István Bejczy - Een kennismaking met de Nederlandse geschiedenis

28

1 ◆Prehistorie, oudheid envroegemiddeleeuwen

werkten aan de godsoordelen mee en voorzagen deze Germaanse gebruiken zodoende van een christelijk vernis. LatereFrankische koningen vuldendeSalischewet aan,want zij zagenzichniet alleen alshoeder vanovergeleverde gewoonten,maar ook als schepper van recht, naar het evenbeeld vande keizer.Onder Karel deGrote, die ook dewetten van de Friezen en de Saksen liet optekenen en harmoniseren, verspreidde het godsoordeel zich over een groot deel vanEuropa. Pas tijdens hetVierde LateraanseCon cilie van1215werddemedewerking vanpriesters aan godsoordelen verboden. Kerstening Omstreeks 400 waren in de gebieden waar het Romeins bestuur effectiefwas,de stedelijkeelites christelijkmaardeplattelandsbevol king dikwijls niet. In Nederland was het Romeins bestuur niet effectief en had het christendom alleen inMaastricht een voet aan de grond.Voor het overigemoest de kerstening vanNederlandnog beginnen. Aan de hand van het veranderend grafritueel is het ver loopdaarvan aardig te volgen.Geleidelijk verdweenhet gebruik gif tenaandedodenmee tegeven.Bovendienwerdendodenbijgezetbij de kerk in plaats van op grafvelden. InNederland is deze overgang inhet zuiden inde zevende eeuw aanwijsbaar, inhet rivierengebied inhetmiddenvandeachtsteeeuw, inhetnoordenpas inde loopvan de negende eeuw. De kerstening geschiedde van bovenaf.De Frankische koningen enhofmeiers steunden demissiemet kracht, omdat zij zich verant woordelijk achtten voor het christelijk karakter van hun rijk. Zo stichtte demissionarisAmandus, afkomstig uit de buurt vanNan tes, in opdracht van Dagobert tal van kloosters en kerken aan de Schelde. In 647 werd hij bisschop van Maastricht. Vanuit deze plaats lijkt de kerstening van Limburg en Noord-Brabant te zijn begonnen, al werd de bisschopszetel van Maastricht in de vroege achtste eeuwnaar Luik verplaatst. Veel bekender dan deMaastrichtse bisschoppen zijn deAngel saksischemissionarissenWillibrordenBonifatius.Willibrordkwam in 690 met een aantal volgelingen in Nederland aan en maakte onmiddellijk zijn opwachting bij Pepijn van Herstal. In nauwe

Afbeelding1.12 Draagaltaar vanWilli brord (achtste eeuw). Willibrord nam dit altaar (49 centimeter breed en 18 centimeter hoog) op zijnmissierei zenmee, zodat hij overal demis kon opdragen. De versieringen zijn toevoe gingen uit de elfde, twaalfde en dertiende eeuw. UnsereLiebeFrau-und Laurentiuskirche,Trier.