Jos Castelijns, Mien Segers en Katrien Struyven - Evalueren om te leren

1 Leer- en motivatietheorieën in vogelvlucht Rob Martens

Inleiding Het onderwijs in Nederland en Vlaanderen is niet vrij van zorgen. Aan de ene kant zijn er zowel in Vlaanderen als in Nederland leerkrachten die zeggen dat er ‘al genoeg vernieuwd is’, en dat het er toch vooral om gaat dat leerlingen kennis opdoen, meer in het bijzonder van rekenen en spellen. Aan de andere kant is er een forse groep onder wijsonderzoekers die zegt dat het Vlaamse en Nederlandse onderwijs onvoldoende is aangepast aan de toekomst. Veel rapporten wijzen erop: de professionalisering van leraren blijft achter, evenals het gebruik van ICT door scholen (Rinnooy Kan, 2007; www.kennisnet.nl). Onderwijs zou gegeven worden vanuit achterhaalde leertheorie en. Bovendien zouden in het onderwijs leerlingen onvoldoende worden voorbereid op de samenleving van morgen; een samenleving die zeer sterk gedomineerd zal wor den door ICT, multimedia, mobiele technologie en het wereldwijde web. In dit hoofdstuk worden kort de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van instructietheorieën en motivatietheorieën uit de onderwijspsychologie en onderwijs kunde op een rijtje gezet. Vanzelfsprekend is het onmogelijk om in één hoofdstuk al deze theorieën en ontwikkelingen gedetailleerd te bespreken. Voor de verder geïnte resseerde lezer zullen daarom aan het einde van dit hoofdstuk enkele literatuursug gesties gedaan worden. 1.1 Crisis in onderwijs? Wie zelf nog studeert aan een pedagogische academie of in het hoger onderwijs ge zeten heeft, zal ongetwijfeld iets van de voorbeelden herkennen die deels ontleend worden aan Martens en Boekaerts (2007): • ‘Telt het bestuderen van dit boek mee voor het tentamen?’ • ‘Hoeveel studiepunten krijg ik als ik dit hoofdstuk gelezen heb?’ • ‘Ik heb al een werkstuk over motivatie geschreven, kan ik nu een vrijstelling voor dit onderdeel krijgen?’ • ‘De eerste drie hoofdstukken uit het boek van Castelijns, Segers en Struyven zijn verplichte tentamenstof.’ • ‘Deelname aan de werkgroepen is verplicht.’

1

19