Verzorgende-IG
Fase 2
43
1.9 Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties
E Samenwerken en overleggen
T Instructies en procedures opvolgen
V Met druk en tegenslag omgaan
1.11 Evalueert de zorgverlening
D Aandacht en begrip tonen
J Formuleren en rapporteren
M Analyseren
1
Oriënteren
Typering van deze beroepsprestatie
Grensoverschrijdend gedrag komt in allerlei vormen en gradaties voor. Bijvoorbeeld het pesten van
zorgvragers onderling. Uit publicaties blijkt dat maar liefst 20% van de ouderen in zorginstellingen
andere bewoners pest. In augustus 2010 heeft het Nationaal Ouderenfonds dan ook gemeld dat er
een pestprotocol moet komen, zodat verzorgenden hier op de juiste manier mee omgaan.
Ook gewelddadige situaties komen voor. Zo vertelde een verzorgende aan de vakorganisatie NU’ 91
dat zij getuige is geweest van agressie op de verpleegafdeling. Een bewoner van een PG-afdeling
in een verpleeghuis sloeg een collega verzorgende heel hard. De collega verzorgende reageerde
door heel hard terug te slaan. De verzorgende heeft dit aan NU’ 91 laten weten omdat het geen
eenmalig incident is.
Gelukkig komen dit soort situaties niet dagelijks voor. Maar werknemers in de zorg- en
hulpverlening worden wel steeds vaker geconfronteerd met allerlei vormen van grensoverschrijdend
gedrag zoals weglopen, schelden, seksuele intimidatie, gooien met spullen, slaan en schoppen of
zelfbeschadigend gedrag. Het gebeurt in alle zorgsettings.
Als je zelf slachtoffer wordt van grensoverschrijdend gedrag is het van belang dat je deze
ervaringen kunt bespreken en dat je gesteund wordt door je leidinggevende en je collega’s. Om
grensoverschrijdend gedrag beter te begrijpen is kennis over de oorzaak belangrijk. Soms is dat iets
dat vanuit de persoon zelf komt. Soms is de omgeving hier (mede) de oorzaak van. Het gaat niet
altijd op, maar hoe beter je het gedrag begrijpt, des te beter je er mee om kunt gaan.
Meneer Overloon is 87 jaar en woont in verpleeg- en verzorgingshuis Sint Willibrord. Meneer is hier 12 jaar
geleden komen wonen na het overlijden van zijn vrouw. Hij woonde in eerste instantie in een aanleunwoning
van het huis. Toen de zorgverlening zich uitbreidde, is hij verhuisd naar een appartement in het hoofdgebouw.
Sinds kort is meneer Overloon weer te zien in de gemeenschappelijke ruimtes van het huis, in het restaurant,
de bibliotheek en de biljartruimte. Dit is opmerkelijk, want meneer heeft daarvoor bijna zeven jaar zijn
appartement niet verlaten. In een gesprek met de zorgmanager van het huis bleek dat hij al die tijd gepest
werd door medebewoners en wel zodanig dat hij zich niet langer veilig en vertrouwd voelde buiten zijn eigen
woning. Nu er enkele van de medebewoners overleden zijn, is het pestgedrag verdwenen en geniet meneer
Overloon weer volop van de gezelligheid in het huis.
Evelien komt op maandagochtend in alle vroegte aan bij het huis van de familie Vreeswijk. In de familie
Vreeswijk is zondagavond het eerste kind geboren, een wolk van een meisje met de naam Luna. Evelien rondt
de zorg voor moeder en kind af, zet koffie en neemt plaats aan de keukentafel waar ook meneer Vreeswijk
zit. Na een prettig begin van het gesprek vertelt meneer Vreeswijk plotseling zeer intieme details over het
seksuele leven van hem en zijn vrouw. Daarbij kijkt hij naar Evelien op een manier die zij niet als fijn ervaart.
