Herman Veenker, Henderien Steenbeek, Marijn van Dijk en Paul van Geert - Talentgerichte ontwikkeling op de basisschool

6.5 Onderzoekend en ontwerpend leren; ondernemend leren

vormgegeven dat koppelingen met bijvoorbeeld rekenen of taal kunnen worden gelegd. De betekenis van woorden en begrippen ontstaat in de context. Deze kan worden afgeleid uit ‘het taalgebruik en de rationele handelingen van leerlingen’ (Van Keulen, 2009, p. 34). De bedoeling van een taak in ontwerpend en onderzoe- kend leren is, – evenals in de in dit boek beschreven ‘talentontlokkende’ aanpak vanuit een dynamische visie op leren – te komen tot functionele geletterdheid, ofwel tot kennisontwikkeling. 6.5.2 Ondernemend leren, ondernemend gedrag Verwant aan het onderzoekend en ontwerpend leren is ondernemend leren. Vaak worden deze drie termen dan ook aan elkaar gekoppeld. Het begrip onderne- mend leren wordt nogal verschillend opgevat en varieert van het opzetten van een bepaalde, min of meer commerciële activiteit tot een activerende werkvorm. ‘Ondernemen is grenzen verleggen, iets nieuws scheppen, iets duurzaams voort- brengen dat tot de kwaliteit van leven bijdraagt’ (Laevers & Bertrands, 2002-2003). Ondernemende leerlingen In het project 3xO starten leerlingen hun eigen ontwerpbureau, en verkopen met hulp van plaatselijke ondernemers hun zelfontworpen producten voor het goede doel (Van den Berg & Veenker, 2015). In het project leren leerlingen te ondernemen volgens principes van het onderzoekend en ontwerpend leren. Zoals het ontwerpend en onderzoekend leren cyclisch is, kan ook het onderne- mend leren cyclisch worden opgezet. Het concept van ondernemend leren sluit aan bij een dynamische visie op leren, om- dat er veel ruimte is voor de bouwstenen van talentvol gedrag (zie paragraaf 4.3). Er is ruimte voor nieuwsgierigheid en intrinsieke motivatie en de leerkracht ondersteunt autonomie van de leerling. Er is ruimte voor scaffolding. Ook in ondernemend leren kan een cyclus goed worden beschreven. Zie voor een voorbeeld tabel 6.3.

Cyclus voor ondernemend leren

Tabel 6.3

ondernemend leren C1 Behoefte van de markt constateren C2 Oplossingen verkennen

C3 Ondernemingsplan maken C4 Ondernemingsplan uitvoeren C5 Testen (observeren, bevragen, enquêteren) en bijstellen C6 Presenteren/communiceren C7 Verdiepen

177