Van oerbos tot hooiland

Kaarsrechte lijnen We verlaten het Kampereiland en koersen af op een kaarsrechte lijn in het landschap. Het is de negen kilometer lange Oude Weteringe (10), die de polder Mastenbroek in tweeën splijt. Het vlakke klei-op- veenlandschap van de polder Mastenbroek kenmerkt zich door een zeer regelmatige indeling. Op het eerste gezicht lijkt de Polder Mastenbroek op een typische Renaissance-droogmakeriJeroenHet bijzondere is echter dat dit voormalige veenmoeras al in het jaar 1364 is bedijkt, drie eeuwen eerder dan Hollandse polders als de Beemster en de Schermer. Net als op Kampereiland werden ook hier de boerderijen op belten gebouwd. Tegenwoordig bestaat de polder voor een groot deel uit uniforme groene en intensief bemeste graslanden, ingezaaid met Engels raaigras. Wat een verschil met vroeger, toen de hooilanden van de Polder Mastenbroek in de zomer nog vol stonden met kleurrijke bloemen en kruiden. In het uiterste noordwesten van de polder zien we vanuit onze ballon een ontginningsblok waar glas domineert in plaats van gras. Het is de Polder Koekoek (11), een voormalig moeras dat is ontstaan na natte verveningen in de 18 de en 19 de eeuw. In 1911 werd het moeras drooggelegd. Na de Tweede Wereldoorlog werd de polder in gebruik genomen als tuinbouwgebied. In zuidelijke richting tekent de bebouwing van Zwolle zich al weer af aan de horizon. We verlaten het luchtruim en landen in de buurt van Kampen in de uiterwaarden van de rivier de IJssel. Een boottocht over de IJssel en door het Kamperveen Hoofdkenmerken:Uiterwaarden, rivierduinen, middeleeuwse strokenverkaveling, landgoederenlandschap, (lei) dijken en kolken, streekbebouwing langs doorgaande wegen. We zijn geland in een rechthoekig stuk weiland. Naast ons ligt een brede sloot. Daarachter begint de provincie Gelderland. We hijsen ons uit het mandje en lopen langs de grenssloot richting de oever van de IJssel. Daar ligt een bootje voor ons klaar. Deze keer met buitenboordmotor, dus we kunnen even lekker uitrusten terwijl met

de stroom meebewegen richting Kampen. Langs de IJssel liggen een aantal oude dorpen uit de Karolingische tijd. Het landschap rondom kenmerkt zich door een onregelmatige blokverkaveling. Voor ons zien we één van deze oude dorpen liggen: Zalk. Niet alleen het dorp kent een lange geschiedenis, ook het nabijgelegen Zalkerbos (12) is van hoge ouderdom. Het bos ligt op een kalkrijke rivierduin en wordt al vóór het jaar 1200 genoemd. Het is één van de oudste bossen van Overijssel. Toch vind je er geen reusachtige bomen zoals je wellicht in een oud bos zou verwachten. Dat komt omdat het bos eeuwenlang is Hakhoutbosjes werden zoals de naam al doet vermoeden om de paar jaar tot aan de grond toe afgezet zodat het hout kon worden gebruikt als bouwmateriaal of als brandstof. Het zwaardere hout werkt gebruikt als timmerhout of om er klompen van te maken. De lichtere stukken werden gebruikt als afrasteringspalen. De resterende takken werden op een lengte van een ruime meter afgesneden met een snoeimes (hiep) om vervolgens in bosjes gebonden te worden. Daarvoor gebruikte men vroeger een twijg van wilgentenen. Later werd hier ook wel ijzerdraad voor gebruikt. De takkenbossen werden door de boeren gebruikt om een grote fornuispot mee op te stoken waarin het veevoer werd klaargemaakt. Bakkers gebruikten de takkenbossen om de ovens mee te stoken. Ook werden takkenbossen gebruikt als basis voor de hooiberg, om zodoende het onderste hooi vrij te houden van optrekkend vocht. Het Zalkerbos bestaat geheel uit essenhakhout, maar ook bijzondere bomen als de Gladde iep en de Steeliep kunnen hier terug worden gevonden. In de ondergroei staan planten die alleen in oude bossen voorkomen, zoals Moeslook, Slangenlook en Schaafstro en ook verschillende bijzondere mossen en paddestoelen. Vanwege de hoge ouderdom en de zeldzame flora heeft het Zalkerbos een grote historische en ecologische waarde. gebruikt als hakhoutbos. Een eeuwenoud bos

20

Made with FlippingBook - Online catalogs