RigensgadesKaserne

5. AFSNIT

De t kongelige militære Uldmanufaktur

I ca. 130 å r v a r b y g n in g e rn e i R ig e n s g a d e o p ta g e t a f f a b rik s v irk s o m ­ h e d e n : » D e n K o n g e lig e M ilitæ re U ld m a n u f a k tu r « e lle r » D e U ld n e M a - n u fa c tu r - v æ r k e r « . D e r sk a l d e r f o r g iv e s d e n n e f a b rik s v irk s o m h e d e n så o m f a tte n d e o m ta le , so m d e fo r h å n d e n v æ re n d e k ild e r h a r t i l l a d t 1). A lle r e d e u n d e r K o n g C h r is tia n I V g e n o p liv e d e s d e n m ilitæ r e in d u s tr i m e d h e n s y n til k ru d tf a b r ik a tio n , k o b b e rm a n u fa k tu r, k a n o n s tø b n in g , h a m ­ m e rm ø lle r ( D e m ilitæ r e m e ta lm a n u f a k tu r e r v e d H e lle b æ k ) m . v ., m e n o g så p å k læ d e f a b r ik a tio n e n s o m rå d e v a r K o n g e n v irk so m . A lle re d e 1 6 0 5 o p re tte d e h a n te k s tilm a n u f a k tu r i T u g t- o g B ø rn e h u s e t, d e r d e t p å g æ ld e n d e å r e ta b le re d e s i F a rv e rg a d e f o r 1606 a t fly tte til H e llig å n d s k lo s te r e t o g G r å b r ø d re to rv . T u g t- o g B ø rn e h u s e t b le v så le d e s la n d e ts fø rs te e g e n tlig e te k s tilm a n u ­ f a k tu r o g d e t fø rste , so m g e n n e m f ø r te e n a rt s to r d r if t m e d in d k a ld te m e s tre so m le d e re ; d e t h a v d e f. eks. i 1621 61 v æ v e o g 2 3 4 » d a g lig e p e r s o n e r« . B ø rn e h u s e t v a r e n tid la n g a f s to r b e ty d n in g fo r la n d e ts te k s tilin d u s tr i. H e r f r a b le v d e r le v e re t g a r n til le n s m æ n d e n e , d e r a tte r s k u lle la d e b ø n ­ d e r n e s p in d e o g v æ v e d e t, tilb e r e d t k læ d e o g læ r re d til K o n g e n s k læ d e ­ k a m m e r, d u g e til D r o n n in g e n , n e t til fis k e rn e , ta p e t til F re d e rik s b o rg S lo t s a m t u n if o r m e r til a rm e e n ( h æ r e n ) ; i 1669 fo rsy n e d e s så le d e s g a rn is o ­ n e rn e i K ø b e n h a v n o g H e ls in g ø r m e d 2 5 0 0 f u ld s tæ n d ig e u n ifo rm s s æ t. M e n m a n a r b e jd e d e g e n n e m å re n e m e d sto re v a n s k e lig h e d e r, tild e ls f o r ­ å rs a g e t a f d e n h ø js t tv iv ls o m m e a r b e jd s k r a f t b e s tå e n d e a f b ø rn , b e tle re , fo rb r y d e r e o g u n d e r lø d ig e p e rs o n e r, så le d e s a t in s titu tio n e n n æ s te n a ltid a rb e jd e d e m e d u n d e r s k u d . P la n e r o m u d v id e ls e b le v s k rin la g t, o g i f o r o r d n in g e r a f 18. o k to b e r

41

Made with