12/15/2016
Pazhuheshnameh ﯽ
ﺟﻐﺭﺍﻓﻳﺎﯼ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋ
http://www.pazhuheshnameh.org/index2.php?option=com_content&task=view&id=291&pop=1&page=0&Itemid=1391/9
ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﯼ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ
۱۳۸۱
ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ
۱۰
ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﯼ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﻝ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ. ﺩﻝ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎﯼ ﻗﻠﺐ ﻭ ﻓﺆﺍﺩ ﻭ ﺳﺮّ ﻭ ﺻﺪﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨّﺺ
ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ ﻣﺨﺰﻥ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﻟﻬﯽ ﻭ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺭﺑّﺎﻧﯽ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﻣﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺩﻝ ﻫﻴﭽﻴﮏ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺁﺩﻣﯽ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻳﻦ
.ﺩﻝ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ
ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺁﮐﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻝ ﺍﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﺍﺻﻞ ﺩﻝ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﺗﺄﮐﻴﺪ
ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ. ﺍﻣّﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﻳﮕﺮﯼ٬ ﺍﺻﻞ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻧﻮﻳﻦ ﻭ ﺷﮑﻠﻬﺎﯼ ﺑﺪﻳﻌﯽ ﺑﺨﻮﺩ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺍﺻﻮﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺯﻳﻮﺭ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰﯼ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ. ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﻝ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻥ ﺣﺪ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ
ﻭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﺃﺕ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺭﺍ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺻﻞ ﺑﻄﻮﺭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﮐﺮﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
.ﻣﻘﺎﻟﮥ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﻤﺪﮤ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺳﻪ ﺍﺻﻞ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﯼ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺍﺳﺖ. ﻋﻠّﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ﺳﻠﻮﮎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻧﻤﻮﺩ. ﺩﻝ
ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﺩﻣﯽ ﻭ ﻏﺎﻳﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﺍﻭﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺁﺩﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺳﻔﺮ ﻭ ﺳﻠﻮﮐﯽ ﻣﺨﺎﻁﺮﻩ ﺁﻣﻴﺰ
ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﯽ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﺩﯼ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ
ﺭﻭﺣﺎﻧﯽ ﻁﯽ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﻠّﻘﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﻝ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻥ ﺭﺳﻴﺪ ﺗﺎ ﺁﺩﻣﯽ ﺍﺯ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﯽ ﺭﻫﺎﺋﯽ
ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﺋﻞ ﺷﻮﺩ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﺑﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ. ﺍﻣّﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺑﺪﻳﻊ ﺍﺻﻞ ﺩﻝ ﺩﺭ
ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻘﺪّﺳﮥ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﯼ ﻧﻮﻳﻨﯽ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺑﻨﺪ ﺩﻝ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﯼ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ
ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺭﺍ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺑﺤﺚ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ. ﺑﺤﺚ ﺍﻭّﻝ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﻨﺪ ﺩﻝ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ
ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻭﺍﻻﯼ ﻫﺴﺘﯽ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭼﻪ ﻁﺮﻳﻘﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﮎ ﺭﻭﺣﺎﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ. ﺑﺤﺚ ﺩﻭﻡ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﯼ ﮐﻠّﯽ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﻮﻡ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﮑﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﺁﺩﻣﯽ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻁﺒﻴﻌﯽ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺍﺯ ﻫﺴﺘﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﺤﺚ ﺳﻮﻡ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﺧﺼﺎﻝ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﺷﻬﺮﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﺷﻬﺮ ﺩﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﯼ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺷﻬﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﻫﻤﮥ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﻋﻤﺪﮤ ﻣﻮﻗﻒ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻴﮑﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﯽ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﺩ.
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﯼ ﺷﻬﺮ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﻻﺯﻣﺴﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻝ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻭ ﻣﺮﮐﺰﻳّﺖ ﺍﺻﻞ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺸﺨّﺺ ﮔﺮﺩﺩ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﻮﻳﻦ ﺩﻝ ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﯽ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ.
ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﷲ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ:
ﺧﺎﮎ
ﺍﯼ ﭘﺴﺮ
ﺟﻤﻴﻊ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮ ﻣﻘﺮّﺭ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻣﮕﺮ ﻗﻠﻮﺏ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﺤﻞّ ﻧﺰﻭﻝ ﺗﺠﻠّﯽ ﻭ ﺍﺟﻼﻝ ﺧﻮﺩ ﻣﻌﻴّﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻡ ﻭ ﺗﻮ
ﻣﻨﺰﻝ ﻭ ﻣﺤﻞّ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻦ ﮔﺬﺍﺷﺘﯽ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻪ ﻅﻬﻮﺭ ﻗﺪﺱ ﻣﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﻣﮑﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻮﺩ ﻏﻴﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻳﺎﻓﺖ. ﺍﻏﻴﺎﺭ
(1)
ﺩﻳﺪ ﻭ ﻻﻣﮑﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺮﻡ ﺟﺎﻧﺎﻥ ﺷﺘﺎﻓﺖ ﻭ ﻣﻌﺬﻟﮏ ﺳﺘﺮ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻭ ﺳﺮّ ﻧﮕﺸﻮﺩﻡ ﻭ ﺧﺠﻠﺖ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻧﭙﺴﻨﺪﻳﺪﻡ
ﻳﺎ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺮّﻭﺡ
.(2)
ﻓﯽ ﺍﻭّﻝ ﺍﻟﻘﻮﻝ ﺍﻣﻠﮏ ﻗﻠﺒﺎً ﺟﻴّﺪﺍً ﺣﺴﻨﺎً ﻣﻨﻴﺮﺍً ﻟﺘﻤﻠﮏ ﻣﻠﮑﺎً ﺩﺍﺋﻤﺎً ﺑﺎﻗﻴﺎً ﺍﺯﻻً ﻗﺪﻳﻤﺎ
)ﻳﻌﻨﯽ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻟﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭ ﮐﻪ ﭘﺎﮎ ﻭ ﻓﺮﻳﺒﺎ ﻭ ﺗﺎﺑﻨﺎﮎ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ ﺩﺍﺋﻤﯽ٬ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ٬ ﺍﺯﻟﯽ ﻭ ﺍﺑﺪﯼ ﺑﺪﺳﺖ
ﺁﻭﺭﯼ(.
ﻁﻮﺑﯽ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻔﺴﯽ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ ﻭ ﺑﺼﺮ ﻭ ﺳﻤﻊ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﺍﺛﻤﺎﺭ ﻭ ﻗﺼﺺ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻣﻘﺪّﺱ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