00670530008

MIDDENKADER ENGINEERING

WERKTUIGBOUWKUNDE Crebo 94421

Projectwijzer 7 Cargo-loader voor ASAP

Begeleidersversie

VERSIE 1.0

WERKTUIGBOUWKUNDE Crebo 94421

Projectwijzer 7 Cargo-loader voor ASAP Begeleidersversie

Projectleider bij projectorganisatie

Project Zelfrijdende schaarheftafel voor de belading van vliegtuigen

Artikelnummer: 00670530008

Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van het Consortium Beroepsonderwijs.

Directeur en managementteam M. Wouters, L. Fine, B. Huijberts, I. Rabelink, A. Pijnenburg

Ontwikkelteamleider A.G. Bol

Ontwikkelteam H. Bakker, BCTI projectmanagement J. de Graaf, ROC Utrecht M. Starmans, Albeda College A. Papa, ROC Aventus Apeldoorn D. Gray, ROC Flevoland Almere C. Alberts, ROC Nijmegen

Redactie H. Bakker, M. Brok

Ontwerp en opmaak Studio Blanche: Henny Witjes, Microweb Edu B.V.

Foto’s en afbeeldingen Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat het Consortium Beroepsonderwijs niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties heeft geregeld. Degene die meent alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met het Consortium Beroepsonderwijs.

© 2012 Consortium Beroepsonderwijs Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van het Consortium Beroepsonderwijs.

Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met Microweb Edu B.V. (www.microwebedu.nl)

Inhoudsopgave

1

Inleiding

4

2

Organisatie

10 11 11 11 11 12 13 26 27 31 33 36 37 46 56 70 80 90 96

2.1 Complexiteit van de projectwijzer

2.2 Projectgroep

2.3 Communicatie, Exact, Loopbaan en Burgerschap

2.4 Persoonlijke ontwikkeling 2.5 Aanpak van het project 2.6 Beoordeling van het project

3

Introductie op het project 3.1 De beroepscontext

3.2 De opdracht

3.3 De project-start-up (PSU)

4

Projectuitvoering

4.1 Oriëntatie 4.2 Definitie 4.3 Ontwerp

4.4 Werkvoorbereiding

4.5 Realisatie 4.6 Oplevering

4.7 Nazorg

5.

Evalueren, Beoordelen en Kwalificeren

104 105 105 106 107 107 107 108 109 112 113 114 115 116 118

5.1 Inleiding

5.2 Beoordeling producten

5.3 Beoordeling van competent gedrag 5.4 Beoordeling van een werkproces

5.5 Beoordeling van toetsen

5.6 Verantwoording en kwalificeren

5.7 De monitor

5.8 De competentiescoretabel

Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5

Voorbeeld communicatieplan Voorbeeld kostenplaatsen Voorbeeld netwerkplanning

What is Light Pollution?

Bestek ASAP

1 Inleiding

4

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

Geachte collega,

De projectwijzer is uitgewerkt volgens het didactisch model CGO: Competentie Gericht Onderwijs. Het is een routebeschrijving die studenten gedurende een aantal weken de weg wijst bij het realiseren van een project. Het gaat er bij deze opleiding vooral om, dat de student zich ontwikkelt tot een competent middenkaderfunctionaris. Daarbij is het nemen van verantwoordelijkheid een belangrijk element. Studenten zijn ook nu al zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop hun studie verloopt. De taak van begeleiders op het ROC en in de beroepspraktijk is de student op allerlei manieren te coachen en terzijde te staan. Deze begeleiding kan naarmate de opleiding vordert, afnemen. Kenmerkend voor CGO-onderwijs is dat ook studenten een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van een medestudent door met elkaar te evalueren en op elkaar te reflecteren. Uit onderzoek is gebleken dat studenten van u verwachten, dat u kennis en visie aanreikt, dat u inzichten door kunt geven, dat u wijsheid toont en dat u kunt adviseren op basis van productbeoordeling, waarneming van gedrag en evaluatie. Voor de student is het van belang dat hij merkt dat zijn aanwezigheid er toe doet, dat u hem opmerkt en belangstelling toont. Ook het motiveren van de student voor zijn beroep is voor u een belangrijke uitdaging. Ondersteuning In de grijze vlakken van deze begeleidersversie vindt u informatie en adviezen voor de diverse begeleiders. Alle niet-geaccentueerde tekst is letterlijk dezelfde als in de studentenversie. Deze ondersteuning is bedoeld als een advies, u kunt daar natuurlijk naar eigen inzicht en mogelijkheden van afwijken.

Meer informatie over de structuur van de opleiding en manieren van studeren staat in de begeleidersversie van projectwijzer 0, het Basisdocument voor deze opleiding.

Digitale ondersteuning van de projectwijzer, tekeningen, de monitor, de competen- tiescoretabel e.d. kunt u downloaden via www.consortiumbo.nl.

5

BEGELEIDERSINFORMATIE

Deze projectwijzer Deze projectwijzer (PW7) is een routebeschrijving die de student de komende weken de weg wijst door een project. Bij dit project vervult de student de functie van Projectleider bij REXMANN. REXMANN heeft de opdracht om voor een nieuw aan te leggen regionaal vliegveld de diverse systemen voor de vliegtuigbelading te ontwerpen en te produceren. Het is natuurlijk niet gebruikelijk dat een student een dergelijke functie vervult. Het is vooral bedoeld dat hij zich eens in kan leven in de activiteiten en verantwoorde- lijkheden die bij een dergelijke middenkaderfunctie horen. Gedurende dit leerjaar zullen de studenten aan de hand van een andere project- wijzer zich ook nog gaan oriënteren op het werken als zelfstandig ondernemer. Daarna kunnen ze bij de studieprojecten, binnen de projectgroep, een eigen rol kiezen. Ze zijn begonnen met kleine, eenvoudig opdrachten en groeien binnen de opleiding naar het realiseren van grotere projecten of zelfs bedrijfsprojecten.

Wij wensen u veel succes.

6

WERKTUIGBOUWKUNDE

Beste student,

De opleiding die je volgt is competentiegericht, vandaar CGO:

Competentie Gericht Onderwijs. Kennis, vaardigheden, een goede

(werk)houding en je ambities vormen samen de garantie dat je

geschikt bent voor je beroep. Je bent dan competent.

