Anouke Bakx, Anje Ros en Erik Bolhuis - Cyclisch onderwijs ontwerpen

1.2    Het beroep van leraar

bekwaamheidseisen geformuleerd. In figuur 1.1 (zie kader op pagina 24) zie je drie bekwaamheidseisen die met elkaar in verbinding staan middels de driehoek van het onderwijsleerproces. Om het onderwijsleerproces optimaal te kunnen sturen en begeleiden, zijn ontwerpvaardigheden nodig. In de volgende paragrafen lichten we de bekwaamheidseisen verder toe. Uit de praktijk: Blijven leren Bas, leraar in opleiding (lio), vertelt aan de groep dat hij bijna klaar is met zijn opleiding. ‘Hoef je nu nooit meer te leren?’ vraagt een van de leerlingen. ‘Natuurlijk wel’, antwoordt Bas, ‘ik kan toch leren om een steeds betere leerkracht te worden?’ De vraag van de leer- ling blijft hem bezighouden en werpt andere vragen op. Hoe gaat dat straks als ik op een basisschool werk? Kan ik dan nog eens een docent raadplegen? Hoe krijg ik toegang tot nieuwe kennis? Heb ik dan nog tijd om mijn kennis te verdiepen of zal ik opgeslurpt wor- den door de dagelijkse beslommeringen? Kan ik dan nog leren van ervaren collega’s? Hoe is dat eigenlijk geregeld op de meeste scholen? Bas besluit bij een academische basis- school te gaan solliciteren, omdat hij verwacht dat daar door onderzoek en reflectie en de samenwerking met de opleiding de professionele ontwikkeling hoog in het vaandel staat. Extra: Bekwaamheidseisen In Nederland wordt gewerkt met de bekwaamheidseisen zoals de Onderwijscoöperatie (2014) die heeft beschreven. Per 1 augustus 2017 zijn deze eisen ook daadwerkelijk van kracht geworden. Een leerkracht is bekwaam, wordt gezegd, als hij aan de geldende be- kwaamheidseisen voldoet. De Onderwijscoöperatie beschrijft drie bekwaamheden: De drie bekwaamheden vormen het hart van goed leraarschap; daaromheen zit een be- langrijke schil, ofwel een ‘brede professionele basis’. Deze basis gaat over vaardigheden als organiseren, samenwerken, communiceren, plannen, onderzoeken, reflecteren en sa- men leren. Vanuit deze basis kan een leraar zijn of haar werk goed doen. De in deze bre- de professionele basis geformuleerde aspecten kunnen als onderliggende min of meer voorwaardelijke basisvaardigheden worden gezien. Figuur 1.1 presenteert het model van de Onderwijscoöperatie waarin de basis en de bekwaamheden zijn opgenomen. In 2015 heeft Jet Bussemaker, de toenmalige minister van OCW, aangegeven dat ze het voorstel van de Onderwijscoöperatie voor de drie bekwaamheidseisen wilde overne- men. Vanaf het schooljaar 2017-2018 zijn ze officieel in werking getreden (Onderwijscoö- peratie, 2016). Hierna leggen we kort uit wat de drie bekwaamheden inhouden. ■ ■ vakinhoudelijke bekwaamheid; ■ ■ vakdidactische bekwaamheid; ■ ■ pedagogische bekwaamheid.





23