نگاهى به آثار حضرت بهاءالله

1 / 12

12/16/2016 Pazhuheshnameh ﷲﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﺿﺭﺕ ﺑﻬﺎء
1/12
ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ
ﻧﮕﺎﺭﺵ: ﻧﺎﺩﺭ ﺳﻌﻴﺪﻯ
ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻮﻟﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻅﻬﻮﺭ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﮕﻔﺖﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺷﮑﻮﻫﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻬﺎﻥ٬ ﺍﻣّﺎ
ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥﺩﺭ ﺭﻭﻳﮕﺮﺩ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺟﺪّﻯ ﺳﺮ ﺑﺎﺯ ﺯﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻟﻌﻦ ﻭ ﻁﻌﻦ ﺳﻨّﺖ ﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﮑﻔﻴﺮ ﻭ ﺗﮑﺬﻳﺐ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻳﻦ
ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺩﻋﻮﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﻢﻭﻁﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻪ ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﺭﻭﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﻈﺮﻯ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﻬﻀﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ
ﮐﻪ ﻣﺎﻳﻪٴ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﻣّﺎ ﻫﺴﺘﻪ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ٬ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ٬ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ٬ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪٴ
ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ٬ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮ٬ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ
ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻯ ﮐﻠّﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﭘﻴﺎﻡ ﺁﻥ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ. ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺻﻠﯽ ﻭ ﻏﺎﻳﺖ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﻮﺟّﻪ ﻣﻰﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻭ
ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮐﻴﻬﺎﻯ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺍﻓﮑﻨﻴﻢ. ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺣﻞﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻧﺰﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻗّﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ
ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺧﻼّﻗﻴّﺖ ﭘﻴﺎﻡ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺱ ﻣﻮّﺍﺝ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﺋﻴﻢ.
ﻫﺪﻑ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ
ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻯ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻮﺩﻭﻉ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻫﺪﻑ ﻭ
ﻏﺎﻳﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﺍﺯ ﻅﻬﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻧﺰﻭﻝ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ ﻧﻤﻮﺩ. ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﺧﻮﺩ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺼﺮﻳﺢ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﮐﻪ ﻭﺻﻴّﺘﻨﺎﻣﻪٴ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪٴ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺼﻮﺩ
ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻭ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺒﻬﻪ ﻭ ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺸﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺁﻥ ﻫﺪﻑ
ﺷﮑﻮﻫﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ "ﮐﺘﺎﺏ ﻋﻬﺪ" ﻳﺎ "ﮐﺘﺎﺏ ﻋﻬﺪﻯ" ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ:
"ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺍﺯ ﺣﻤﻞ ﺷﺪﺍﻳﺪ ﻭ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﺍﻧﺰﺍﻝ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﻅﻬﺎﺭﺑﻴّﻨﺎﺕ٬ ﺍﺧﻤﺎﺩ ﻧﺎﺭ ﺿﻐﻴﻨﻪ ﻭ ﺑﻐﻀﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻓﺎﻕ ﺍﻓﺌﺪﻩٴ ﺍﻫﻞ
(۱)"ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻨﻮﺭ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻣﻨﻮّﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻓﺎﺋﺰ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻣﺆﮐّﺪ ﻣﻰﺳﺎﺯﺩ ﮐﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﻦ ﺑﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻮﻉ ﺁﺯﺍﺭ ﻭﺳﺘﻢ ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺯﺟﺮ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﺑﻪ ﻧﺰﻭﻝ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻋﺎﻟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺑﻼﻍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺤﻘﻖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺩﺍﺩ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ
ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺭﻳﺸﻪ ﮐﻨﺪﻥ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺍﺯ ﺩﻟﻬﺎﻯ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﺳﺖ. ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻣﺘﺬﮐﺮ
ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺸﻖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻪ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺸﺮ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﺯﻧﮕﺎﺭﺵ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ ﻭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻣﺘﻌﺪّﺩ ﺗﻮﺳّﻂ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ
ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﺭﻓﻊ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﻭ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪٴ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﺸﺮﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺛﺎﺭﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ
ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺁﻥ ﻫﻤﮕﻰ ﺍﻧﻌﮑﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻏﺎﻳﺖ ﻭﺍﻻﺳﺖ ﺑﻄﻮﺭﻳﮑﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻭ
ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻏﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻨﻄﺎﻕ ﻭ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻧﻤﻮﺩ.
ﺍﻭّﻟﻴﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴّﺖ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻁﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻰﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﻔﻰ ﺣﺪﻳﺚ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻬﺎﻯ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ
ﮐﻼﻡ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﻪٴ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻤﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻧﺪ
ﺍﻣّﺎﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻁﺮ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺘﻬﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ٬ ﮐﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺸﮑﻞ ﺭﻭﺍﻳﺘﻬﺎﻯ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻅﺎﻫﺮ ﺷﺪ. ﺑﻪ
ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﮐﺘﺐ ﻣﻘﺪﺳﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺭﻭﺍﻳﺘﻬﺎﻯ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﻳﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﺑﻄﻮﺭﻳﮑﻪ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﺫﮐﺮ ﺩﻩ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻄﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﺑﺎﻧﻘﻞ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ
ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺯﻣﻴﻨﻪﺍﻯ ﻣﺤﮑﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺿﻪ ﺍﺯ ﻭﺣﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﻭ ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺍﻧﻌﮑﺎﺱ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ. ﺍﻣّﺎ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺻﻒ ﺣﺘّﻰٰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺍﻳﺘﻬﺎﻯ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﻣﺮﺟﻌﻴّﺖ ﻭ ﻣﺮﮐﺰﻳّﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐﻪ ﮐﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﭼﻴﺴﺖ
ﻭ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻪ ﺻﺤّﺖ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺷﺪ ﺧﻮﺩ ﻋﻠّﺘﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭ
ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻅﻬﻮﺭ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺠﺎﻯ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