De benodigde kennis, vaardigheden en houding ontwikkel je het beste door te oefenen in de praktijk. In dit project wordt een beroepspraktijk nagebootst. Je raakt zo vertrouwd met het werken in teamverband, nauwkeurig werken onder tijdsdruk, correct en tijdig communiceren als iets niet lukt volgens afspraak en het zoeken naar een oplossing voor problemen. Je kunt niet zomaar competenties ontwikkelen in een opleiding. Ze zijn gerelateerd aan de behoefte van het bedrijfsleven. Daarom heeft de overheid, samen met het bedrijfsleven en het onderwijs, een eisenpakket voor jouw opleiding ontwikkeld. Deze eisen staan in het kwalificatiedossier ‘Middenkader Engineering’. Bij het afronden van de opleiding krijg je een diploma Middenkader Engineering, uitstroomrichting Technicus, gekoppeld aan de technische richting waarin je hebt gestudeerd. Je bent zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop je studie verloopt en de resultaten die je behaalt. Begeleiders op school en in de praktijk zullen je op allerlei manieren coachen en terzijde staan. Ook de samenwerking met je medestudenten speelt bij deze vorm van onderwijs een belangrijke rol. Hoe het Competentie Gericht Onderwijs georganiseerd is, hoe je met de projectwijzers kunt werken en hoe de methode van evalueren, beoordelen, verantwoorden en kwalificeren gaat, staat allemaal omschreven in project- wijzer 0.

7

Deze projectwijzer

Bij dit project vervul je de functie van Projectleider bij REXMANN. REXMANN heeft de opdracht om voor een nieuw aan te leggen regionaal vliegveld de diverse systemen voor de vliegtuigbelading te ontwerpen en te produceren. Het is natuurlijk niet gebruikelijk dat je als student een dergelijke functie vervult. Het is vooral bedoeld je eens in te leven in de activiteiten en verantwoordelijkheden die bij een dergelijke middenkaderfunctie behoren. Gedurende dit leerjaar zul je aan de hand van een andere projectwijzer ook nog gaan werken als zelfstandig ondernemer. Je bent begonnen met kleine, eenvoudige opdrachten. Later in de opleiding ga je grotere projecten of zelfs bedrijfsprojecten realiseren.

Veel succes met het uitvoeren van dit project!

8

WERKTUIGBOUWKUNDE

9

2 Organisatie

10

WERKTUIGBOUWKUNDE

2.1 Complexiteit van de projectwijzer

Deze eerste projectwijzer voor leerjaar 2 van je opleiding wordt uitgevoerd in complexiteit B. Dit betekent het volgende: • Je werkt aan een eenvoudig maar omvangrijk project. • Je werkt in een minder overzichtelijke omgeving (iets complexere beroepscontext). • Je voert de opdrachten zelfstandig uit en krijgt minder begeleiding dan in leerjaar 1.

2.2 Projectgroep

In deze projectwijzer ervaar je wat het betekent om de werkzaamheden van een projectleider uit te voeren. Gedurende het project werk je in een projectgroep van drie of vier leden. Eén van de leden is de projectleider terwijl de andere gewoon lid van de projectgroep zijn. Per projectwijzer is telkens een andere student de project- leider. De projectleider kan gedurende deze periode competenties ontwikkelen om leiding te geven aan mensen en aan een werkproces. Taken die de projectleider in deze periode op zich neemt, zijn onder andere: • Alle overleggen van de projectgroep voorzitten. • De werkzaamheden binnen de projectgroep verdelen. • Alle informatie in een map oftewel het projectdossier verzamelen.

• Namens de groep communiceren met de begeleiders. • Het evaluatiegesprek aan het einde van het project leiden.

2.3 Communicatie, Exact, Loopbaan en Burgerschap

In deze projectwijzer staat bij elke fase een kopje ‘Communicatie, Exact, Loopbaan en Burgerschap’. De teksten die daaronder staan hebben met het project te maken en zijn vooral bedoeld om je in deze vakken verder te ontwikkelen. Hierbij kun je denken aan je communicatieve vaardigheden zoals luisteren, spreken en schrijven. Als Technicus Middenkader Engineering heb je deze vaardigheden nodig.

2.4 Persoonlijke ontwikkeling

In deze projectwijzer staat bij elke fase een kopje ‘Persoonlijke ontwikkeling’. Hierin staan aanwijzingen die vooral zijn bedoeld om jezelf op andere, meer persoonlijke, punten te ontwikkelen. Hierbij kun je denken aan je manier van leren, mogelijk- heden van loopbaanontwikkeling, ontwikkelen tot goed werknemer en tot goed functionerend burger in de samenleving. Ook staan er handreikingen in voor het vragen van ondersteuning.

11

Tijdens de definitiefase maak je een Persoonlijk Activiteiten Plan (PAP). Daarin leg je de activiteiten vast die je in deze periode gaat doen aan de hand van het Plan van Aanpak. Tevens benoem je je eigen leerdoelen en je gewenste competentieontwikkelingen. In het PAP leg je ook datgene vast wat je naar aanleiding van het vorige project verder wilt ontwikkelen in deze periode. Tot slot geeft je aan wanneer je een en ander gaat doen.

Om de projecten tot een goed einde te brengen wordt er een behoorlijke inzet van je verwacht.

Veel meer over persoonlijke ontwikkeling, structuur van de opleiding en manieren van studeren staat in projectwijzer 0, het Basisdocument voor deze opleiding.

2.5 Aanpak van het project

Verdiep je eerst goed in het project, de PSU, en bepaal wie bij dit project de project- leider wordt. Onder leiding van deze projectleider worden de projectfasen opgestart en afgesloten. Elk van de 7 fasen kan met behulp van een vast stappenplan worden doorlopen. Deze ‘leercirkel’ is een hulpmiddel om te komen tot een succesvol doorlopen van de fasen. De inhoud van de stappen is in het Basisdocument volledig uitgeschreven.

Stap 1 Opstarten

Stap 4 Evalueren

Stap 2 Plannen

Stap 3 Uitvoeren

Om je competent gedrag groei door te laten maken, zal er bij het opstarten en afsluiten van de projectfasen steeds minder begeleiding aanwezig zijn. Op basis van de opgedane ervaringen uit de vorige projectwijzers moet het lukken om zelfstandig beter de teksten te kunnen lezen en zelfstandig al beter te kunnen overleggen en zaken te onderzoeken.

