CZW20120166

O HET BIEDEN VAN COMPLEXE ZORG ALS APOTHEKERSASSISTENT Fase 2

2.4 Uitvoeren van eenvoudige bereidingen

OPLEIDING ASSISTERENDEN GEZONDHEIDSZORG / Niveau 4 Apothekersassistent

Beroepsprestatie

2.4 Uitvoeren van eenvoudige bereidingen (2012-aa-bp2.4)

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

Opleiding Assisterenden Gezondheidszorg Apothekersassistent Niveau 4

Artikelnummer CZW20120166

Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van Stichting Consortium Beroepsonderwijs - Zorg & Welzijn & Assisterenden Gezondheidszorg

Directie en managementteam L. Fine B. Huijberts A. Pijnenburg I. Rabelink M. Wouters

Ontwikkelteamleider M. Pelgrum

Ontwikkelaars van de fase D. Brouwer E. Rinsma

Redactie A. Brink M. Brok

Ontwerp H. Witjes (Studio Blanche)

DTP Stichting Consortium Beroepsonderwijs/studio Blanche Juni 2013

Foto’s Stichting Consortium Beroepsonderwijs

Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat Stichting Consortium Beroepsonderwijs niet alle copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties heeft geregeld. Degene die meent alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

© 2013 Stichting Consortium Beroepsonderwijs Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvou- digd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch, mecha- nisch, door fotokopie, opnamen of enige andere manier, zonder toestem- ming van Stichting Consortium Beroepsonderwijs.

Inhoud

Beroepsprestatie 2.4 ...................................................4

Typering ....................................................................5

Werkprocessen met de bijbehorende competenties .....5

De opdracht ..............................................................7

Het resultaat ...............................................................8

Werkwijze ..................................................................9

Beoordelingslijst ........................................................11

Daar waar ‘cliënt’ staat wordt ‘zorgvrager’ bedoeld en omgekeerd. Met ‘Aanpassen van een handelspreparaat’ wordt niet vtGM bedoeld, maar die bereidingen van geneesmiddelen waar: - een standaarddosis niet voldoende is - de handelsvorm slecht aansluit op de praktijk, waardoor de kans op fouten onnodig hoog is - de vorm onvoldoende patiëntvriendelijk is.

3

Beroepsprestatie

2.4 Uitvoeren van eenvoudige bereidingen

4

HEt BIEDEN vAN COMPLExE ZORG ALS APOtHEkERSASSIStENt - FASE 2

Typering

Linda krijgt vandaag de opdracht om een voorraaddrank te bereiden in de bereidingsapotheek. Daarvoor ontvangt ze van Anika, haar BPV-begeleider, een geautoriseerd protocol. Anika zegt dat ze voor deze bereiding geen extra veiligheidsmaatregelen hoeft te treffen. Een schort en handschoenen aan en een mondkapje voor, zijn voldoende. Linda zet het computer-weegprogramma aan en gaat aan de slag. Nadat ze de drank bereid heeft, plakt ze het voorraadetiket op de fles en ruimt haar werkplek netjes op. “Dat heb je snel gemaakt, Linda! Wil je ook de capsules voor meneer De Zwart maken?” Op het recept leest ze de capsules die speciaal voor hem moeten worden bereid. “Hülya, wil jij de Hydrocortison crème verdunnen met deze Basiscreme? Voor dit kindje is de standaardcrème veel te sterk!” Ze leest op het recept dat ze 30 g Hydrocortison crème 0,5% moet bereiden, terwijl de standaardcrème 1% is. Ze berekent hoeveel ze van iedere crème nodig heeft. Geen probleem voor Hülya, want zo’n berekening heeft ze vaker uitgevoerd.

