Anouke Bakx, Anje Ros en Erik Bolhuis - Cyclisch onderwijs ontwerpen

hoofdstuk 1    De leraar als ontwerper

Het leren met behulp van internet vraagt geheel nieuwe vaardigheden, want in ver- gelijking met een boek is de informatie minder neutraal. Informatie in een boek nemen leerlingen vaak klakkeloos voor waar aan. Dat is bij (school)boeken meestal geen probleem, maar voor informatie op internet is zo’n houding niet verstandig. Veel informatie is door mensen met een bepaalde bedoeling op het web geplaatst. Dat kan zijn om voorlichting te geven, maar ook om iets te verkopen of om een bepaald ideologisch standpunt te verkondigen. Daarbij is er zo veel informatie be- schikbaar dat het speciale kennis en vaardigheden vraagt om de juiste informatie snel te vinden en te beoordelen op geschiktheid. Leerlingen moeten nieuwe infor- matie leren inpassen in hun tot dan toe opgebouwde mentale modellen. Daarom is het nodig dat ze deze informatie leren selecteren, waarderen, interpreteren, ver- werken en benutten. Daarnaast verandert het gebruik van internet. In het begin werd internet vooral gebruikt voor het verkrijgen van informatie en was er alleen sprake van interac- tie tussen gebruiker en programma. Inmiddels wordt internet veel gebruikt voor uitwisseling tussen gebruikers. Ook gaat het tegenwoordig om nieuwe ontwikke- lingen zoals het bouwen van je eigen app, 3D-printing, robotica, virtual reality, et cetera. Leren van elkaar en samenwerking krijgen met alle nieuwe mogelijkheden een nieuwe dimensie. We hebben hiervoor slechts enkele ontwikkelingen besproken; er zijn er nog veel meer te noemen die ook van invloed zijn op het onderwijs. Denk bijvoorbeeld aan de vergrijzing, financiële problemen in Nederland en andere landen, oorlogen, so- ciale en religieuze verhoudingen in de wereld. Het is moeilijk om te voorspellen hoe de wereld er over vijftien jaar uit zal zien. Wel is duidelijk dat de maatschappij nog nooit zo snel aan verandering onderhevig is geweest als nu. Dit betekent dat de leerlingen van nu hun leven lang zullen moeten blijven leren om nieuwe ontwikke- lingen bij te kunnen houden. In de politiek en in de wetenschap wordt veel nadruk gelegd op ‘levenslang leren’. In het basisonderwijs dient voor dit levenslang leren de basis te worden gelegd. Ter overdenking: De rol van ICT in schoolmethodes Vrijwel elke methode beschikt tegenwoordig over digitale software. De tekst in de metho- de is echter nog steeds het belangrijkste deel. Aan de tekst is vaak digitaal oefenmateri- aal toegevoegd. Waarom denk je dat ICT nog niet zo’n grote rol speelt in veel methodes? Kun je alter- natieven bedenken waarbij de mogelijkheden van ICT beter worden benut? Hoe zou zo’n methode eruit kunnen zien?



20