12

WERKTUIGBOUWKUNDE

De projectleider heeft gedurende de gehele periode de rol van voorzitter. Bij project- wijzer 8 t/m 10 gaan andere studenten deze rol vervullen. Het is de bedoeling dat iedereen een keer als projectleider functioneert. Van de projectleider als voorzitter wordt verwacht dat hij: • de bijeenkomsten (agenda, tijdsindeling, knelpunten) voorbereidt • een notulist aanstelt • de agendapunten afwikkelt in de afgesproken volgorde • het leer- en samenwerkingsproces goed laat verlopen (spreektijd, samenvat- tingen geven, stimuleren, besluiten nemen, bemiddelen bij conflicten). Tijdens de overleggen worden de belangrijkste zaken door een bordschrijver op een bord genoteerd en worden er notulen gemaakt. Een aantal deelproducten maak je met je projectgroep, maar je maakt ook een aantal producten individueel. De beoordeling van dit project zal per werkproces plaatsvinden. Voor deze project- wijzer gaat het bij de beoordeling vooral om de producten die je per fase oplevert. Dat een product voldoet aan de eisen is de beste aanwijzing dat je competent bent/ goed hebt gehandeld. Aan het eind van elke projectfase staan beoordelingstabellen. In de beoordelings- tabellen staan de werkprocessen met de bijbehorende competenties. Er wordt per werkproces naar twee competentie gekeken waarop jij wordt beoordeeld. Tot slot vindt een beoordelingsgesprek plaats of moet je een presentatie houden over een aantal werkprocessen die je hebt uitgevoerd. Dit is nodig om definitief vast te stellen of je competent hebt gehandeld. 2.6 Beoordeling van het project

Voor de beoordeling van Nederlands, Engels, Loopbaan en Burgerschap en Exact zal je eigen ROC de richtlijnen geven.

De volledige manier van beoordelen staat omschreven in hoofdstuk 5.

13

BEGELEIDERSINFORMATIE

PROJECTBEGELEIDER

Ook dit project is bedoeld om de studenten op basis van ervaringen hun compe- tenties te laten ontwikkelen. Zij maken kennis met een leidinggevende (midden- kader)functie en met onderhouds- en modificatietechnieken. Grijp in de gesprekken eens terug op de opgedane ervaringen uit het eerste leerjaar, met name de voorgaande BPV-periode en kijk ook vooruit naar de komende BPV-periode. De ondersteuning zoals in deze handleiding omschreven, is bedoeld als een advies. U kunt daar naar eigen inzicht en mogelijkheden van afwijken. Samenwerking docenten In het kader van de drieslagmethode begeleidt u de studenten op basisniveau bij de ontwikkeling op het gebied van communicatie, projectmanagement en exact. Tijdens de uitvoering van het project zijn bij activiteiten vaak meerdere docenten betrokken. De samenwerking tussen docenten is voor deze activiteiten zeer zinvol. Deze samenwerkingsverbanden hebben wij per fase weergegeven. U kunt deze informatie downloaden via de bestelsite. Complexiteit Complexiteit B betekent dat de studenten nog veel begeleiding krijgen, maar dat ze bewust gemaakt moeten worden van de groei naar zelfstandigheid. Het uitgangspunt blijft hier dat ze bij de producten begeleid worden tot het product met een voldoende kan worden beoordeeld. Projectgroep Wij adviseren de studenten gedurende dit project in een projectgroep van maximaal vier leden te laten werken. Waarbij nu nadrukkelijk één van de vier de project- leider wordt. Deze projectleider kunt u gedurende de hele periode begeleiden bij en beoordelen op de ontwikkeling van de leidinggevende competenties op een basisniveau middenkaderfunctionaris. Laat hem alle overleggen voorzitten, de werkzaamheden verdelen, het proces leiden en alle informatie in een map oftewel het projectdossier verzamelen. Aanpak project De auteurs gaan uit van het volgende: • U werkt als projectbegeleider met een zo klein mogelijke groep van 4, 8 of maximaal 12 studenten (meerdere projectgroepen). • U begeleidt de studenten in deze fase van de opleiding, 3 uur in de week. 2 Uur om op te starten en 1 uur om af te sluiten. • U zorgt ervoor dat de studenten professioneel leren vergaderen en notuleren. • U leert de groep zo te werken dat de deelnemers van elkaar leren. • Tijdens deze bijeenkomsten nemen studenten de rol op zich als voorzitter, bordschrijver en notulist. U heeft zelf voornamelijk de rol van procesbegeleider. • Elke projectgroep stelt een projectmap samen.

14

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

Ontwikkeling van de student Om iedere student zijn eigen competenties te kunnen laten ontwikkelen is het van het grootste belang dat elke student de eigen creativiteit in kan zetten. Denk daarbij aan eigen inbreng in projectvergaderingen, individueel opzoeken van verschil- lende informatiebronnen, eigen presentatie enz. Bij elke projectfase staan tips voor de student om activiteiten uit te voeren om zijn persoonlijke ontwikkeling beter gestalte te geven. U kunt de studenten stimuleren hieraan te werken. Hierbij is het belangrijk dat de student een onderzoekende houding ontwikkelt.

In deze fase van de opleiding is het nog steeds van belang dat u ze begeleidt bij het opstellen van hun Persoonlijk Activiteiten Plan (PAP).

Inhoud van de projectwijzer Deze projectwijzer (PW7) is een routebeschrijving die de student de komende weken de weg wijst door een project. Bij dit project vervult de student de functie van Projectleider bij REXMANN. REXMANN heeft de opdracht om voor een nieuw aan te leggen regionaal vliegveld de diverse systemen voor de vliegtuigbelading te ontwerpen en te produceren. Het is natuurlijk niet gebruikelijk dat een student een dergelijke functie vervult. Het is vooral bedoeld dat hij zich eens in kan leven in de activiteiten en verantwoorde- lijkheden die bij een dergelijke middenkaderfunctie horen. Gedurende dit leerjaar zullen de studenten aan de hand van een andere project- wijzer zich ook nog gaan oriënteren op het werken als zelfstandig ondernemer. Daarna kunnen ze bij de studieprojecten, binnen de projectgroep een eigen rol kiezen. Ze zijn begonnen met kleine, eenvoudig opdrachten en groeien binnen de opleiding naar het realiseren van grotere projecten of zelfs bedrijfsprojecten. Excursie Het zou natuurlijk mooi zijn als u met de studenten op excursie kan gaan naar een regionaal vliegveld bij u in de buurt. Waar u de studenten door de technische dienst van het vliegveld een rondleiding laat geven. De belangrijkste eindproducten zijn: • ontwerpen, tekeningen en berekeningen van een zelfrijdende hydraulische schaarheftafel • ontwerpen en tekeningen van een uitwisselbare rollenbaan voor de schaarheftafel • vervaardigen van een schaalmodel van een schaarheftafel (werkplaatsproduct) • een onderzoeksrapport en expositiebijdrage over ‘LICHT-LUCHT-GELUID’ rondom een luchthaven

15

BEGELEIDERSINFORMATIE

Advies faseplanning Week Oriëntatie Definitie Ontwerp Werkvoorbereiding Realisatie Oplevering Nazorg

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Advies lessentabel op weekbasis

Projectbegeleiding

3

Praktijk/practicum

8

Ondersteuning theorie techniek

6

Ondersteuning projectmanagement/bedrijfskunde

1

Ondersteuning communicatie Nederlands

2

Ondersteuning communicatie MVT

1

Ondersteuning Loopbaan en Burgerschap

2

Ondersteuning Exact (waarvan 1 uur rekenen)

3

Zelfstandig werken in OLC, werkplaats, op locatie of thuis

14

Het gaat hier om een advies. U bent natuurlijk vrij een andere verdeling te maken.

