Richard de Brabander - Van gedachten wisselen

Vangedachtenwisselen

antwoordelijkheid,macht, veiligheid, ordeenmenswaardigheid. De tweede bedoeling–maarmisschien ishetbeter tesprekenvaneenheimelijkgenoe- gen– is studentenenprofessionals te latendelen indeverwonderingende zelfoefeningvanhetdenkenwaarinnietsmeervanzelf spreekt. Dat sommi- gen indit labyrint vanhetdenken totwanhoopwordengedrevenzal ikniet ontkennen.Zostuitte ikenige tijdgeledenbij toevalopeen tweetwaarineen studentmijn boek als nummer éénnomineerde voor de jaarlijkse boeken- verbranding.Deexactewoordenwaarmeehij Vangedachtenwisselen kwali- ficeerde zal ikhiermaar niet herhalen. Duidelijkwasdat hijworsteldemet vragen enopdrachtenwaaropdit boek geenpasklare antwoorden geeft. In feitewasde studentheel goedbezig. Sociaalwerkers zijn ermeester innaar debekendeweg te vragen. Maar minstens zobelangrijk is het dat zij zich verwonderen en leren fundamen- televragen te stellenoverwaar zenueigenlijkmeebezig zijn. Hierbijmoet worden opgemerkt dat verwonderen geen trucje is dat even kan worden geleerd. Of, in het hedendaagse onderwijsjargon, verwondering is geen competentiediekanwordenverworven. Deverwondering is een schokdie gepaard gaat met verwarring, verbijstering en ergernis, omdat het decor vanvanzelfsprekendhedenwordtdoorbroken. Het boek is als volgt opgebouwd. Het eerste hoofdstuk gaat in opde vraag hoe sociaal werkers geconfronteerdwordenmet filosofische vragen en zet deopvattingvan filosofieals verwonderingen zelfoefeningvanhet denken nader uiteen. In de daaropvolgende hoofdstukken staat steeds een filoso- fisch thema centraal. In het tweede hoofdstukwordt aan de hand van het werkvanAristoteles, Seneca, JohnStuartMill enMichel Foucaulthet thema geluk enwelzijn uiteengezet. Het bevorderen vanwelzijn is lang het cen- trale uitgangspunt geweest vanwat nu sociaalwerk en voorheenwelzijns- werkwerd genoemd. In hoofdstuk 3wordt de vraag naar het welzijn van de mens opnieuw gesteld vanuit de maatschappijkritische filosofie van KarlMarx, ErichFrommenHannahArendt. Inhaarboek Menslievendezorg verwondert Annelies van Heijst zich in het verlengde van Arendt over de verzakelijking in de zorgpraktijk, waarachter volgens haar een ontmense- lijking schuilgaat. Zienwe in het maatschappijkritisch perspectief de aan- dacht voor het welzijn en de ontplooiing van het individu, in de politieke filosofie van Hobbes, Locke en Rousseau staat de samenleving als geheel centraal. De opvattingen van deze filosofenworden in hoofdstuk 4 uiteen-

12