14ZW4VPFB2

Agressie kan ook op de persoon zelf gericht zijn. Het snijden in het eigen lichaam door een psychiatrisch patiënt kan flink indruk op je maken, of krabben en bonken van een cliënt met een verstandelijke beperking die zich niet bewust is van de schadelijke gevolgen van dit gedrag. In sommige branches wordt dit ook wel probleemgedrag of moeilijk invoelbaar gedrag genoemd. Als verpleegkundige probeer je een klimaat te scheppen waarin de zorgvrager zich prettig en gehoord voelt. Een klimaat waar zorgvragers in harmonie kunnen functioneren, draagt bij aan de preventie van grensoverschrijdend gedrag. Bij grensoverschrijdend gedrag gaat het om een verscheidenheid aan complexe, negatieve gedragsuitingen. Het heeft meestal veel impact op de persoon die hier slachtoffer van wordt. Hier goed mee omgaan, vraagt van jou als verpleegkundige dat je handelt volgens afgesproken interventies en dat je controle over jezelf en de situatie houdt. Van belang is dat je in een team werkt waar in openheid over grensoverschrijdend gedrag en de aanpak ervan gesproken wordt. Anja is 23 jaar en heeft het syndroom van Down. Haar verstandelijke ontwikkeling komt overeen met de ontwikkelingsleeftijd van een kind van 7 jaar. Daarom woont Anja in een beschermde omgeving; een fijn woonhuis dat ze deelt met vijf andere cliënten. Jan, een van de medebewoners van het huis, is de laatste tijd aan het veranderen in gedrag. Hij wordt nukkiger en gedraagt zich minder leuk tegen zijn directe omgeving. Dit heeft direct gevolgen voor het gedrag van Anja. Anja is hier snel van ondersteboven en vertoont dan plotselinge buien, die ze voorheen niet had. Anja kan, als Jan moppert of nors doet, ineens hard beginnen te gillen en schreeuwen. Daarbij rent ze vaak weg en vlucht naar haar kamer. Joop is een 45-jarige man met een lange geschiedenis in de psychiatrie. Soms verblijft Joop maandenlang thuis, tot het opnieuw misloopt en Joop gedwongen wordt opgenomen. Nu is het weer zover. Joop heeft een tijdje zijn medicatie niet ingenomen en is in psychotische toestand opgenomen. Hij gedraagt zich wisselend. Dan is hij rustig en gaat zijn gangetje, dan is hij geagiteerd en loopt onrustig over de afdeling. Hier blijft het doorgaans bij, maar vandaag begon hij te roepen, greep een stoel op en gooide deze met kracht tegen de televisie, die met een hoop kabaal kapot viel op de grond. Elvira werkt op de afdeling Interne Geneeskunde van het Algemeen Ziekenhuis in haar woonplaats. Sinds enkele dagen verplegen ze op de afdeling een man die gedrag vertoont waar Elvira het nogal moeilijk mee heeft. Elvira heeft het tot nu toe nog niet besproken met haar collega's, maar ze wordt regelmatig geconfron- teerd met seksueel getinte opmerkingen van deze patiënt. Hij vraagt haar bijvoorbeeld om hem extra goed te wassen of wat ze 's avonds na haar dienst doet. Ook maakt hij opmerkingen over haar uiterlijk. Marcel is een jongeman met een ernstige verslaving en gebruikt met regelmaat te veel alcohol. Marcel wordt thuis begeleid door Mike, een ambulante psychiatrisch verpleegkundige vanuit de GGZ. Het is dinsdagoch- tend als Mike arriveert bij de woning van Marcel. Wanneer Mike binnen is, vraagt hij hoe het met Marcel gaat. Hierop begint hij ineens hard te schreeuwen dat hij het gezeur zat is en dat hij meteen moet vertrekken.

50

Zorg & Welzijn serie 2014