16

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

TECHNIEK

Bij dit project werken studenten vanuit hun rol als projectleider aan de volgende producten.

Dit project is bedoeld voor de ontwikkeling van onderstaande praktische vaardigheden: • krachtenberekening • toepassing hydraulische installaties in transportsystemen • ontwerpen van hydraulisch schema’s • energiesystemen (aggregaat, verbrandingsmotor, elektromotor) • isolatiematerialen, lijmtechnieken en oppervlaktebehandeling • werktekeningen (maattoleranties, vorm- en plaatstoleranties) Voor theoretische ondersteuning adviseren wij te werken aan: • Constructieleer (momentenstelling, krachtenveelhoek, glijlagers) • Basisschakelingen hydrauliek De belangrijkste eindproducten zijn: • Ontwerpen, tekenen en berekenen van delen van een zelfrijdende hydraulische schaarheftafel • Ontwerpen en tekenen van een uitwisselbare rollenbaan voor de schaarheftafel • Vervaardigen van een hydraulische schaarheftafel (werkplaatsproduct) • Een studierapport over ‘LICHT-LUCHT-GELUID’ rondom een luchthaven Bronnen • Bestek (bijlage 5) • Plattegrond luchthavengebouw, te downloaden via www.consortiumbo.nl. • Hydraulisch aggregaat • Verbrandingsmotoren

17

BEGELEIDERSINFORMATIE

PROJECTMANAGEMENT/BEDRIJFSKUNDE

Voor projectmanagement komt de moeilijkste organisatievorm aan de orde, namelijk de projectorganisatie. De student vervult de functie van projectleider bij deze organisatie. Het is zinvol om vroegtijdig aandacht te besteden aan alle contacten/communicatie- lijnen die binnen zo’n projectorganisatie een rol spelen en deze te combineren met de werkomgeving zoals in de PSU is omschreven. Het gaat er daarbij vooral om dat de student zich bewust wordt van alle mogelijke contacten/communicatielijnen. Tevens komen in deze projectwijzer de onderstaande onderwerpen aan de orde: • functie en verantwoordelijkheden van de projectleider (een typische middenkaderfunctie) • rapportage over tijd en geld als onderdeel van de beheersaspecten

• Plan van Aanpak • netwerkplanning • kostenposten.

Al deze onderwerpen komen al in de oriëntatiefase en definitiefase aan de orde. Voor een aantal van deze onderwerpen gaat het om een eerste kennismaking. Verdieping kan plaatsvinden in leerjaar 3 en 4.

Ondersteuning kan worden gegeven in vakgroepoverstijgende workshops.

Bronnen • Bijlagen 2 en 3 • Boek Projectmanagement Roel Grit • Verschillende bedrijfskundeboeken voor het MBO

18

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

EXACT

Exact is voor bijna alle onderdelen voor alle vakrichtingen van Middenkader Engineering gelijk. U kunt de ondersteuning voor deze onderdelen daarom in vakgroepoverschrijdende lessen/workshops aanbieden. Daar waar vakspecifieke vaardigheden nodig zijn, worden die aangegeven. Leeractiviteiten bij deze projectwijzer Wij adviseren u de onderstaande onderwerpen bij deze projectwijzer aan de orde te laten komen:

Kerntaak

Inhoud rekenen/ wiskunde

Producten

Niveau referentie- kader rekenen

Rapport Licht, Lucht en Geluid en expositiebijdrage

I C-3F

Getallen

Logaritme Natuurlijke logaritmen Rekenregels voor logaritmen

Rapport Licht, Lucht en Geluid en expositiebijdrage

II C-3F

Verhoudingen Geluid

Geluidssnelheid Geluidsintensiteit Geluids- intensiteitsniveau Samengesteld geluid Trillingsleer Trillingstijd; Frequentie; Uitwijking Gedempte en ongedempte trillingen Resonantie Logaritmische functies Grafieken van logarit- mische functies Logaritmische schalen Verlichting Verlichting en werkplek Lichtwatt; Lumen; Steradiaal; Candela; Lux Luminantie; Berekening aantal lampen

Rapport Licht, Lucht en Geluid en expositiebijdrage

III C-3F

Meten en meetkunde

Rapport Licht, Lucht en Geluid en expositiebijdrage

IV ABC-3F

Verbanden

Rapport Licht, Lucht en Geluid en expositiebijdrage

Natuurkunde

19

BEGELEIDERSINFORMATIE

Door het hele project loopt de opdracht om een expositie over LICHT-LUCHT- GELUID te ontwerpen. De bedoeling van dit project is dat studenten zich gaan verdiepen in de omgevings- aspecten van een luchthaven en daar een werkstuk over maken met inbreng van hun eigen creativiteit en opgedane kennis. Leerlijn Hoe de hierboven genoemde onderwerpen gepositioneerd zijn in de leerlijn kunt u lezen in de leerlijn Exact (downloadbaar via de bestelsite). Referentiekader rekenen Ook in deze projectwijzer wordt rekening gehouden met de landelijke eisen voor rekenen en wiskunde. In de projectwijzers worden de leerlijn Exact van het kwalificatiedossier en de leerlijn Rekenen van het brondocument volledig verwerkt. Het is aan te bevelen dat rekenen apart op het rooster komt te staan, naast de vakken wiskunde en natuur- kunde of het vak Exact. Drieslagmethode 1. De onderwerpen die in deze projectwijzer bij het vak Exact aan de orde komen, zijn ter ondersteuning van de lessen die gegeven worden in de diverse vakrich- tingen. Deze onderwerpen zullen door de projectbegeleider of vakdocenten in gang worden gezet, begeleid en beoordeeld. Denk daarbij vooral aan het energierapport. U kunt daarin als coach van de exacte vakken richting geven en uw collega’s ondersteunen. 2. U kunt de studenten specifieke ondersteuning geven, instrueren en de eisen stellen wat betreft de inhoud van de exacte producten. U zult ook les en begeleiding geven ten behoeve van de ontwikkeling van de rekenvaardigheden naar niveau 3F. 3. Bij het signaleren van onvoldoende voortgang ondersteunt u studenten bij specifieke problemen.

