SAM catalogus Nederlands

DYNAMOMETRIE

DYNAMOMETRIE

De vereisten inzake veiligheid, prestaties en kwaliteit en ook het gebruik van nieuwe materialen − steeds technischer, lichter en compacter − vragen van de industrie een perfecte beheersing van hun assemblages. Wat zijn deze behoeften? In een assemblage worden de verschillende delen samengehouden door sets van schroeven + moeren. Deze schroef- en moerassemblages zijn echter onderhevig aan drie belangrijke vormen van spanning: overmatig aandraaien, trillingen WAAROM GEBRUIKMAKEN VAN DYNAMOMETRIE? Wanneer een set van een schroef + moer wordt blootgesteld aan een te grote kracht, heeft het schroefhuis de neiging om zich uit te rekken tot het moment dat de vervorming permanent wordt door overschrijding van de elasticiteitsgrens van het staal en er een breekpunt wordt benaderd. Er moet ook rekening worden gehouden met de weerstand van de samen te voegen onderdelen, die vaak lager is dan de elasticiteitsgrens van de schroef, en met de spierkracht die verschilt van individu tot individu en die kan variëren afhankelijk van het vermoeidheidsniveau. b) Trillingen De meeste in de industrie gebruikte materialen en machines worden blootgesteld aan trillingen en dat is vaak de oorzaak van het loskomen van onvoldoende vastgezette schroeven. Onvoldoende vast aandraaien kan leiden tot het loskomen van de bout. Overdreven aandraaien daarentegen kan de schroef en de dichtingspakking aantasten en de dynamische werking van het systeem in het gedrang brengen. DE RISICO’S VAN VERKEERD AANDRAAIEN VEILIGHEID en temperatuurverschillen. a) Overmatig aandraaien

c) Temperatuurverschillen Wanneer de onderdelen worden gemonteerd bij een bepaalde temperatuur en vervolgens worden gebruikt bij een andere temperatuur, kunnen de mechanische assemblages gaan ‘bewegen’, wat ertoe kan leiden dat de schroeven loskomen en zelfs breken.

DE OPLOSSING: INACHTNEMING VAN DE AANDRAAIMOMENTEN MET EEN MOMENTSLEUTEL VAN SAM OUTILLAGE.

Alleen een momentsleutel laat toe om gecontroleerd aan te draaien met momenten die zijn bepaald in functie van de kwaliteit van de bouten, de samen te voegen delen en het te verkrijgen resultaat. Zo garandeert dit gecontroleerd aandraaien: - conformiteit met de geldende normen, aanbevelingen en vereisten, - perfecte dichtheid tijdens het aandraaien met pakkingen, - veilige en nauwkeurige assemblages, - uniformiteit bij het aandraaien, - operationele veiligheid, - naleving van de montagespecificaties.

FOCUS

Fo

Het effect van een schroef op een assemblage is vergelijkbaar met de werking van een veer. De normaal vastgehouden spanning Fo is maximaal gelijk aan 85% van de elasticiteitsgrens van de veer. Fo berekend in Newton.

Fo

Om deze spanningskracht te verkrijgen, moet u aandraaien met een bepaald ‘moment’:

TE STRAK

Kracht in Newton

Lengte in meter Koppel in Nm (Cs) = lengte x kracht

Vervorming

Vastlopen van de contactoppervlakken

Beschadiging van de dichtingspakking

Het moment hangt af van: > de diameter van de schroef, > De kwaliteitsklasse van de schroef (gegraveerd op de kop van de schroef).

Uitrekken van de schroef tot boven de elasticiteitsgrens ervan: de schroef functioneert niet langer als veer

Ø

Breuken

3 TOEPASSINGEN

Maar 80 tot 90% van dit moment gaat verloren door wrijvingen van de schroefgang, de kop en de moer. Het rendement van de assemblage (μ) hangt af van de toestand van de oppervlakken, de materialen en de kwaliteit van de smering.

NIET STRAK GENOEG

1: Aandraaien met moment.

Afsnijding door wegslippen

Dichtingspakking te los

3: Rendementsmeting. Bv. 15%

FO

2: Aandraaien met kracht.

Losschroeven bij trillingen

156