Handboek rehabilitatie voor zorg en welzijn - Lies Korevaar en Jos Dröes

Handboek rehabilitatie voor zorg en welzijn

Rehabilitatie beoogt mensen steun te bieden bij het verwezenlijken van hun eigen participatiedoelen op een ontwikkelingsgerichte manier, zodat zij le ren om zo zelfstandig mogelijk aan de samenleving deel te nemen. Redenen voor en vormen van verandering De veranderingen in de zorg zijn ontstaan om twee redenen. De eerste daar van is het bij overheden en zorgprofessionals geleidelijk gegroeide inzicht dat mensen met beperkingen ermee geholpen zijn wanneer zij zelf de regie kunnen voeren, wanneer hulp en ondersteuning aansluiten bij hun eigen kracht en bij de kracht van hun netwerk. Empowerment en zelfmanagement zijn centrale begrippen geworden. Deze ontwikkeling houdt feitelijk in dat rehabilitatie-uitgangspunten in het nieuwe beleid stevig ingevlochten zijn. De tweede reden voor de nieuwe denkrichting is de noodzaak om te be zuinigen. De gezondheidszorg voor mensen met beperkingen vindt men te duur geworden. De hoop van de overheid is dat de kosten op de volgende manieren kunnen worden teruggedrongen: ■ ■ Meer gebruikmaken van eigen kracht en minder van zorg. ■ ■ Minder gebruik van intramurale voorzieningen en meer van ambulante behandeling en begeleiding: ambulantisering. ■ ■ Meer eerstelijns- en basis-ggz, en minder gebruik van gespecialiseerde tweedelijnszorg. ■ ■ Minder afstand tussen de burger en de financiering van participatieon dersteuning: overheveling van begeleiding en ondersteuning van de lan delijke AWBZ naar de gemeentelijke Wmo. ■ ■ Vaker meedraaien van mensen met een beperking in ‘gewone’ maat schappelijke omgevingen. ■ ■ Gevolgen van de vergrijzing bestrijden. Op deze punten gaan we hierna iets uitgebreider in. Zoals zal blijken heeft elk punt consequenties voor de vraag naar rehabilitatieondersteuning. Aansluiten bij de eigen kracht en de kracht van het eigen netwerk komt in houdelijk sterk tot uiting in de ontwikkelingen rond herstel, herstelonder steunende zorg en ervaringsdeskundigheid in de ggz. In de wetgeving wordt hierbij aangesloten door de Wmo. De Wmo schetst een kader dat burgers vraagt om eerst te onderzoeken wat zij zelf kunnen en wat hun netwerk kan bijdragen. Pas wanneer eigen kracht en de kracht van het eigen net werk tekortschieten kunnen zij een beroep doen op participatieondersteu nende voorzieningen. Deze gedachtegang sluit perfect aan bij rehabilitatie. Het aantal gerichte vragen om participatieondersteuning zal hierdoor toe nemen. Belangrijke tekenen van het aansluiten bij de eigen kracht van men sen zijn de groeiende rol van ervaringsdeskundigen en het snel toenemende aanbod van activiteiten die voortkomen uit de eigen kracht van mensen met

20