20

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

COMMUNICATIE / NEDERLANDS

Projectwijzer 7 is een unieke gelegenheid om de studenten te vragen naar hun ervaringen op het gebied van communiceren in de praktijk tijdens de BPV-periode. De projectwijzer is de tweede projectwijzer die gaat over een leidinggevende (middenkader)functie. Wat is er vanuit die rol op het gebied van communicatie nodig om op de werkvloer het werkproces goed te laten verlopen? Denk eraan dat tekeningen, onderhoudsvoorschriften, databladen e.d. communica- tieproducten zijn. Een belangrijk extra product bij deze projectwijzer is een studie- rapport en een expositiebijdrage over Licht, Lucht en Geluid in de omgeving van een luchthaven. Referentiekader Nederlands Volgens het Referentiekader moeten de vaardigheden Lezen, Luisteren, Gesprekken voeren, Schrijven en Spreken op 3F-niveau worden afgesloten. Door middel van de drieslagmethode kan er veel geoefend worden onder leiding van de projectbegeleider en techniekdocenten. Wij adviseren om deze projectwijzer te gebruiken voor de vaardigheden lezen en luisteren. Het is ook belangrijk dat de studenten de PSU en projectfasen analyseren. De docent Nederlands kan de producten beoordelen volgens de niveaubepalingen van het Referentiekader Nederlands. Deze niveaubepalingen kunnen ook worden gebruikt om de ontwikkeling van de student aan te geven. Leerlijn Voor het aanleren van een juiste manier van communiceren wordt het stappenplan van het Communicatieschema a t/m f gebruikt. Deze projectwijzer De student past de theorie van het communicatieschema toe door de boodschap te plaatsen in de hieronder opgesomde communicatieproducten. De student moet nu de stappen a t/m f van het communicatieschema helemaal onder de knie hebben. Overleg met de vakdocent (techniek, burgerschap, bedrijfskunde) over de betrouw- baarheid van de informatie is daardoor vaak nodig. Dit is volgens het Referentie- kader een kenmerk van de taakuitvoering van zowel Lezen als Kijk-Luisteren.

21

BEGELEIDERSINFORMATIE

Producten Domein

Product

Lezen

Lezen en analyseren projectinformatie (hoofdstuk 3) en de projectfasen Informatie zoeken voor rapport Licht, Lucht en Geluid

Luisteren

Tijdens gesprekken voeren (vergaderen)

Gesprekken voeren

Conflictgesprek Projectvergaderingen

Spreken Schrijven

Eindpresentatie met rondleiding op expositie

Samenvatten projectinformatie Plan van Aanpak en PAP Klachtenbrief Studierapport Licht, Lucht en Geluid

Ondersteuning/Drieslagmethode 1. Veel activiteiten zullen door de projectbegeleider of vakdocenten in gang gezet, begeleid en beoordeeld worden. Schenk in deze PW extra aandacht aan het lezen en analyseren van de projectwijzer. Het is van belang dat bij een aantal schrijf- en spreekproducten het hele team de studenten ondersteunt bij het formuleren van de boodschap en bij het beoordelen ervan. U kunt als taalcoach daaraan richting geven en uw collega’s ondersteunen. 2. U kunt de studenten tijdens workshops instrueren en ondersteunen bij het correct leren opbouwen van de boodschap van bovengenoemde communicatie- producten. Ook kunt u een aantal producten kiezen om te beoordelen of ze op voldoende niveau worden uitgevoerd. 3. Bij het signaleren van onvoldoende voortgang ondersteunt u studenten bij problemen.

Alle ondersteuning voor Communicatie kan afdelingsoverstijgend worden aangeboden.

COMMUNICATIE / ENGELS

Voor wat betreft moderne vreemde talen kunt u een aantal activiteiten die in het Nederlands gedaan worden ook in het Engels laten doen. Op een aantal plaatsen in de projectwijzer geven wij dat aan. Europees Raamwerk (CEF) Volgens het Europees Raamwerk moeten de vaardigheden Spreken en Schrijven op A2-niveau worden afgesloten. Luisteren, Gesprekken voeren en Lezen op B1. De docent kan op basis van de niveauomschrijvingen volgens het Raamwerk beoordelen of het taalniveau van de student voldoende is. Hiervoor kan een aantal beroepsproducten geselecteerd worden.

22

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

Leerlijn / Deze projectwijzer Hoe de hierboven genoemde onderwerpen gepositioneerd zijn in de leerlijn kunt u lezen in de leerlijn Engels (downloadbaar via de bestelsite). Door het invullen van het beoordelingsformulier kan de docent Communicatie de voortgang van de student zichtbaar maken. De beroepsproducten van de student worden beoordeeld op vakinhoud en talige aspecten. Onderwerpen en producten in deze PW In de projectwijzer worden studenten aangezet d.m.v. de onderstaande producten vaardigheden te ontwikkelen. U kunt hen en uw collega’s daarbij ondersteunen (zie onder schema de Drieslagmethode). De opbouw van de boodschap zal in alle communicatievormen van even groot belang zijn.

Vaardigheden Product Lezen

Engelstalige informatie voor rapport Licht, Lucht en Geluid (Bijlage 4) Technische informatie op Engelstalig websites

Luisteren

Zakelijk telefoongesprek

Gesprekken voeren

Zakelijk telefoongesprek (over klacht/conflict) Rondleiding op expositie

Spreken

Zakelijk telefoongesprek Rondleiding op expositie

Schrijven

Klachtenbrief, e-mail Brief om drukwerk te bestellen

Drieslagmethode Het toepassen van het communicatieschema als de drieslagmethode vindt ook plaats bij de producten in de MVT ( zie Ondersteuning/Drieslagmethode Nederlands ).

LOOPBAAN & BURGERSCHAP

In deze projectwijzer, die gaat over een leidinggevende functie bij het tot stand komen van een regionaal vliegveld, komen onderstaande onderwerpen aan bod.

Loopbaanontwikkeling • De student maakt weer een PAP. Wat heeft hij nodig voor de realisatie van het project en wat voor zijn ontwikkeling naar projectleider? (2. Loopbaan) • De student geeft blijk van doorgroei van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam, volgens de vier stadia van Maslow. (2. Loopbaan)

23

BEGELEIDERSINFORMATIE

Burgerschap De student gaat zich verdiepen in vaardigheden, nodig om leiding te geven, het organiseren van een expositie, het goed samenwerken met anderen, werkhouding, zijn rechten en plichten en het werken in ploegendienst. (1.2 De economische dimensie) Leren De student is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop zijn studie verloopt en voor de resultaten die hij behaalt. Hij maakt concreet leerdoelen en leert omgaan met feedback en zelfreflectie.

Alle onderwerpen kunnen in afdelingsoverstijgende workshops worden aangeboden en uitgewerkt.

