Govert Apol, Simone Kalff, Linda Reijerkerk en Marion Uitslag - Conflicthantering en mediation

1 Communicatie is essentieel

inhoud (‘Mag ik dat boek van je lenen waarover je zo enthousiast was?’), omdat er op gevoelsniveau nog niets tussen ons bestaat. De procedurelaag hier overslaan zou haar waarschijnlijk een onplezierig gevoel geven en de interactie tussen ons versto ren. Met andere woorden: als er geen positieve gevoelens bestaan en er nog weinig of negatieve interactie is, dan is de procedure belangrijk om de communicatie op gang te brengen en daarmee positievere gevoelens te bewerkstelligen, zodat er uiteindelijk over de inhoud gesproken kan worden. Toch zien we in een conflict vaak dat partijen zich vastklampen aan de inhoud en daarover in gesprek willen met de ander. De mediator heeft dan de taak om samen met de partijen eerst eens aandacht aan de andere communicatielagen te besteden. Een boodschap moet worden overgebracht en dat gebeurt verbaal (met taal) of non-verbaal (zonder taal) via een kanaal (een communicatiemiddel), bijvoorbeeld de stem, de krant, social media of een e-mail. Verbale communicatie De verbale communicatie – communicatie met taal – gebeurt direct, bijvoorbeeld in het gesprek aan de mediationtafel, of indirect, bijvoorbeeld via een e-mail. Bij omgangsbemiddelingen, zoals een bemiddeling tussen gescheiden ouders over een omgangsregeling met hun kinderen, komt het voor dat ouders met elkaar communiceren via een ‘heen-en-weerschriftje’. De mondelinge communicatie kan namelijk met zo veel spanning gepaard gaan dat de ouders ervoor kiezen elkaar al leen schriftelijk te informeren. Maar ook dat kan fout gaan: de ontvangende partij kan met haar gekleurde bril op iets heel anders lezen dan bedoeld is. ‘En dan staat het ook nog zwart-op-wit, dat ziet u toch, mediator?’ De mediator heeft echter niet de emotionele bril van deze partij op en leest mogelijk iets anders. Schriftelijke communicatie in de vorm van brieven, e-mails, of verhalen is ook een andere vorm van communicatie. Zo kunnen partijen na langdurig mondeling met el kaar geruzied te hebben een formele brief naar de andere partij sturen, bijvoorbeeld via hun advocaat. Vaak hoor je in de mediation een partij verzuchten: ‘Op het mo ment dat die brief van jouw advocaat op mijn deurmat lag, gingen bij mij alle stop pen door. Dat hadden we toch ook gewoon aan de directietafel kunnen uitspreken! Of liever nog: onder vier ogen?’ Een geschreven tekst kan dus onbedoeld veel los maken, waarschijnlijk omdat de afstand tussen de betrokkenen ermee vergroot lijkt. 1.3.1 Communicatiekanaal of -middel

1.3

26