KjøbenhavnsUniversitetsRetshistorie_1479-1879

ab omni violentia et injustitia defendant, et prout nostræ regiæ majestatis indigna

tionem duxerint evitandam1). Datum in castro nostro Hafniensi die beati Francisci

Confessoris, anno domini 1478 nostro sub secreto appenso.

(Orig. tabt, trykt med enkelte Rettelser efter Tliura: Hafnia hodierna 1748, 327;

Varianter meddelte efter Tliura: Acad. Hafn. infantia o. s. v. 1734, 6 (cit. som T.)

og Pontoppidan: Annal. eccl. Dan. 1744, II, 672 (herefter har Munter givet et fejl

fuldt Aftryk i Magazin o. s. v. I, 64) og Orig. Hafn. 1760, 140 og Holberg: Danm.

og Norg. gejstl. og verdsl. Stat 1749,164, hvis overensstem. Læsemaad. betegnes med P.).

28 Novbr. 1479. K j ø b e nh a v n s Un i v e r s i t e t s a l m i n d e l i g e S t a t u t e r , g i v n e

a f Æ r k e b i s p J e n s B r o s t r u p .

Efter Fortalen, som er trykt tvers overSiden, følge selve de kjøbenhavnske Statuter

i Kolonnen til venstre; i Kolonnen til højre er trykt de tilsvarende Bestemmelser

i Kilden, Kølner Universitetets ældste Statuter fra 1392, og i Noterne er henvist til

overensstemmende Forskrifter i Wiens Universitets Statuter af 1386; jfr. 1 Bd. S. 73.

In nomine dom/ni nostri Jhesu Cristi, amen. Quoniam prothoparens noster

humani generis propagator pariter et dampnator, dum a summo rerum opifice in

paradisi voluptatibus cunctis rebus nuper creatis tanqaam rex et dominas prepositas

fuisset, vnicam sibi constitutam legem, ne vnius duataxat arboris fetu vesceretur,

transgressiis erat, in tantam prolapsum est

genus

humanum calamitatem, vt ni iam

leges .sibi ipsis imponant et mores, quflms viuant komines mortales, ferino magis

atqae bestiali q

uam

humano ritu vitam agere in terris videantur.

Quo factum est,

ut, dum homo immortalis mature etatis diuina manu fabricatas, omnium rerum scien-

cijs peculiariter illustratus, non in elisijs campis, quos apud inferos miratur Grecia,

verum in delectabilissima paradisi patria omni voluptatis genere super effluenti

ciuis preelectas, animalibas, ne dicam rebus cunctis, venerandus pariter et reuerendus

vnius solius femine quamuis speciosissime vni verbo blando succumbens supremi dei,

quem solum se maiorem nouerat, preceptum, proh nephas, contempneret, ceteri sui

posteri suas per eiulatum pronosticando miserias muliebrem2) vterum mortales, im

becilles, elingues, nil nisi flere noscentes, nudi prorsus et miserrimi exeant, cecis

ignorancie tenebris sintobsiti, in hac infelici miseriarum valle exules peregrinentur,

multis animancium generibus odiosi mille ipsorum insidijs impetantur, celi atqae

elementorum rabiosa intemperie rapiantur, ac non modo diuinis mandatis, q

pro

vnica contempta lege multa data sunt, si ab exilio in patriam beatorum reduci

ielices optauerint, obtemperare cogantur, verum eciam humanis legibas et moribus,

si viri boni et ciuiles in medio hominam versari tute debeant, alligari conpellantur.

Proh infelicem humane dignitatis ruinam. O excellentis creature casum indignis-

simum. O teterrimam preeminentis summi dei ymaginis caliginem. O miserrimam

humane vite condicionem. Quis nisi saxeus a

ferreus temperet a lacrimis, dum

loci et dignitatis, ex quibas turpissime deiectas est, recordabitur. Profecto hine

factum eiat, q

uod

Moyses vir domini tam multiplices leges, morales inqaam ceri-

moniales et iudiciales, ex ore summi numinis receptas populo traderet Israhelitico,

Dracho, Minos, Licurgus et Hermes Tremegistas Atheniensibas, Crefensibas, Lacede-

monijs et Egipcijs leges conderent immensas, Numa Pompilius, decemuiri, pretores

et ceteri magistratas, mox imperatores, demum jurisconsulti infinitis pene legibas

et constitucionibus orbem Romanum implerent. Certe domi

nus

noster Jhesus Cristus

summi patris ab eterno gloriose virginis Marie in carne Alias, qui genas humanum

suo saagwine sanctissimo pristine dignitati non omnimodo sed, quantum sua diuina

) Pontopp. iorbig. Mandamus.. .evitandam. 2) b er skrevet over Linien.