Dar Hazrat-e Raz-e Vatan

درآﯾﮕﺎه ﯾﺎدﻫﺎ...

اﯾﺮان در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻧﻪ ﯾﮏ ﻧﺎم ﺧﺎص ﮐﻪ ﺗﻮا ﻣﯽ ن ﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﻓﻌ ﻞ اﺳﺖ؛ ﯾﮏ ﻧﺎﻣﺶ» « اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﮐﻨﺶ زﻧﺪه ﮐﺮدن ﯾﺎ ﻓﺮاروی آوردن آﻧﭽﻪ ﻓﻘﻂ در ﯾﺎد )در ﺧﺎﻃﺮ( ﻧﺸﺎﻧﯽ از آن ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻟﺤﻈﺎت رواﯾﯽ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ در واﻗﻊ ﻫﺮﮐﺪام ﺗﺼﺮﯾﻔﯽ ﻣﻠﻤﻮس از ﻫﻤﯿﻦ ﻓﻌﻞ اﺳﺖ:

ﭼﻮ ﻋﯿﺴﯽ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻣﺮدﮔﺎن را ﺗﻤﺎم ﺳﺮاﺳﺮ ﻫﻤﻪ زﻧﺪه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻧﺎم

اﻣﺎ در اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺗﻨﺎﻗﻀﯽ ﻫﺴﺖ : آﯾﻨﺪه ای ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ

ﺑﻪ رﻏﻢ ﻟﺤﻦ ﻓﺎﺗ

ﺤﺎﻧﻪ،

ﻫﻢ زﻧﺪه اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻣﺮده. آﻧﭽﻪ در اﯾﻨﺠﺎ زﻧﺪه ﺑﻪ ﻧﺎم د، ﺷﻮ ﻣﯽ

ﺷﻮ ﻣﯽ د؛ ﮔﺬﺷﺘﻪ ای «ﻣﻦ» ﮐﻪ در

آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﯾﺎد آورده ﺷﻮ ﻣﯽ د )ﭼﯿﺰی ﺑﺲ ﮐﻬﻦ ﻓﺎﻧﯽ ﯾﺎدآورﻧﺪه و ﺟﺪا از او (، ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎز ﻧ ﻤﯽ ﮔﺮدد؛ ﻫ ﺮﮔﺰ زﻧﺪه ﻧ ﺷﻮ ﻤﯽ د. اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺴﯿﺤﺎﯾﯽ اﺣﯿﺎی ﻣﺮدﮔﺎن ﺣﺮﮐﺘﯽ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ اﺳﺖ؛ در واﻗﻊ ﺣﺮﮐﺘﯽ اﺳﺖ ﺳﻮﮔﻮار. ا ﮔﺮ ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﻢ ﮐﻪ در دل ﻫﺮ ﺳﻮﮔﻮاری ﯾﺎدی )ﺧﺎﻃﺮه ای( ﻫﺴﺖ ﭘﺲ ، ﺗﻮا ﻣﯽ ﻧﯿﻢ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﺎدآوری ﯾﮏ ﺳﻮﮔﻮاری اﺳﺖ، ﺻﻮرﺗﯽ از ﺳﻮﮔﻮاری اﺳﺖ. ﻣﺎ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﯿﺰ ﻧﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻣ ﻨﻄﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ راه ﺑﺴﺖ » « ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ روﺑﺮو ﯾﻢ: ا زﻧﺪه ﮐﺮدن آﻧﭽﻪ ﻣﺮده اﺳﺖ. ﻧﺎﻣﻤﮑﻨﯽ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ در ﺳﺨﻦ ﻣﻤﮑﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﻮا ﻣﯽ ﻧﯿﻢ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺟﺎی وﺿﻌﯿﺖ « ﻣﯿﺎﻧﯿﻦ » ی ﮐﻪ واژه در ﻣﺘﻦ ﭘﯿﺪا ،ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ۱۱٦ در ) اﺻﻄﻼح ﮐﺮﯾﺴﺘﻮا ﭼﻨﺎن ﮐﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺗﻼﻗﯽ ﮔﺎه واژه ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺘﻦ ﺑﯿﻨ : ﻫﺎ ﺎﻣﺘﻨﯿﺖ( ، ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ اﯾﺮان یهواژ ﮐﻪ ﯾﮏ درآﯾﮕﺎه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻦ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ آن را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺸﺎﯾﺪ: درآﯾﮕﺎه ﯾﺎدﻫﺎ... ﺑﺎ ﻧﺎﻣﺶ اﯾﺮان در ﻣﺘﻦ ، اﯾﺮاﻧﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺘﯽ ﻗﺼﻮی ﭘﯿﺪا ؛ﮐﻨﺪ ﻣﯽ دروﻧﻤﺎﯾﻪ ) ﻣﻮﺿﻮع( و ﻋﻈﯿﻢ از ﺗﻨﮕﻨﺎی ذﻫﻨ

ﯿﺖ

ﺗﺮ

ﺗﺮ

116 ‘the status of mediator’

٨٣