Werkprocessen met de competenties van beroepsprestatie 2.4

2.1

K vakdeskundigheid toepassen L Materialen en middelen inzetten Q Plannen en organiseren S kwaliteit leveren T Instructies en procedures opvolgen

Bereidt de geneesmiddelen uit grondstoffen

2.2

E

Past handelspreparaten aan

Samenwerken en overleggen

L

Materialen en middelen inzetten

S

kwaliteit leveren

T

Instructies en procedures opvolgen

5

UItvOEREN vAN EENvOUDIGE BEREIDINGEN

De meeste geneesmiddelen zijn kant-en-klaar te bestellen bij een groothandel of bij een bereidingsapotheek die op grote schaal magistrale producten bereidt. Als een geneesmiddel, de gewenste dosering of toedieningsvorm niet verkrijgbaar is, zal het zelf op kleine schaal door de apothekersassistent worden bereid. Zij bereidt dan de geneesmiddelen uit grondstoffen of ze past een handelsprepraat aan aan de behoefte van de cliënt. De bereidingen geschieden, na overleg met de apotheker, in de eigen apotheek of in een regionale bereidingsapotheek. Naast individuele bereidingen komen er in de apotheek ook voorraadbereidingen voor. De apothekersassistent bereidt volgens een protocol en veelal met behulp van een computer- weegprogramma. Bij individuele bereidingen controleert de apothekersassistent de voorgeschreven dosering voordat ze gaat bereiden. Naast rekenvaardigheden heeft ze, voor het veilig en efficiënt bereiden van een kwalitatief goed product, kennis nodig van de samenstelling en eigenschappen van grondstoffen, de geldende procedures en kwaliteitsnormen.

6

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

De opdracht De moeilijkheidsgraad van de opdracht staat in de tabel hieronder aangegeven.

De mate van complexiteit van de beroepssituatie

De mate van zelfsturing

De mate van verantwoordelijkheid

❍ gesloten context

❍ geleid

● uitvoering van eigen takenpakket

● open context

● begeleid

● jouw samenwerking met collega’s

❍ de hele zorg- en begeleidingscyclus

❍ complexe context

❍ zelfstandig

❍ aansturing van collega’s op hetzelfde of lager niveau

De totale opdracht Deze opdracht voer je uit in de beroepspraktijk of binnen een praktijksimulatie. voer van tenminste drie verschillende toedieningsvormen een eenvoudige bereiding uit volgens de geldende procedures en een protocol. Het betreft: –● een voorraadbereiding –● een individuele bereiding uit grondstoffen –● een individuele bereiding door het aanpassen van een handelspreparaat Bij deze opdracht komen de onderstaande handelingen aan bod: –● controleren van dosering van individuele bereiding –● kiezen van protocollen en utensiliën –● plannen van de bereiding(en) –● pakken van de grondstoffen of handelspreparaten,daarbij rekening houdend met de eventueel daarbij behorende veiligheidsmaatregelen en vervaldata –● basisbereidingsvaardigheden –● hanteren van protocollen

A.

–● hanteren van een computerweegprogramma (indien aanwezig) –● hanteren van bereidingsapparatuur bv. topitec (indien aanwezig) –● verpakken van het eindproduct –● kwaliteitscontrole van het eindproduct –● etiketteren en indien nodig voorzien van toedieningshulpmiddelen –● schoonmaken van utensiliën en werkplek –● opruimen van je werkplek

Je werkt daarnaast aan onderstaande specifieke opdrachten.

7

UItvOEREN vAN EENvOUDIGE BEREIDINGEN

B. Theoretische onderbouwing van drie praktijkvoorbeelden Schrijf een theoretische onderbouwing over de drie praktijkvoorbeelden van opdracht A . Per bereiding verwerk je: –● de achterliggende argumenten van de beschreven bereidingswijze of de door jou gekozen handelingen –● het belang van iedere uitgevoerde in-proces-controle –● het nut van iedere gebruikte utensilie in relatie tot kwaliteit –● de functie en eigenschappen van iedere grondstof in relatie tot de bereidingswijze –● waarop jouw conclusie op de kwaliteitscontrole berust –● de achterliggende argument(en) van iedere uitgevoerde berekening

Beknopte notitie Schrijf een beknopte notitie over deze beroepsprestatie waarin je de nadruk legt op: –● de wijze waarop je de bereidingen hebt gepland en georganiseerd

C.

–● hoe je bent omgegaan met instructies en procedures –● hoe je hebt samengewerkt en overlegt met anderen.

Als je kiest voor een vervangende of aanvullende opdracht, let er dan op dat deze voldoet aan de beoordelingslijst van deze beroepsprestatie.

