Dar Hazrat-e Raz-e Vatan

» ﺧﺪای ﺑﯿﺦ و ﺑﻦ ﺗﻮ از ﺟﻬﺎن ﺑﺮاﻧﺪازد ﮐﻪ ﺑﯿﺦ و ﺑﻦ ﻓﺎرﺳﯽ را ﺑﺮاﻓﮑﻨﺪی. « ۱۰٦

از زﻣﺎن ﮐﻠﻤﺎت ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ ﺗﺎ زﻣﺎن ﻓﺮدوﺳﯽ، زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ا ﮔﺮﭼﻪ در ﺧﺮاﺳﺎن زﺑﺎن ﺗﻮده ﻫﺎی ﻣﺮد م ﺑﻮد، اﻣﺎ در ﺗﻤﺎﻣﯽ اﯾﺮان و زﯾﺮ ﺳﯿﻄﺮ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ زﺑﺎن اﻗﻠﯿﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رﻓﺖ. ﯾﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﯽ دﯾﮕﺮ، زﺑﺎن ﻣﻘﻬﻮر ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در اﻗﻠﯿﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻢ ﮐﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﺣﺘﯽ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ

یه

درآﻣﺪ.

«

ﻓﺮدوﺳﯽ و زادﮔﺎﻫﺶ ﺗﻮس»

آوری اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻘﺪﺳﯽ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑ ﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ درﺑﺎره

ﯾﺎد

ی

ﮐﺎﻧﻮن راﻫﺰﻧﺎن و ﻻ ﻧﻪ « ﺳﺮﮐﺸﺎن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد. ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺧﻮد ﻓﺮدوﺳﯽ

ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﺪ ﮐﻪ او از » ﺷﻬﺮی

ای اﺳﺖ ﮐﻪ او در آن ﻣﯽ زﯾﺴﺖ، » آن ]ﮐﺎروان[ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ

زﻣﺎﻧﻪ ﺣﺪﯾﺚ

ﺑﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰ ﻫﻢ

ﻓﺮدوﺳﯽ ﺑﻪ درواز

رودﺑﺎر اﺷﺘﺮ در ﻣﯽ ﺷﺪ و ﺟﻨﺎز

ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻃﺒﺮان رﺳﯿﺪ، از درواز

یه

یه

یه

رزان ﺑﯿﺮون ﻫﻤﯽ ﺑﺮ «. دﻧﺪ ۱۰۷ ا ﮔﺮ ﺣﺘﺎ ادﯾﺐ و ﭘﮋوﻫﻨﺪه ای ﻫﻤﭽﻮن ﻣﯿﻨﻮی ﺑﺎ ﺿﺮس ﻗﺎﻃﻊ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﯾﮏ « ﺟﻌﻞ» ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ، ﺗﻮا ﻣﯽ ن ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻨﯿﻦ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﺟﻌﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ؟ ﭼﻨﯿﻦ رواﯾﺘﯽ ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻈﺎ ﻋﺮوﺿﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ذﻫﻨﯿﺖ زﻣﺎﻧﻪ ای را ﺑﯿﺎن .ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺑﻬﺮ » از ﺧﻮد، ﻗﺪر ﻋﺒﺎﺳﯿﺎن « اﻧﮕﺸﺖ در ﮐﺮده و در ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن ﻗﺮﻣﻄﯽ ﻣﯽ ﺟﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮآن ﮐﺲ را ﮐﻪ ازﯾﻦ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﻨ ﯾﺎﻓﺘ ﻣﯽ ﺪ ﺑﺮ دار ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ. در ﭼﻨﯿﻦ زﻣﺎﻧﻪ ای ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ، اﯾﻦ یه ﻋﺼﺎر » ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﻌﻮﺑﯽ اﯾﺮاﻧﯽ « ۱۰۸ ، ﯾﮏ ﮔﺰاره اﯾﺠﺎﺑﯽ، ﮔﺰاره ای ﺑ ﻪ ﺻﻮرت ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ، ﯾﮏ آری» « ﺑﻪ ﻫﻮﯾﺖ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻮد. زﺑﺎن و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ ﺑﺎ آن دم ﻣﯽ زد، ﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺗﺤﺎن ﮐ ﻪ ﺑﻪ ﻣﻐﻠﻮﺑﺎن و اﻗﻠﯿﺖ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺖ. اﯾﻦ ﺧﻮاﻧﺶ ﺧﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ را ﮐﺘﺎب ﺷﺎﻫﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان ﻣﯽ داﻧﺪ و دﺳﺘﻮر رزم و ﺑﺰم آﻧﺎن. ﺣﺎ ﮐﻤﺎن ﺗﺮک و ﻏﺰ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﮔﺮوﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑﺎ ﺗﻌﺼﺐ ﺧﺎص ﻧﻮﮐﯿﺸﺎﻧﻪ

ﻣﯽ

ی

ﻫﻨﻮز

ﻣﯽ

ﺎن ﺣﺘﺎ آﻧ ﮐﻪ ﺗﺒﺎ ر ﻧﺎاﯾﺮاﻧﯽ داﺷﺘﻨﺪ، ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺧﻮد را از ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و

ﻣﺴﺘﺒﺪان و ﺣﺎ ﮐﻤﺎن ،

ﻧﻪ ﺑﺮﻋﮑﺲ. ۱۰۹

ﺑﻪ ﺗﺸﻮﯾﻖ

آﻧﮑﻪ از ﺑﻌﺪ

ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ آورد ﻣﯽ زﺑﺎن ﺑﺮ

ﺑﻦ ﺢﺻﺎﻟ ﺑﻪ ﺧﻄﺎب

۱۰٦ از ای ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺮداﻧﺸﺎه ﭘﺪر ﻗﺘﻞ از ﭘﺲ ﮐﻪ ﻓﺮخ زادان ﭘﺴﺮ

ﺳﮑﻮت ، ۹۹

ازﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﯿﻦ زرﯾﻦ

ﮔﺮداﻧﺪ ﻧﻘﻞ .

ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺮﻣﯽ ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻪ

ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت از را

ﺧﻂ ﺻﺎﻟﺢ ﺣﺠﺎج

ﮐﻮب،

دﯾﻮان

ﻗﺮن دو

107

) $% &' 1341 ( .)83

:

!"

108

*+ , 13

109 Amanat, 4

٧٧