Van oerbos tot hooiland

aan de oppervlakte. Een fraai kerkhof dat door een heg rondom ietwat verstopt ligt bovenop de natuurlijke hoogte markeert nog de vroegere plek van het klooster. Direct achter deze heg zijn de fundamenten aangetroffen van de voormalige kloosterkapel. Wanneer je over de heg richting het meer dan zeven kilometer naar het oosten gelegen dorp Rouveen tuurt, kijk je als in een kijkdoos door diepe smalle percelen die van elkaar worden gescheiden door kilometerslange sloten en houtsingels: hier ligt het fraaie en uitzonderlijk goed bewaard gebleven slagen- en petgatenlandschap van de Oldematen (6). Sinds de ruilverkaveling van 1995 zwaait Staatsbosbeheer de scepter in dit bijzondere hooilandenlandschap. De natuurorganisatie werkt hier onder andere aan herstel van zogenaamde blauwgraslanden, een tegenwoordig zeldzaam soort hooiland. Vroeger – toen de wereld nog veel armer was - kwam dit schrale type grasland veel voor op de natte zand- en veengronden van Overijssel. Blauwgraslanden leverden vroeger hooi op van matige kwaliteit, maar door de bril van de natuurbeheerder gezien is het een tegenwoordig een uiterst waardevol biotoop dat ruimte biedt aan veel kwetsbare planten die in Nederland een zeldzaamheid zijn geworden vanwege de verregaande intensivering van de landbouwsector. In de Oldematen vind je daarnaast ook tal van petgaten en legakkers. Dat zijn de overblijfselen van de vervening die hier rond 1800 opkwam en waarbij met de baggerbeugel veenbagger werd uitgeschept om tot turf te worden gedroogd en versneden. Door de turfwinning veranderde het land in water. De legakkers zijn tegenwoordig begroeid met wilgen, waardoor het landschap hier een besloten karakter heeft. Meer naar het oosten toe wordt het landschap steeds opener, op een klein bosje na waarin een eendenkooi ligt verscholen. Grote delen van dit landschap zijn door de ruilverkaveling geschikt gemaakt voor een intensieve vorm van landbouw. Terug naar de kano die al een tijdje onbemand in het Zwarte Water ligt te dobberen. We varen in noordelijke richting door naar het havenstadje Zwartsluis. Daar vloeit het Zwarte Water samen met het Meppelerdiep, een riviertje dat in de middeleeuwen de Sethe heette. Overijssels en Drents water trekken vervolgens samen op naar het

Fig. x. In de Oldematen wordt in het voorjaar hard gewerkt om een kar te vullen met pakjes hooi. De trekker met voorlader maakt het werk een stuk aangenamer dan honderd jaar terug, toen dit karwei nog met de hand werd geklaard. Foto: Jeroen Wiersma.

12

Made with FlippingBook - Online catalogs