Je competenties op het gebied van bereiden van geneesmiddelen en de specifieke bewijsstukken worden beoordeeld met behulp van de beoordelingslijst van deze beroepsprestatie.

8

HEt BIEDEN vAN COMPLExE ZORG ALS APOtHEkERSASSIStENt - FASE 2

Het resultaat A. De afgetekende beoordelingslijst van deze beroepsprestatie.

Specifieke bewijsstukken B. Theoretische onderbouwing van drie praktijkvoorbeelden. WP 2.1: K, L en WP 2.2: S. C. Beknopte notitie. WP 2.1: Q, T en WP 2.2: E. Vervangende of aanvullende bewijsstukken – – – – – –

Neem de bewijsstukken op in je portfolio.

Werkwijze Bij het uitvoeren van deze beroepsprestatie volg je de stappen van de Wegwijzer.

1 Oriënteren

2 Plannen

5 Reflecteren

3 Uitvoeren

4 Controleren

riënteren

1 Oriënteren

2 Plannen 5 Reflecteren Voorbereiding bij BP 2.4: Lees de opdrachten, het resultaat en de beoordelingscriteria van de beoordelingslijst. Bepaal zelf wat je nodig hebt om de opdrachten uit te kunnen voeren. Bespreek met je begeleider je POP en de voorwaarden voor het uitvoeren van de beroepsprestatie. Soms vindt je opleiding c.q. de beroepspraktijk het nodig/wenselijk dat je een aanvullend bewijsstuk inlevert. Bespreek je keuze voor de bewijsstukken met je begeleider. Maak vervolgens je PAP. 3 Uitvoeren 4 Controleren

annen

itvoeren

ntroleren

flecteren

Maak van iedere toedieningsvorm een werkmodel waarin je in eigen bewoordingen de basisbereidingswijze beschrijft en daarin alle benodigde utensiliën verwerkt.

Beschrijf in eigen woorden wat je nodig hebt om bij iedere bereiding tot een kwalitatief goed eindproduct te komen. Denk hierbij aan: ●● informatie ●● kennis en regelgeving ●● vaardigheden ●● materiaal en middelen

9

Uitvoeren van eenvoudige bereidingen

Maak een overzicht van praktijkvoorbeelden waarbij in de (simulatie)apotheek een handelspreparaat zou moeten worden aangepast.

Maak een overzicht van alle berekeningen die nodig zijn bij een bereiding van een geneesmiddel. Vermeld per toedieningsvorm: ●● tijdsplanning (voor, tijdens en na de bereiding) ●● de berekening voor de doseringscontrole ●● de berekening voor de af te wegen hoeveelheden ●● de berekening voor de kwaliteitscontrole ●● de berekening voor het etiket ●● de rekenformule of het rekenhulpmiddel (indien mogelijk).

Oriënteren

1 Oriënteren

2 Plannen

Plannen

3 Uitvoeren In overleg met je begeleider plan je: – –

Uitvoeren

de uitvoering van de beroepsprestatie

Controleren

4 Controleren

– –

de inleverdatum van de bewijsstukken (zie resultaat)

5 Reflecteren – – d datum voor een voortgangsgesprek met je beoordelaar

Reflecteren

GO / NO GO

Je verzamelt de resultaten van stap 1 en 2 in je portfolio. 1 Oriënteren

Uitvoeren Uitvoeren Uitvoeren Plannen Controleren Controleren Controleren Reflecteren Reflecteren Reflecteren Oriënteren Oriënteren Oriënteren Plannen Plannen

2 Plannen 2 Plannen 1 Oriënteren 2 Plannen 3 Uitvoeren 3 Uitvoeren 3 Uitvoeren 4 Controleren 4 Controleren 4 Controleren 5 Reflecteren 5 Reflecteren 5 Reflecteren 1 Oriënteren

10

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

Beoordelingslijst beroepsprestatie 2.4

Uitvoeren van eenvoudige bereidingen (2012-aa-bp2.4)

Opleiding: Apothekersassistent

Naam student:

Cohort:

Datum:

