Dar Hazrat-e Raz-e Vatan
ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﻧﯿﺴﺖ ، ﺣﺘﺎ آﻧﮕﺎه ﮐﻪ از ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ. ﺧﻮاﻧﺶ ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ از ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ا ﮔﺮﭼﻪ در ﺟﺎی ﺧﻮد ﺳﻮدﻣﻨﺪ و راﻫﮕﺸﺎ ﯾﻨﺪ ، اﻣﺎ در ﺧﻮاﻧﺸﯽ ادﺑﯽ از ﻣﺘﻦ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻦ را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻧﺶ ﺗﺎرﯾﺨﯽ رﻫﺎﻧﯿﺪ. رواﯾﺖ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ از ﺗﺎرﯾﺦ ﻓﺮا رود ﻣﯽ ﺗﺮ ۱۱۰ و در آن واﻗﻌﯿﺖ و اﺳﻄﻮره از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ. از روﯾﮑﺮدی ادﺑﯽ ﻧﺎم ﻫﺎی ﺧﺎص و ذﮐﺮ روﯾﺪاد
ﻫﺎی
ﻫﺎ
ﺧﺎص و
ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻨﺎد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم
در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻫﻤﺎن ﻗﺪر ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ واﻗﻌﯿﺖ
ﻫﺎی
ﻫﺎی
اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﯿﺴﺖ ؟ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ
رودﯾﺪادﻫﺎ در ﺗﺮاژدی ﻫﺎی ﺷﮑﺴﭙﯿﺮ ﻣﯽ. ﭘﺮﺳﯿﻢ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻨﺪه
ی ﻫﺎ
ﻧﯿﻢ: ﺧﻮا ﻣﯽ
ﺑﺴﯽ رﻧﺞ ﺑﺮدم در اﯾﻦ ﺳﺎل ﺳﯽ ﻋﺠﻢ زﻧﺪه ﮐﺮدم ﺑﺪﯾﻦ ﻓﺎرﺳﯽ
ﻣﻌﻤﻮل )ﺗﺎرﯾﺦ ا دﺑﯿﺎﺗﯽ( ﺑﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ، ﻣﺎ در اﯾﻨﺠﺎ اﻗﺘﺪار ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ
ﺑﺮﺧﻼف روﯾﮑﺮد
ﻫﺎی
) canonical ( ﮔﻮﯾﻨﺪه ﺳﺨﻦ را از او ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ. در ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﺎ از ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﯾﻦ ﺷﻨﺎﺳ زﻧﺪه » و« « ﮐﺮدن در ﺷﻌﺮ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺷﺨﺺ ﺧﺎص ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺮدوﺳﯽ ﺑﺎزﻧ ﻤﯽ ﮔﺮدد. زﺑﺎن آن ﻫﻢ در ﻣﺘﻨﯽ ادﺑﯽ )ﺿﻤﯿﺮ( ﮐﻮﺗﺎه ﻓﺎﻋﻠﯽ اول ﺷﺨﺺ ﻣﻔﺮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ رﻧﺞ ﺑﺮدن » ﻫﺎی
یﻪ
یﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘ « ﻣﯿﻢ»
ﮔﺮدآورﻧﺪه رواﯾﺎت، آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه
اﯾﻦ ﺻﺪای راوی، ﯾﮏ دﻫﻨﺪه » ) ﺳﺨﻦ «
ﻤﯽﻧ« ﺷﺨﺺ»
ﺷﻨﺎﺳﺪ.
ﺧﻮد ﻣﺸﺮوط در ﯾﮏ
اوﻟﯿﻦ و آﺧﺮﯾﻦ ﺳﺨﻦ( و ﺑﯿﺮون از ﻣﺘﻦ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﯾﮏ « ﺳﻮژه »
ﺶ ³ دﻫ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺣﺎﺻﻞ آن اﺳﺖ . ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ روﻻن ﺑﺎرت ۱۱۱ در درون ﻣﺘﻦ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻮردﮔﺎه ﻫﻤﻪ آن ﻧﯿﺮوﻫﺎی دﻻﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻣﺘﻦ را از ﺧﻮد آ ﮐﻨﺪه . اﻧﺪ در ﺑﯿﺖ ﯾﺎد او ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺪه ﮐﺮدن دوﺑﺎره ﻫﻮﯾﺖ « ﻋﺠﻢ » اﻫﺘﻤﺎم ﮐﺮده، ا ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﺻﺪاﯾﯽ ﯾﮑﻪ در روﯾﻪ ﻣﯽ ﺧﻮد را ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﺪ، اﻣﺎ در واﻗﻊ ﺻﺪاﯾﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺻﺪاﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر دﯾﮕﺮ و آﻣﯿﺰه ای اﺳﺖ ی اﺳﺖ « دواری
یﻪ ﺣﺎﻓﻈ »
ﺳﺨﻦ
و ﻧﺎ ﮔﻔﺘﻨﯽ .ﻫﺎ ا ﮔﺮ ﺑﻪ روﺣﯽ ﺑﺮای زﻣﺎﻧﻪ ﻗﺎﯾﻞ
ازﺧﻮدآ ﮔﺎه و ﻧﺎﺧﻮدآ ﮔﺎه، ﻋﻘﻞ و ﺳﻮدا و ﮔﻔﺘﻨﯽ
ﺳﺨﻨﮕﻮ در اﯾﻨﺠﺎ روح زﻣﺎﻧﻪ اوی اﺳﺖ.
ﺑﺎﺷﯿ ﻢ، ﻣ
ﻦ
110
/ . " 0 %
3 -. "
111 A circular memory
٧٨
Made with FlippingBook flipbook maker