Dar Hazrat-e Raz-e Vatan

از ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﺣﺪود و ﺛﻐﻮر ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم » اﯾﺮان زﻣﯿﻦ « در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ. ﺣﺘﺎ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻧ ﺗﻮا ﻤﯽ ن ﺑﺮای آن ﯾﺎﻓﺖ. ۱۱۲ در ﺧﻮاﻧﺶ ادﺑﯽ ﻣﺎ داده ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ آﻣﺪه

ﻫﺎی

ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ

ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ

در ﻣﺘﻦ ﮐﻪ ﮔﺴﺘﺮه ای از دﺟﻠﻪ ﺗﺎ ﺟﯿﺤﻮن را در ﺑﺮ ، ﮔﯿﺮد ﻣﯽ

ﻫﺎی

ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻦ ﻫﺎ داده و ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ

. اﯾﻦ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻫﺎی ﺧﻮاﻧﺶ

دﻫﯿﻢ ﻤﯽﻧ

را آﻧﻬﺎ در ﻓﻼت اﯾﺮان ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪ. اﯾﺮان در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺘﻨﯽ ادﺑﯽ اﺳﺖ. « ﺟﺎ-ﻧﺎ» ﯾﮏ ا ﮔﺮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ را در ﮐﻞ ﺑﯿﺎﻧﯽ از ﻫﻮﯾﺖ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺪاﻧﯿﻢ اﯾﻦ ، ﻣﮑﺎﻧﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺮﮐﺰﯾﺘﯽ ا ﮔﺮ ﺑﺘﻮان ﺑﺮای آن ﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﺼﻮی ﯾﺎ ﻋﯿﻨﯿﺘﯽ » ﻧﺎواﻗﻌﯽ « ۱۱۳ اﺳﺖ. ﭘﺎره ای از ﮐﺞ ﻓﻬﻤﯽ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ـ ﻗﺼﻮی دارد. ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﯾﮏ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﺳﺖ ؛ ﻣﻠ رواﯾﺘﯽ ﻤﻮس از اﯾﺮاﻧﯿﺖ. اﯾﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آن را زﯾﺴﺘﻪ اﻧﺪ ؛ و ﻫﻢ اﯾﻨﮑﻪ، ﺧﻮاﺳﺘﺎر زﯾﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﺮگ و ﻣﻠﯿﺖ در ﻫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻪ . اﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺮاﻧﯿﺖ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﻮ ﻣﯽ د و از اﯾﻦ رﻫﮕﺬر ﺑﻪ وﺟﺪان ﻣﻠﯽ در ﻣﯽ اﯾﻦ اﯾﺮاﻧﯿﺖ ﺑﺮداﺷﺖ ﻫﺎ، ﺑﻪ ﺧﻮن ﯾﺎ ﻧﮋاد ) ﺗﺨﻤﻪ( و ﯾﺎ ﻗﻮﻣﯿﺘﯽ ﺧﺎص ﺗﻌﻠﻖ ﻧﺪارد. ﭘﺎره ای ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن در اﯾﻦ اﺛﺮ ﺗﺒﺎری ﻏﯿﺮ اﯾﺮاﻧﯽ ﯾﺎ ﻓﺮا ﻃﺒﯿﻌﯽ دارﻧﺪ. رﺳﺘﻢ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻣﻠﯽ ﺧﻮد ﻧﻤﻮﻧﻪ ای ازﯾﻦ ﭼﻨﺪ رﮔﮕﯽ ﻧﮋادی ﯾﺎ ﻗﻮﻣﯿﺘﯽ اﺳﺖ. از ﯾﮏ ﺳﻮ ﻧﺴﺐ او ﺑﻪ اﻧﯿﺮان ﻣﯽ رﺳﺪ و از ﺳﻮﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺮغ اﻓﺴﺎﻧﻪ ای ﺳﯿﻤﺮغ ۱۱٤ ، و ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ، ا ﮔﺮﭼﻪ از ﭘﯿﺮاﻣﻮن اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺑﻪ ،« ﮐﺎﻧﻮن » ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻣﺎن ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ) polity ( اﯾﺮان، ﮐﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ دورﮔﮕﯽ رﺳﺘﻢ در اﺑﯿﺎت زﯾﺮ ﺑﺮ ﻣﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯽ ﮔﺎه ﺧﻨﺪه دار از ﻣﺘﻦ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ رﯾﺸﻪ در ﺗﺨﻠﯿﻂ اﯾﻦ دو ﻣﺸﺘﺮک اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﻼف ﭘﺎره

ﻫﺎی

آﯾﺪ.

ای

ﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘ

ﺧﻮرﯾﻢ:

ﮔﺮ از دﺧﺖ ﻣﻬﺮاب و از ﭘﻮرﺳﺎم ﺑﺮآﯾﺪ ﯾﮑﯽ ﺗﯿﻊ ﺗﯿﺰ از ﻧﯿﺎم ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻮ ﻧﻪ از ﮔﻮﻫﺮ ﻣﺎ ﺑﻮد

112 Dick Davis: « Iran and Aniran, The Shaping of a Legen» in Iran facing Others , 38

اﺻﻄﻼح ﻫﻮﺳﺮل : Ireal objectivity

113 ﺑﺮداﺷﺘ از ا ﯽ

ﯾﻦ

114 Dick Davis: Iran and Aniran, 40

٧٩