1 Oriënteren

1 Oriënteren

en

n 1 Oriënteren

2 Plannen

2 Pla nen

GO / NO GO

2 Plannen Stap 1 e 2 van de Wegwijzer. 3 Uitvoeren

3 Uitvoeren

3 Uitvoeren

n

4 Co troleren

4 Controleren

ren

4 Controleren

5 Reflecteren

5 Reflecteren

Werkproces Competentie - Component 5 Reflecteren

en

Prestatie-indicatoren

voldoende goed

onvoldoende

Ontwikkelingsgericht

Werkproces 2.1 Bereidt geneesmiddelen uit grondstoffen

K Vakdeskundigheid toepassen p Dit betekent dat: –●

je gebruik maakt van kennis over grondstoffen –● je gangbare rekenvaardigheden correct toepast

-

vakspecifieke mentale vermogens aanwenden

zodat:

–● het geneesmiddel op de juiste wijze bereid wordt.

r Dit betekent dat: –●

L

Materialen en middelen inzetten

je het juiste bereidingsprotocol kiest

–● je de juiste verpakking van grondstoffen en verpakkingsmaterialen kiest m.b.t. vervaldatum –● je de juiste grondstoffen weegt/meet –● je de juiste materialen en middelen kiest –● je de materialen en middelen effectief gebruikt –● je zorgvuldig met materialen en middelen omgaat –● je ervoor zorgt dat materialen schoongemaakt worden –● je ervoor zorgt dat materialen goed onderhouden worden –● je het juiste verpakkingsmateriaal kiest

-

geschikte materialen en middelen kiezen goed zorgdragen voor materialen en middelen

-

–● je de werkruimte netjes opruimt

zodat:

–● de bereiding verantwoord kan worden uitgevoerd en weer nieuwe bereidingen uitgevoerd kunnen worden.

11

UItvOEREN vAN EENvOUDIGE BEREIDINGEN

Werkproces Competentie Component

Prestatie-indicatoren

voldoende goed

onvoldoende

Ontwikkelingsgericht

p Dit betekent dat: ●●

Q

Plannen en organiseren

je een realistische tijdsplanning maakt ●● je de activiteiten goed op elkaar afstemt

- -

activiteiten plannen tijd indelen

zodat:

●● het geneesmiddel binnen de geplande tijd bereid kan worden.

p Dit betekent dat: ●●

S

Kwaliteit leveren

je de bereiding in één keer zorgvuldig uitvoert

- -

systematisch werken kwaliteitsniveaus halen

●● je de juiste methodiek toepast ●● je efficiënt en systematisch werkt

●● je d.m.v. de juiste nacontrole de kwaliteit van het eindproduct vergelijkt met de FNA-, LNA- en/of Apotheekkwaliteitseisen ●● je a.d.h.v. de kwaliteitscontrole de juiste conclusie aan de afleverbaarheid van het eindproduct verbindt ●● je de geldende kwaliteitseisen van de (simulatie)apotheek hanteert

zodat:

●● de bereiding kwalitatief verantwoord en efficiënt verloopt.

r Dit betekent dat: ●●

T

Instructies en procedures opvolgen

je de juiste hoeveelheid grondstof nauwkeurig weegt/ meet ●● je op tijd en naar waarheid de juiste gegevens op het bereidingsprotocol invult ●● je volgens beschreven bereidingswijze van het samenstellings- en bereidingsvoorschrift (-protocol) werkt

-

werken conform voorgeschreven procedures

●● je de geldende procedures opvolgt

●● je maatregelen treft voor de juiste persoonlijke bescherming m.b.t. hygiëne, veiligheid, Arbo en ergonomie

zodat:

●● het geneesmiddel op de juiste wijze en volgens protocol bereid is.