ALLE BEGELEIDERS

Zoals in de PSU is aangekondigd zullen de projectgroepen een bijdrage gaan leveren aan de expositie LICHT-LUCHT-GELUID. De bedoeling van dit project is dat studenten zich gaan verdiepen in de omgevings- aspecten van een luchthaven en daar een werkstuk over maken met inbreng van hun eigen creativiteit en opgedane kennis. De nadruk binnen deze expositie ligt op creativiteit, kennis, interpretatie en overdracht. Voor Exact komen zowel wiskunde, natuurkunde als scheikunde aan bod. Denk bij licht aan al het licht op de aanvoerwegen en op de luchthaven dat vaak als ‘lichtoverlast’ wordt gezien. Ook kunnen lichtberekeningen worden gemaakt binnen ruimtes, lichtsterkte bij de landingsbaan, op welke afstand moet je de baan kunnen zien, hoe werkt het oog en welk kleurenspectrum is zichtbaar. Denk bij lucht aan luchtverontreiniging. Bijvoorbeeld kerosine die wordt geloosd boven water en het nabijgelegen natuurgebied. Wat voor gevolgen heeft dit voor mensen die chronische ademhalingproblemen hebben? CO 2 -uitstoot. Vliegtuigen gebruiken bij het opstijgen heel veel brandstof. Vergelijk de vervuiling door vlieg- tuigen ten opzichte van vervuiling door vervoer over de weg of per spoor. Wat betekent geluid (geluidsoverlast) voor een omgeving van een luchthaven en welke maatregelen zijn daartegen te ondernemen? Hoe werkt het menselijk oor? Geluidssterkte vanuit de dB-schaal. Rekenen met logaritmen, machten van 10.

In de thema’s Licht en Geluid komen kwadratische verbanden voor. Wat zijn wettelijke normen die voor licht, lucht en geluid zijn vastgesteld?

24

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

De begeleider communicatie Nederlands kan de studenten ondersteunen bij het opstellen en inrichten van het werkstuk als communicatiemiddel. Hierbij gaat het natuurlijk om al het tot nu toe geleerde, maar speciaal over de opbouw van de boodschap. Denk ook aan punten als informatie verzamelen, lezen, analyseren, gesprekken voeren tijdens de brainstormsessie enzovoort, enzovoort. Het kan handig zijn een aparte brainstormsessie te houden over de manier waarop het thema op de expositie wordt gepresenteerd. De begeleider MVT kan de studenten ondersteunen bij het ’internationaliseren’ van het werkstuk. Wat betekent dit voor de opbouw van de boodschap en andere facetten van communicatie met een internationaal karakter? Door het vertonen van een internationale film of het uitnodigen van een spreker wordt het luisteren geoefend. Denk ook aan punten als anderstalige informatie verzamelen, lezen en analyseren. Laat de student vroeg beginnen om woorden, termen en Engelstalige documentatie te verzamelen. Ook valt te denken aan uitdrukkingen en technische begrippen die bij de expositie van toepassing kunnen zijn. Grammaticaal komt hierbij de gebie- dende wijs in de diverse toonaarden en formele instructietaal aan de orde. Een combinatie van Bedrijfskunde en Burgerschap kan aan de orde komen door behalve omgevingsnadelen ook zakelijke en sociale voordelen van een luchthaven aan de orde te stellen en deze in het werkstuk te laten verwerken.

Alle instructiebijeenkomsten en workshops kunnen afdelingsoverstijgend worden aangeboden.

25

3 Introductie op het project

26

WERKTUIGBOUWKUNDE

3.1 De beroepscontext

De komende periode ga je aan de slag als projectleider bij REXMANN . REXMANN is een toonaangevend constructiebedrijf dat zich richt op grote projecten in een internationale markt. Het bedrijf heeft grote ervaring op het gebied van transport- en hefsystemen. Daarmee is REXMANN ook gespecialiseerd in hydraulica.

De filosofie van REXMANN bestaat uit de volgende punten: • Iedere samenwerking resulteert in een direct inzetbaar en betrouwbaar product. • De flexibiliteit wordt gewaarborgd door een zeer nauwe samenwerking tussen de ontwerp- en productieafdeling. • Het aangaan van duurzame relaties met opdrachtgevers. • Klantspecifieke informatie wordt vertrouwelijk behandeld. • Diversiteit in automatiseringsprojecten draagt bij aan innovatie, kennisontwik- keling en kennisuitwisseling. REXMANN heeft veel in eigen hand. Behalve een in- en verkoopafdeling heeft REXMANN ook een eigen ontwerp- en constructieafdeling, een productieafdeling en een serviceafdeling met binnen- en buitendienst. De kernactiviteiten zijn: • ontwerpen van specifieke transport- en hefsystemen met de nieuwste besturingen REXMANN ontwikkelt in goede samenwerking met de opdrachtgever innovatieve concepten voor specifieke industriële toepassingen. Deze concepten worden geheel uitgewerkt en productierijp gemaakt. Tijdens dit ontwikkelproces worden proto- types op schaal van complexe deeloplossingen gemaakt om de werking hiervan te toetsen. Om de grote verscheidenheid aan projecten bij REXMANN in goede banen te leiden, is de organisatie als een typische ‘projectorganisatie’ gestructureerd. Alle afdelingen werken volgens de gestandaardiseerde 7-fasen-project- managementmethode. Ze werken nauwgezet samen met de afdeling Projectmanagement die alle projecten coördineert. • productie en revisie van transport- en hefsystemen • levering volgens de laatste veiligheidsnormen.

27

REXMANN heeft van ASAP een grote opdracht gekregen.

ASAP is een nieuw te bouwen luchthaven ten zuiden van Lelystad.

ASAP Amsterdam-Sea-Air-Port

De regionale luchthaven moet het drukke luchtverkeer op Schiphol ontlasten. Door de goede infrastructuur is ASAP goed bereikbaar vanuit heel Nederland.

Voorlopig wordt op alle Europese luchthavens gevlogen, maar op termijn staan ook intercontinentale vluchten op het programma.

Een snelle shuttle zorgt voor de transfer tussen Schiphol (Amsterdam Airport) en ASAP.

Voordat met de bouw kon worden begonnen, zijn er veel problemen overwonnen. Vooral milieugroeperingen hebben de bouw tegengehouden, maar ook tegen de ingrijpende infrastructuur zijn veel processen gevoerd. Uiteindelijk heeft het gezonde verstand gewonnen. Op Schiphol was de rek er echt uit. Het economische aspect is voor Nederland erg belangrijk. De nieuwe lucht- haven zorgt voor veel werkgelegenheid en ook zullen veel toeleveranciers er baat bij hebben.

28

WERKTUIGBOUWKUNDE

Er is grote bedrijvigheid op de locatie en de luchthavengebouwen beginnen duidelijk herkenbaar te worden. De centrale hal, met daarin de aankomst- en vertrekhal, is inmiddels gebouwd en veel bedrijven leggen de laatste hand aan dit omvangrijke project.

Op de luchthaven is nog geen slurfsysteem, maar wel zijn er wandelbanen voor voetgangers gepland die naar de verschillende gates lopen.

Het luchthavengebouw krijgt een bescheiden Tax-Free-shop omdat voorlopig bijna uitsluitend op Schengen-landen wordt gevlogen.

