S_Forskønnelsen_1937

d e n , o g h a n b e g y n d t e h e r e n F o r n y e l s e i d e n g a m l e B y v e d A n l æ g e t a f S i l k e b o d e r n e ( n u „S ilk e; g a d e “ ) 1620, h v o r m e d K o b m a g e r g a d e b l e v for; b u n d e t m e d P i l e s t r æ d e o g f o r t s a t m e d n o g le K n æ k o g S v i n g i G r o n n e g a d e , s o m n a a e d e d e n g a m l e Ø s t e r v o l d ( n u G o t h e r s g a d e ) . 1 1626 la d e r K o n g e n h e l e d e t n y e K v a r t e r o p m a a l e a f e n vis J a c o b R e t t i e h , o g d e n 11. 12. F e b r u a r 1627 af; s t i k k e r h a n m e d e n I n g e n i ø r s H j æ l p d e n n y e G a d e p l a n , l i g e s o m h a n i 1624 p a a f a a D a g e h a v d e a f s t u k k e t d e t n y e C h r i s t i a n i a i T e r r a i n e t ved A k e r s h u s o g O s l o . D a h a n a t t e r d r a g e r b o rt, s k r i v e r h a n d e n 12 . F e b r u a r f r a R o s k i l d e til R e n te ; m e s t e r e n O v e F lo g : „ D u s k a l d t t i l h o l d e d e n I n g e n i ø r , a t h a n d s l a a r d i j p e e l ( P æ l e ) ie g b e f o h l l h a n n e m , f ø r e n d h a n d r a g e r h o r d t , h u i l e k e d u s k a l d t l a a d e s e t te s a a f a s t ij l o r d e n , a t t i ( a t d e ) d e n n o m l a a d e r s t a u “ . D e n G r u n d p l a n , h a n a r b e j d e d e e f t e r , k e n d e s f r a e n K o p i i R a a d s t u e ; A r e h i v e t ( \ 7. L o r e n z e n , H a a n d t e g n e d e K o r t o v e r K ø b e n h a v n 1600 — 1660, b e t e g n e t h e r s o m P r o j e k t e. 1629). V . L o r e n z e n , s o m i k k e h a r f o r s t a a e t B e t y d n i n g e n , s k r i v e r ( C h r i; s t i a n I V ’s B y a n l æ g S. 9 9), a t „ v e d k o m m e n d e I n g e n i ø r v a l g t e d e t e n e s t e B y p l a n s y s t e m , d e r a b s o ; l u t i k k e k u n d e b e n y t t e s m e d F o r d e l p a a d e t v a n ; s k e l i g t f o r m e d e T e r r a i n “ , o g a t „ C h r i s t i a n IV k a s s e r e d e d e t t e P r o j e k t f o r f a a A a r e f t e r a t p a a ; b e g y n d e B e b y g g e l s e n a f e n D e l a f T e r r a i n e t e f t e r en h e l t a n d e n , m e n i k k e m i n d r e m æ r k v æ r d i g P la n N y b o d e r “ . T v æ r t i m o d , F o r h o l d e t e r d e t , at n æ v n t e P l a n e r C h r i s t i a n I V ’s e g e n P l a n f r a 1626— 1627, o g d e r e n d n u f o r e l i g g e r h a a n d g r i b e l i g e Be; v i s e r f o r , a t d e n b l e v g e n n e m f o r t , i d e t b l. a. „ H e l; s i n g ø r s g a d e “ , d e r g a a r e f t e r e n V i n k e l p a a 45" til „ B o r g e r g a d e “ e r R e s t e n a f d e t s t o r e O t t e k a n t ; T o r v , K o n g e n v i l d e a n l æ g g e i M i d t e n . D e n n æ v n t e G r u n d p l a n e r t e g n e t n ø j a g t i g t i M a a l ( „ S j æ l l a n d ; s k e A l e n “ (0 ,6 4 M .) . D a R o s e n b o r g s B e l i g g e n h e d e r K o n t r o l m i d d e l , k a n v i i d e n t i f i c e r e P l a n e n i T e r r a i n e t . D e r f o r h a r j e g g j o r t R e d e i m i n Bog o m „ C h r i s t i a n I V ’s B y g n i n g e r “ S. 13 4— 141. Jeg s k a l h e r k u n n æ v n e , a t d e n o t t e k a n t e d e P la d s , d e r s t ø d t e o p til K o n g e n s H a v e i d e n s d a v æ r e n d e U d s t r æ k n i n g , v a r f i r e G a n g e s a a s t o r s o m d e n s e n e r e A m a l i e n b o r g P l a d s . S t o r e S t r a n d s t r æ d e , d e r f o r t s æ t t e r Ø s t e r g a d e , v a r t æ n k t s o m e t L ed i e n y d r e O k t o g o n . O g s a a d e n n e s i d s t e G a d e er e t B e v i s p a a P l a n e n s R e a l i s a t i o n , o m e n d k u n i A n t y d n i n g e r .

