Herman Blom en Peter Prud’homme van Reine - Effectief samenwerken in interculturele teams

1  Wat is cultuur?

cultuur steeds meer gezien als gelaagd, dat wil zeggen dat mensen verschil lende culturele invloeden met zich mee kunnen dragen. We beginnen met een definitie van cultuur uit de culturele antropologie, de wetenschap die zich met het cultuurbegrip bezighoudt. De bekende antro poloog Clifford Geertz definieerde de cultuur van een sociale eenheid als:

An historically transmitted pattern of meanings, embodied in symbols (Geertz, 1973, p. 89).

Met ‘patronen van betekenisgeving’ drukte Geertz het volgende uit: ՔՔ Mensen willen een betekenisvol bestaan leiden. ՔՔ Het delen van een cultuur met een groep mensen helpt om betekenis aan de wereld om je heen te geven. ՔՔ Een gemeenschappelijke cultuur helpt ook om richting te geven aan het interpreteren van die wereld en de objecten en gebeurtenissen daarin. ՔՔ Het delen van een cultuur geeft een gevoel van identiteit, van ergens bij horen, van traditie en een ‘thuis’. De definitie van Geertz is een bruikbare definitie voor antropologen die de specifieke cultuur van een stam of een dorp gaan onderzoeken door zich ge durende lange tijd in die cultuur onder te dompelen. Als je de definitie van Geertz hanteert, kun je een cultuur alleen onderzoeken door interpretatief te werk te gaan. Je begeeft je in een cultuur zonder een vooraf opgelegd model en neemt de daarin heersende symbolen en rituelen waar. Door te interpreteren en te analyseren achterhaal je vervolgens de betekenis daarvan. Nadeel is dat het een tijdrovend proces is. Bovendien is het subjectief, want het is afhanke lijk van de waarnemingen en interpretaties van de onderzoeker. Dat maakt het lastig om (objectieve) vergelijkingen tussen culturen te maken. De volgende definitie van cultuur, afkomstig uit een antropologisch leer boek, geeft het cultuurbegrip wat meer handen en voeten: Culture is a system of shared beliefs, values, customs/rituals, behaviors and ar tifacts that the members of a society use to cope with their world and with one another, and that are transmitted from generation to generation through learning (Bates & Plog, 1976, p. 6). Deze definitie bevat een aantal algemeen geaccepteerde elementen van cul tuur: ՔՔ Cultuur wordt gedeeld door een groep. ՔՔ Cultuur is aangeleerd. ՔՔ Cultuur heeft verschillende lagen waarvan maar een deel zichtbaar is. ՔՔ Cultuur wordt gebruikt om problemen op te lossen waarmee de omgeving mensen confronteert.

12