12

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

Werkproces Competentie Component

Prestatie-indicatoren

voldoende goed

onvoldoende

Ontwikkelingsgericht

Werkproces 2.2 Past handelspreparaten aan

E Samenwerken en overleggen p Dit betekent dat: ●●

je met de apotheker over de bereidingswijze overlegt ●● je tijdig bij twijfel en/of onduidelijkheid met de apotheker overlegt

-

afstemmen

zodat:

●● het geneesmiddel naar tevredenheid van de apotheker wordt bereid.

r Dit betekent dat: ●●

L

Materialen en middelen inzetten

je de juiste verpakking van grondstof(fen), handelsprepa- raat en verpakkingsmaterialen kiest m.b.t. vervaldatum ●● je de juiste grondstof(fen) en handelspreparaat weegt/ meet

-

materialen en middelen doelmatig gebruiken

-

materialen en middelen doeltreffend gebruiken

●● je de juiste materialen en middelen kiest

●● je de materialen en middelen effectief en efficiënt gebruikt ●● je zorgvuldig met materialen en middelen omgaat

●● je het juiste verpakkingsmateriaal kiest

●● je ervoor zorgt dat materialen schoongemaakt worden ●● je ervoor zorgt dat materialen goed onderhouden worden

●● je de werkruimte netjes opruimt

zodat:

●● de bereiding verantwoord en nauwkeurig kan worden uitgevoerd en weer nieuwe bereidingen uitgevoerd kunnen worden.

p Dit betekent dat: ●●

S

Kwaliteit leveren

je anticipeert op mogelijke verstoringen in de voortgang van het werk

-

systematisch werken

●● je de bereiding in één keer zorgvuldig uitvoert

●● je de juiste methodiek toepast ●● je efficiënt en systematisch werkt

●● je d.m.v. de juiste nacontrole de kwaliteit van het eindproduct vergelijkt met de LNA- en/of Apotheek- kwaliteitseisen ●● je a.d.h.v. de kwaliteitscontrole de juiste conclusie aan de afleverbaarheid van het eindproduct verbindt ●● je de geldende kwaliteitseisen van de (simulatie)apotheek hanteert

zodat:

●● de bereiding kwalitatief verantwoord en efficiënt verloopt.

13

Uitvoeren van eenvoudige bereidingen

Werkproces Competentie Component

Prestatie-indicatoren

voldoende goed

onvoldoende

Ontwikkelingsgericht

r Dit betekent dat: ●●

T

Instructies en procedures opvolgen

je gangbare rekenvaardigheden correct toepast ●● je de juiste hoeveelheid grondstof(fen) en handelspreparaat weegt/meet ●● je op tijd en naar waarheid de juiste gegevens op het bereidingsprotocol invult ●● je volgens het samenstellings- en bereidingsvoorschrift werkt ●● je werkt volgens de aanwijzingen en instructies van de apotheker ●● je de geldende procedures en wetgeving opvolgt ●● je maatregelen treft voor de juiste persoonlijke bescherming m.b.t. hygiëne, veiligheid, Arbo en ergonomie

- -

instructies opvolgen werken conform veiligheidsvoorschriften werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen

-

zodat:

●● het geneesmiddel op de juiste en veilige wijze en op aanwijzingen van de apotheker bereid is.

Bewijsstukken Ontwikkelingsgericht

A. De ingevulde beoordelingslijst van deze beroepsprestatie.

Specifieke bewijsstukken

Werkprocessen Competenties

B. Theoretische onderbouwing van drie praktijkvoorbeelden.

2.1 2.2

K - L S

C. Beknopte notitie.

2.1 2.2

Q - T E

Aanvullende of vervangende bewijsstukken

Werkprocessen Competenties

– –

– –

– –

Cesuur In deze beroepsprestatie zijn de competenties binnen de werkprocessen op het vereiste beheersingsniveau aangetoond.  ja  nee

14

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

Onderbouwing van de beoordeling met voorbeelden die in verband staan met de prestatie-indicatoren

Indien de student competenties binnen een werkproces onvoldoende heeft aangetoond, geef dan op het niveau van de prestatie-indicator aan wat de oorzaak daarvan is.