De veiligheid van de luchthaven en passagiers heeft natuurlijk de hoogste prioriteit. Daarin spelen ook noodstroomvoorzieningen en noodverlichting een belangrijke rol.

Voor de bagageafhandeling is de routing nog in ontwikkeling. Er dient een compleet transportsysteem te worden aangelegd. Bij het inchecken gaat de bagage via transportbanden naar de kelder en van daaruit met lorries naar de vliegtuigen. Na de aankomst van de vliegtuigen gaat de bagage weer via dezelfde lorries naar de bagagekelder om met transportbanden naar de aankomsthal te worden vervoerd waar de passagiers hun bagage kunnen ophalen. Grote hefplateaus zorgen bij de vliegtuigen voor het laden en lossen van de bagage en/of cargo.

Behalve de bagagerouting zijn ook de wegbewijzering en het vluchtinformatie- systeem nog in ontwikkeling.

Uniek is ook het audiovisuele communicatiesysteem voor passagiers. Overal in het luchthavengebouw komen informatiezuilen, een soort praatpaal met beeld waar men met een ‘druk op de knop’ informatie kan krijgen en waar ook een oproep kan worden beantwoord.

29

Veel nationale en internationale bedrijven werken samen aan dit voor Nederland unieke project. De voertalen zijn dan ook voornamelijk Engels en Duits.

De heer Steward van ASAP is de contactpersoon voor alle projecten. Hij coördi- neert onder andere de projecten bij de bouw van ASAP op het gebied van werktuigbouwkunde, mechatronica, industrieel design en elektrotechniek op de luchthaven.

Het ontwikkelen en leveren van de hefplateaus om de vliegtuigen te laden en te lossen wordt gedaan door de firma Rexmann .

De bagageafhandeling is voornamelijk mechatronisch van aard en wordt door MPI (Mechatronische Product Innovatie) gebouwd en geïnstalleerd.

Het wegbewijzeringsysteem en het vluchtinformatiesysteem worden door het gespecialiseerde Industrieel Design-bedrijf ontwikkeld.

De verlichting binnen het luchthavengebouw en het audiovisuele communicatie- systeem worden ontwikkeld en geïnstalleerd door WWI (World Wide Installations).

30

WERKTUIGBOUWKUNDE

3.2 De opdracht

Eén van de opdrachten die REXMANN van ASAP heeft gekregen, is het ontwerpen en produceren van een specifieke cargo-loader voor de belading van vliegtuigen. Deze opdracht omvat: • het ontwerpen van een zelfrijdende, hydraulische cargo-loader (schaarheftafel) met verwisselbare rollenbaan • het maken van een kostenberekening en daaruit voortvloeiend een prijsvoorstel voor de productie, transport en aflevering op het vliegveld van de cargo-loader • de werkvoorbereiding en productie van een schaalmodel van deze specifieke cargo-loader. Details en eisen van de opdracht voor de cargo-loader staan verder beschreven in het bestek voor technische systemen van ASAP (bijlage 5).

Iedereen die mee wil werken aan de daadwerkelijke realisatie van het vliegveld, levert een bijdrage aan een expositie met presentatiemoment. ASAP wil voor en tijdens de bouw het publiek (nationaal en internationaal) d.m.v. een expositie voorlichten over de milieuaspecten van de luchthaven. Het thema van de expositie is LICHT-LUCHT-GELUID. Deze opdracht omvat: • Er moet onderzoek gedaan te worden naar de milieuschade die een regionaal vliegveld oplevert op het gebied van licht, lucht en geluid. Tevens moeten adviezen worden uitgebracht om de milieuschade op de drie onderdelen tot een minimum te beperken. Een en ander moet vastgelegd worden in een onderzoeksrapport. • Tijdens de expositie moeten de belangrijkste items uit het onderzoeksrapport door middel van posters en flyers aan het publiek getoond worden. • Op de expositie wordt ook inzichtelijk gemaakt hoe het vliegveld er uit zal gaan zien. Daartoe moeten de ontwerpvoorstellen en het eventuele schaalmodel dat ontwikkeld wordt tijdens de expositie getoond worden. • Voordat de expositie daadwerkelijk geopend wordt, wordt een en ander aan de opdrachtgever gepresenteerd.

3.3 De project-start-up (PSU)

De organisatiestructuur van de projectorganisatie REXMANN is als volgt:

Management Team (MT)

Directie

Secretatriaat

Financiën

P&O

Operationeel Manager (Bedrijsleider)

Projectmanager

Commercieel Manager

Inkoop- manager

Manager Ontwerpbureau

Hoofd Technische Dienst

Hoofd Productie

Projectleiders

Uitvoerders

Commercieel/ Technisch Medewerkers Binnen- en buitendienst

Inkopers Technisch/ Commercieel

Ontwerpers

Binnendienst Technici

Team chefs Productie

Constructeurs

Buitendienst Technici

Productie- medewerkers

33

Bij Rexmann staan alle projectleiders onder leiding van de projectmanager. De projectmanager coördineert en beheert alle lopende projecten binnen de organisatie. (Op school is de projectmanager de projectbegeleider.)

Als projectleider ben je verantwoordelijk voor de uitvoering, de beheersing en het goede verloop van het aan jou toegewezen project.

Binnen de organisatie staat de projectleider op hetzelfde hiërarchische niveau als de commercieel manager, inkoopmanager, manager ontwerpbureau, hoofd technische dienst en hoofd productie. Samen vormen jullie het middenkader van het bedrijf. Jij bent de eerst verantwoordelijke voor het project. Je kunt natuurlijk niet alles alleen doen. Daarom delegeer je waar mogelijk naar je team en andere afdelingen.

Namens de Luchthaven ASAP is de heer Steward aangewezen als contactpersoon (klant) voor dit project.

Jij zorgt voor goede communicatiestructuren, contacten met de interne afdelingen en met de contactpersoon van ASAP, de heer Steward. Ook zorg je voor de aansturing, planning, bewaking en rapportage en niet in de laatste plaats ben jij degene die alle projectdeelnemers motiveert.