m e n s K i r k e , h v i s h u j e G a v l u d til K a n a l e n e r e t s m u k t V æ r k f r a 1562 T i d e n , h v i l k e t e r m e g e t t id s lig t f o r e n B y g n i n g i B a r o k s t i l i D a n m a r k . 1 a n d r e s t ø r r e B y e r , s a a l e d e s i A m s t e r d a m o g L o n d o n , v a r B ø r s e r n e a n l a g t s o m l u k k e d e G a a r d e ; m e n C h r i s t i a n I V v i l d e g ø r e s i n B o r s til e t V a r e h u s m e d d i r e k t e A d g a n g f r a t o K a n a l e r . D e r v a r s t o r e V a n s k e l i g h e d e r m e d a t b y g g e d e n , f o r d i K æ l d e r n e l o b f u l d e a f V a n d ; d e m a a t t e t i l k a s t e s , o g B y g ; n i n g e n f ik e n a n d e n F o r m , i d e t C h r i s t i a n I V r e s o ; l u t s æ n k e d e f ø r s t e S a l e n n e d i J o r d h ø j d e o g g j o r d e d e n l a v e r e , m e d e n s a n d e n S a l e n b l e v e n h ø j e r e f ø r s t e S al. D e r v a r b e s t i l t e n P o r t a l h o s L o u r e n s v o n S t e e n w i n e k e l l , s o m d e r n u i k k e b l e v B r u g f o r ; d e n k a n m a n f i n d e p a a V a a b e n ; h u s e t ti l H e l l i g a a n d s k i r k e n m e d A a r s t a l l e t „ 1 6 2 0 “ , i n d f a t t e t i e n D e k o r a t i o n f r a s e n e r e T i d . E f t e r L o u r e n s ” D ø d 1 6 1 9 f o r t s a t t e B r o d e r e n H a n s B o r ; s e n o g g j o r d e d e n n y e s t o r e P o r t a l . — D e n n e O m d a n n e l s e a f e t F o r e t a g e n d e , s o m t r u e r m e d a t b l i v e e n F i a s c o , n i e n s o m d e t l y k k e s a t g e n n e m ; f o r e p a a e n e n d n u b e d r e M a a d e v e d s i m p l e M i d ; l e r , e r t y p i s k f o r C h r i s t i a n I V ’s U k u e l i g h e d . H a n h a r i k k e l a v e t a l l e O r n a m e n t e r n e p a a B ø r s e n o g G a v l e n e ; d e t l o d h a n S t e n h u g g e r n e o m , m e n h a n g j o r d e d e s t o r e D i s p o s i t i o n e r . O g s a a D r a g e s p i r e t e r v i s t n o k h a n s I d é , o g i s æ r k a n v i b e v i s e , a t d e n M a a d e h v o r p a a S p i r e t s o t t e s i d e d e L e g e m e e r a n ; b r a g t p a a T a g k r y d s e t , s a a l e d e s a t P r i s m e t s K a n t e r r a m m e r T a g r y g n i n g e r n e — h v i l k e t e r g o t h i s k T r a d i t i o n , s e f. E x . T a g r y t t e r n e p a a R o s k i l d e D o m k i r k e — v a r C h r i s t i a n I V ’s o g T ø m r e r m e s t e ; r e n F i t K r a g e n ’s P r i n c i p , t h i e f t e r d e M e t h o d e r H a n s v o n S t e e n w i n e k e l l b r u g t e , s k u l d e T a g r y g ; n i n g e r n e h a v e r a m t v i n k e l r e t p a a e n a f S i d e r n e , h v i l k e t i k k e g i v e r d e n s a m m e E l e g a n c e . V e d s a m m e T i d , s i d e n 1617, a n l æ g g e r C h r i ; s t i a n I V d e n n y e F o r s t a d C h r i s t i a n s h a v n , d e r s k u l d e f o r s v a r e H a v n e n f r a A m a g e r ; S i d e n ; d e t t e s t r a t e g i s k e F o r m a a l e r m e d R e t t e b e t o n e t a f V i l ; h e l m L o r e n z e n ( „ C h r i s t i a n I V ’s B y a n l æ g “ S. 82). D e r m e d g j o r d e h a n n u i k k e K ø b e n h a v n n o g e n T j e n e s t e . F o r b i n d e l s e n a f H o v e d s t a d o g F o r s t a d o v e r e t H a v n e l ø b , s o m i k k e m a a s p æ r r e s , h a r a l t i d v æ r e t e n V a n s k e l i g h e d , d e r f o l e s a f o s m e d s t i g e n d e U v i l j e . H e l e d e t f r i e T e r r a i n a f G a r n ; m e l h o l m v a r o g s a a e n u s s e l F o r b i n d e l s e m e d H o v e d s t a d e n , d e r h a v d e s i n e e g n e V o l d e i n d e n f o r d e t t e . T i l G e n g æ l d f o r s t o d h a n b e d r e a t g i v e B y e n F o r b i n d e l s e m e d d e t n y e y d r e K v a r t e r , d e r s t r a k t e s ig f r a R o s e n b o r g til S. A n n æ K a s t e l v e d S t r a m

4

Made with