De beoordelaars van de beroepsprestatie 2.4 Uitvoeren van eenvoudige bereidingen (2012-aa-bp2.4) zijn:

Naam en telefoonnummer van de instelling (stempel)

Naam beoordelaar

Functie beoordelaar

Handtekening

Naam en telefoonnummer van de instelling (stempel)

Naam beoordelaar

Functie beoordelaar

Handtekening

Naam student

Handtekening

15

UItvOEREN vAN EENvOUDIGE BEREIDINGEN

Aantekeningen

16

Het bieden van complexe zorg als apothekersassistent - Fase 2

Fase 1 Het uitvoeren van dagelijkse activiteiten Kompas Competentiewijzer 1.1 Producten klaarmaken voor aflevering

Apothekersassistent

1.2 Recepten afhandelen met en zonder eenvoudige medicatiebewaking 1.3 Geven van voorlichting en advies bij eenvoudige zelfzorgvragen 1.4 Werken aan voorraadbeheer en logistiek Fase 2 Het bieden van complexe zorg 2.1 Afhandelen van recepten met medicatiebegeleiding 2.2 Geven van voorlichting en advies over verband- en medische hulpmiddelen 2.3 Geven van voorlichting en advies bij zelfzorg

2.4 Uitvoeren van eenvoudige bereidingen 2.5 Verbeteren van eigen vakdeskundigheid

Verantwoordingsverslag 1 en Assessmentgesprek 1 Fase 3 Op weg naar beginnend apothekersassistent 3.1 Onder druk professioneel functioneren aan de balie 3.2 Bevorderen van zelfmanagement bij typerende zorgvragers 3.3 Uitvoeren van complexe bereidingen 3.4 Professionaliseren Verantwoordingsverslag 2 en Assessmentgesprek 2

Fase 1 Het uitvoeren van dagelijkse activiteiten Kompas Competentiewijzer 1.1 De dagelijkse gang van zaken plannen, organiseren en uitvoeren 1.2 Intake, beleid bepalen, voorlichting en advies geven 1.3 Uitvoeren van MTH (in opdracht van de arts) 1.4 Verzorgen van het herhaalrecept onder begeleiding Fase 2 Het bieden van complexe zorg 2.1 Uitvoeren van eigen spreekuur 2.2 Triageren, beleid bepalen, voorlichting en advies geven bij minder complexe ingangsklachten 2.3 Uitvoeren van en assisteren bij MTH 2.4 Plannen, organiseren en uitvoeren van de dagelijkse gang van zaken 2.5 Verbeteren van eigen vakdeskundigheid Verantwoordingsverslag 1 en Assessmentgesprek 1 Fase 3 Op weg naar beginnend doktersassistent 3.1 Verzorgen van eigen spreekuur 3.2 Triageren, beleid bepalen, voorlichting en advies geven bij meer complexe ingangsklachten 3.3 Verzorgen van en assisteren bij MTH 3.4 Organiseren, uitvoeren en coördineren in de praktijk 3.5 Professionaliseren Verantwoordingsverslag 2 en Assessmentgesprek 2 1.1 Assisteren aan de stoel bij de meest voorkomende behandelingen 1.2 Intake en uitvoeren van eenvoudige administratieve handelingen 1.3 Zelfstandig uitvoeren van eenvoudige handelingen 1.4 Geven van voorlichting en instructie 1.5 Opstarten, afsluiten van de werkdag en beheren van voorraad, apparatuur en techniekwerk Fase 2 Het bieden van complexe zorg 2.1 Assisteren aan de stoel bij diverse behandelingen 2.2 Zelfstandig uitvoeren van (be)handelingen en tandtechnische verrichtingen 2.3 Verbeteren van eigen vakdeskundigheid 2.4 Intake bij veelvoorkomende vragen en/of klachten 2.5 Advies, voorlichting en instructie geven Verantwoordingsverslag 1 en Assessmentgesprek 1 Fase 3 Op weg naar beginnend tandartsassistent 3.1 Assisteren aan de stoel bij complexe behandelingen 3.2 Zelfstandig uitvoeren van (be)handelingen en tandtechnische verrichtingen 3.3 Professionaliseren 3.4 Intake bij complexe vragen en/of klachten Verantwoordingsverslag 2 en Assessmentgesprek 2

Doktersassistent

Tandartsassistent Overzicht beroepsprestaties Assisterenden gezondheidszorg - 2012 Fase 1 Het uitvoeren van dagelijkse activiteiten Kompas Competentiewijzer

Een uitgave van:

Artikelnummer: CZW20120166