﺮﻣﮕﯿﻦ از ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ را ﺗﻮا ﻣﯽ ، ن در رﻓﺘﺎر ﺑﺎ ﺑﻌﻀﯽ از اﯾﻦ ﻫﺎ ﺳﺎزﻣﺎﯾﻪ و در ﮐﺎرﺑﺴﺖ آن ﻫﺎ در ﻣﺘﻦ ادب ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﺷﺎﻋﺮاﻧﯽ اﯾﺮاﻧﯽ از ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ » ﻫﺎ ﺳﺎزﻣﺎﯾﻪ « اروﭘﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﻧ ﻘ ﻣﺮده، ﻫﻤﭽﻮن ﻫﺮ ارﮔ ﺎﻧﯿﺴﻢ ،ی دﯾﮕﺮ دﭼﺎر ﺑﺤﺮان ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ ﻋﻘﻼﯾﯽ ﺑﺮای

ﻫﺎی

یﻠﻪﺣ

ی

ﭻ د. ﻫﯿ ﺷﻮ ﻤﯽﻧ

یﻣﺮده

ﺶ داﺷﺖ.

ﺧﺎص

ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد. ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺮ ﯾﺎﻧﯽ ادﺑﯽ و ﻫﻨﺮی از ﻧﯿﻤﻪ

ﻣﻌﺎﺻﺮ

دوم ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ در اروﭘﺎ و آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺷﮑﻞ

ی

آﺛﺎر ادﺑﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ادﺑﯽ اﯾﺮان راه ﯾﺎﻓﺖ ﺑﺪون آﻧﮑﻪ در

ﮔﺮﻓﺖ و ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ از راه ﺗﺮﺟﻤﻪ

ی

اﯾﻦ روﻧﺪ زﻣﯿﻨﻪ ﻧﻈﺮی اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن آﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ و ﺷﺎﯾﺪ درﯾﺎﻓﺖ و دروﻧﯽ )ﺧﻮدی( ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. ﺷﺎﻋﺮ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه

ﻫﺎی

اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪ، و در اﯾﻦ ﮐﻮﺷﺶ دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ﻣﻬﻢ و دوران ﺳﺎزی ﻧﯿﺰ داﺷﺖ، ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎره از ﮔﺬﺷﺘﻪ، از ﮐﻬﻨﻪ )ﺳﻨﺖ( ﺑﮕﺴﻠﺪ . اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺮوی از ﯾﮑﯽ از آن ﺳﺎزواره ﻫﺎی ادب ﻣﺪرن، ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﺗﺮﯾﻦ آن ﻫﺎ، ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻋﺮ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ، ﻋﺰرا ﭘﺎوﻧﺪ، زﻣﺎﻧﯽ آن را ﺑﻪ ﮐﻮﺗﺎه ﺮﯾﻦ ﺗ ﺳﺨﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺮده » : ﺑﻮد ﺳﺨﻦ ﻧﻮ آر!. .. « ۷٦ رد ﻧﻮ ﺣﺮﮐﺖ ، ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ ﯾﺎ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﯿﻬﻨﯽ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﺑﻼﻏﯿﺎت اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژﯾﮏ رژﯾﻢ ﺣﺎ ﮐﻢ ﯾﮑﯽ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ و آﻧﮕﺎه ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﺪان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺘﺮﻗﯽ، ﮐﻬﻨﻪ، ﯾﮑﺴﺮه ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﺎی ادﺑﯽ ارﺗﺠﺎﻋﯽ )ﻣﺘﺼﻠﺒﺎن در ﻗﺎﻟﺐ ﻏﺰل و ﻗﺼﯿﺪه و ﻣﺪاﺣﺎن » آور و ﭘﯿﺸﺘﺎز ادب ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان

ی

ﺻﻮرت ﺑﻨﺪی

ﻫﺎی

76 Ezra Pound: ‘Make it new’ (‘Canto LIII’)

٥٠