34

WERKTUIGBOUWKUNDE

BEGELEIDERSINFORMATIE

BEGELEIDERS

Deze luchthaven kan ook in de eigen omgeving van de studenten worden gepro- jecteerd, waardoor locale en regionale omgevingsaspecten aan de orde kunnen komen. Ook kunnen studenten dan een eigen naam voor de luchthaven bedenken. Het is aan te bevelen om speciaal aandacht te besteden aan het doorlezen en doorleven van de PSU. Pas dan kan het besef ontstaan dat je niet als student maar als werknemer verantwoordelijkheid draagt. Bij het bespreken van de PSU is het belangrijk dat er wordt ‘ingeleefd’ in de functie: Projectleider bij het bedrijf. De projectleider is een typische middenkaderfunctie. Iedere projectdeelnemer kan individueel een functieomschrijving van een project- leider maken. Vervolgens kunnen de verschillende functieomschrijvingen in een gezamenlijke discussie naast elkaar worden gelegd. Zo krijgt iedere student inzicht in de functie van projectleider. Besteed ook aandacht aan de eigenschappen van een ‘projectorganisatie’, het bedrijf en de organisatiestructuur. Het is zinvol om eerst de organisatievormen die tot nu toe voorbij zijn gekomen nogmaals te behandelen en van daaruit de projectorganisatie. De organisatievormen tot nu toe: • verkooporganisatie (handelsorganisatie) • dienstverlenende organisatie (serviceorganisatie) • productorganisatie (productieorganisatie) Aan de hand van de organisatiestructuur kan ook worden uitgelegd wat de betekenis is van het hiërarchische niveau van de functie van projectleider in de organisatie. De projectleider heeft dit gelijke niveau met de andere leden van het middenkader om op hetzelfde niveau te kunnen communiceren en beslissingen te nemen. Hij kan daardoor, na overleg met zijn collega’s, ook de medewerkers van de verschil- lende afdelingen aansturen vanuit zijn ‘operationele projectverantwoordelijkheid’. De projectleider zit echter niet in het MT(managementteam). De projectmanager zit wel in het MT als verantwoordelijke voor de afdeling Projecten. Tevens dient te worden vastgelegd welke docent de rol van projectmanager en wie de rol van de heer Steward van ASAP (klant) op zich neemt.

35

4 Projectuitvoering

36

WERKTUIGBOUWKUNDE

Oriëntatie

4.1

Eén van de groepsleden wordt projectleider en neemt de

projectleiding op zich. Hij zit de vergaderingen voor, verdeelt de

taken en spreekt namens de groep met de begeleiding.

Bij de eerste projectvergadering is de belangrijkste uitdaging, om helder te krijgen wat de projectopdracht precies inhoudt. Bestudeer daarvoor de beroepscontext en de opdracht goed. Er ontstaan natuurlijk vragen waarop jullie nu nog geen antwoord hebben. Deze vragen leg je voor aan de klant. Tijdens dit gesprek vraag je of de klant zelf ook nog aanvullende eisen en wensen heeft. De globale eisen uit de opdracht zet je op papier en vul je aan met de ontvangen antwoorden en aanvullende eisen en wensen. Je hebt nu de complete lijst van eisen en wensen voor deze opdracht. Deze lijst sla je op in het projectdossier. Als oriëntatie op dit project is het uitermate zinvol om een excursie te maken naar een regionaal vliegveld bij jou in de buurt. Kijk of die mogelijkheden bestaan en laat je ter plaatse rondleiden door mensen van de technische dienst van het vliegveld.

37

Je bekijkt en bestudeert het deel van het bestek voor de cargo-loader van ASAP (bijlage 5), zodat duidelijk wordt wat er van jou en jouw projectgroep wordt verwacht. De te ontwikkelen cargo-loader is een zelfrijdende schaarheftafel om vliegtuigen te lossen en te beladen. Hiervan wordt in de werkplaats een schaarmodel gemaakt (tekeningen zijn grotendeels beschikbaar en te downloaden op www.consortiumbo.nl ).

Als er een nieuwe machine, zoals de cargo-loader, wordt ontwikkeld, moet deze aan een aantal eisen voldoen. Een aantal technische eisen zijn CE-markering en machi- nerichtlijn. Om aan deze eisen te voldoen moet er een Technisch Constructie Dossier (TCD) worden opgesteld. Zoek uit wat er in een TCD moet staan.

Een behoorlijke opdracht voor REXMANN!

Als je meer duidelijkheid over de inhoud van het project hebt, wordt gezamenlijk de projectnaam vastgesteld.

Projectmatig denken, werken en registreren is weer heel belangrijk. Natuurlijk is het van belang dat de opzet van het projectdossier zo snel mogelijk klaar is, met daarin de juiste invulling van de fase- en beslisdocumenten. De projectbegeleider en de klant willen bij dit project ook kijken naar de registratie van de beheersaspecten Tijd en Geld. Neem daarvoor bij elk fasedocument een hoofdstuk ‘Tijdrapportage’ en een hoofdstuk ‘Financiële rapportage’ op.

38

WERKTUIGBOUWKUNDE

Communicatie, Exact, Loopbaan en Burgerschap

Na het bestuderen van de beroepscontext, de opdracht en de PSU schrijf je een samenvatting van deze projectintroductie/hoofdstuk 3. De samenvatting vul je aan met alle vragen die je aan de opdrachtgever wilt stellen om de eisen en wensen voor dit project helder te krijgen. Tot slot maak je met hem telefonisch of per e-mail een afspraak voor het gesprek. Voor jouw bijdrage aan de expositie LICHT-LUCHT-GELUID stel je eerst een format/ een indeling samen voor het onderzoeksrapport. Vervolgens begin je met een onderzoek naar de effecten op de omgeving van het LICHT van de te ontwikkelen luchthaven. Onderzoek ook welke maatregelen er getroffen kunnen worden om de schade aan het milieu te beperken. Voeg deze eerste onderzoeksresultaten in het format/de gemaakte indeling van je rapport. Ten behoeve van het onderzoek naar de effecten van licht, lees en analyseer je het Engelstalige artikel over Light Pollution (bijlage 4) en schrijf je een Engelstalige samenvatting. Deze samenvatting lever je bij de definitiefase in. Het is belangrijk dat jouw plaats als projectleider in de organisatie duidelijk is. Onderzoek wat de verantwoordelijkheden en de taken van een projectleider zijn en welke competenties daarvoor nodig zijn. De uitkomst van het onderzoek leg je in een verslag vast dat je tijdens de definitiefase bij je communicatieplan voegt. Zorg dat je aan het einde van de oriëntatiefase met al je begeleiders kennis hebt gemaakt en dat je weet wat ze van je verwachten. In de praktijk wordt bij elk project registratie gedaan van de zogenaamde beheersa- specten tijd, geld, kwaliteit, informatie en organisatie. Bij dit project wordt met tijd en geld begonnen. Vraag je begeleider Bedrijfskunde hoe dat moet en waar je infor- matie over deze aspecten kunt vinden (zie ook bijlage 2). Neem contact op met je begeleider Exact om kennis te maken en vast te stellen wat er in deze onderwijsperiode gedaan moet worden voor Exact. Vraag hem ook om ondersteuning bij het onderzoek naar de effecten van de luchthavenverlichting. Neem ten behoeve van het opzetten van het studierapport Licht-Lucht-Geluid en het schrijven van de samenvatting van hoofdstuk 3 contact op men je begeleider Communicatie Nederlands. Persoonlijke ontwikkeling

39