8
9
©KateHolt
interview
ArjanHehenkamp
voorhungezinnen te zorgen.Depandemie vanhiv/
aids is een crisisop zich.Demedischeautoriteitenvan
ontwikkelingslandenkunnen endoen steedsmeer zelf,
maar indit soort catastrofale situaties blijfthulpvan
buitenafnodig.’
‘Opdiemanier kijkenwenuooknaar tuberculose.Dat
is eenveel oudere ziektedanhiv/aids,maar inde laatste
15 jaar zijn ernieuweagressieve vormenontstaan.Die
reagerennietmeer opdenormalemedicijnen enkan je
alleenbestrijdenmet uitgebreidebehandelprogramma’s.
Dit speelt vooral in landenalsOezbekistan inCentraal-
Azië.Opditmoment ishet aantal patiëntenmet deze
soorten tuberculosenog relatief laag.Het isdusnuhet
moment om eraanbij tedragendat dit zoblijft. Inde
komende jarenwillenwe inCentraal-Azië in eenaantal
landen tegelijk eengroot behandelprogrammaopzetten,
in samenwerkingmet deoverhedendaar.Hopelijkkun-
nenwedandeopmars vandeze gevaarlijke vormenvan
tuberculose tot staanbrengen.’
Kun jedannogwel voldoendemet acutenood-
hulpbezig zijn?
‘Wekomenwel voornieuwedilemma’s te staan.Onder
meer door deduremedicijnen zijndezeprogramma’s
kostbaar enhet kostmeer tijdom ze goedop te zetten
enweer over tedragen.Dat betekent dat ermeernodig
isdanalleendirectemedischehulp.We voerenactie en
lobbyenbij de farmaceutische industrieomdeprijzen
vandemedicijnennaar beneden tekrijgen.
Webiedenmedischenoodhulp enkunnendusook
niet ombepaalde groteremedische vraagstukkenheen.
Tegelijkertijdmoetenweoppassendatweonsniet teveel
ingrote, langdurigeprogramma’s vastleggen.Werken
in conflictgebieden en snel reagerenop rampenblijven
dehoogsteprioriteiten.Het komt er dusopaanvooraf
steeds goedaf tewegenwatwewel enniet gaandoen.’
Hetwordt vaak gezegddat hetmoeilijker is
gewordenvoorhulporganisatiesomhunwerk te
doen.
‘Dangaathet vooral over de toegang tot demensen in
crisissituaties ende veiligheidvanonze teams. Bevolkin-
gen en regeringenkijkenkritischernaarhulporganisa-
tiesdanvroeger.Daar ben ikoverigens voor, ikdenkdat
het goed isdathulporganisaties zichmoetenverant-
woordenvoorwat zedoen.Hetwordt eenprobleemals
kritiekgebaseerd isopvooroordelen enomslaat invij-
andigheid.Dat is in eenaantal gevallenhelaaswaarwe
mee temakenhebben.Mensendenkendanbijvoorbeeld
datwe samenwerkenmet eenwestersebezettingsmacht,
zoals inAfghanistanof Irak, of datwe tegenhungeloof
of cultuur zijn. Regeringen zoalsdie inSudan zienons
soms als internationalewaarnemers enwillenonsdan
weghoudenvanbepaalde situaties.’
Wat ishet antwoordvanArtsen zonder
Grenzendaarop?
‘We zullenmeer danvroeger duidelijkmoetenmaken
wiewe zijn. Alsmensenbekend zijnmetArtsen zon-
derGrenzen, al voor zeonze teams zien, kunnenwe
wantrouwenondervangen.Met autoriteiten enandere
machthebbers zullenwe soms intensievermoetenon-
derhandelenomonzepatiënten tekunnenbereiken.’
Hoevermag eenprincipiëleorganisatiealsArt-
sen zonderGrenzendaarin gaan?
‘Artsen zonderGrenzen is een realistische idealist.We
gelovenheel sterk inonzeprincipes,maar die zijn er om
het belangvanonzepatiënten tedienen.Wehebben
deplicht omhet gewicht ervanaf tewegen tegenhet
belangvanpatiëntendie zonder ons geen zorg zouden
hebben. Juist omdatwe sterkeprincipeshebben, gaan
we zorgvuldigommethet doenvan concessies enkun-
nenwedie verantwoorden.Dediscussiedaarover voeren
we voortdurend.’
Vragen?
Heeft ueenvraagof op-
merkingover dit interview?
Stuurt udaneene-mail
bericht naar hulppost@
artsenzondergrenzen.nl
of gaat unaar onze
Facebookpagina:
noodhulp
Directeur ArjanHehenkamp:
‘Directenoodhulpbij gewapende conflicten en rampen
blijft voor ons voorop staan. Acutenoodsituaties zijn
niet te voorspellen enom snel tehandelen ishet onze
taakvoorbereid te zijn.Het is zorgelijkom te ziendat
veel anderehulporganisaties tijdens acutenoodsitua-
ties steedsminder aanwezig envooralminder effectief
zijn. Tegelijkertijdverwachtenwedat bijvoorbeelddoor
deklimaatveranderinghet aantal natuurrampen zal
toenemen.’
Welkeontwikkelingen ziet unogmeer?
‘Tot 2011werdvaakgezegddathet aantal oorlogen en
burgeroorlogen steedsminder voor zoudenkomen,
maar toenbrakdeArabischeLenteuitmet ondermeer
de gewapende strijd inLibië en Jemen.Dat lietmaar
weer eens zienhoemoeilijkdit soort trends te voorspel-
len zijn endathet cruciaal isomopallerlei scenario’s
voorbereid te zijn.’
‘Tegelijkertijdgaanwe verder dandieacutenoodhulp.
Door de jarenheenhebbenwe geziendat ernumeer
nodig isdanbasisgezondheidszorgomonzepatiënten
echtweer een toekomst te geven.Wehebben inmiddels
inal onzeprojectlandenwaarhiv/aids eengrote impact
heeft, succesvollebehandelingsprogramma’s.Die stel-
lenmensen in staat eenactief leven te leiden enweer
‘Wij zijneen
idealistische realist’
‘We
zullen
meer dan
vroeger
duidelijk
moeten
makenwie
we zijn’
Artsen zonder Grenzen is niet alleen bezigmet de
noodsituaties van dit moment. Om voorbereid te kun-
nen zijn op de toekomst, kijken we ook naar wat in
de komende jaren gaat spelen. Wat zijn de belang-
rijkste ontwikkelingen die we zien en hoe gaan we
daar mee om? Directeur ArjanHehenkamp legt uit.
