PanPost nummer 1 maart 2018

Club Pan-European Nederland | nummer 1 | maart 2018

Als eerste het verschil in construc- tie van de motor. Bij auto's draait alleen het motor- gedeelte tot de koppeling in de motorolie. Bij de meeste motorfiet- sen draaien en de versnellingsbak en de koppeling ook in de motor- olie. Motorfietsen zoals de BMW’s met een boxer, Ducati’s, Moto Guzzi’s, Urals en aanverwante types, zijn voorzien van een droge koppeling. Hier is de constructie gelijk aan die van auto's. Een auto heeft meestal een gescheiden versnellingsbak die gesmeerd wordt met speciale versnellingsbakolie. De versnel- lingsbak is bij onze clubmotoren opgenomen in het motorblok en wordt gesmeerd met motorolie. Een versnellingsbak is voor olie niets anders dan een grote melk- schuimklopper maar omdat schuim niet zo best smeert moet er dus via dopes wat aan gedaan worden. Ook een oliepomp kan beter olie dan schuim pompen. Auto's hebben gietijzeren cilinder- bussen of het gehele onderblok van de motor is van gietijzer. Bij motoren worden veelal speciale cilinderwand legeringen toege- past die zeer hard en zeer slijtage- vast zijn zonder veel wrijving te ondergaan. Bijv. Nicasil of hard- chrome. Motorfietsen die alles in de zelfde olie hebben, hebben nagenoeg alle een korte slag, maar zijn wel hoogtoerig. Dit is mooi voor de zuigersnelheid, maar de tijd voor de olie om een groot zuigeropper- vlak te smeren, reinigen en koelen wordt wel erg kort. Door het gebruik van veel betere materialen bij motorfietsen t.o.v. auto's kun je dus met veel minder toleranties gaan werken. Dat betekent winst voor het vermogen en de slijtage, alleen krijgt de olie

het moeilijk om overal tussen te kunnen komen. In deel 1 schreef ik dat motorolie primair een scheidingsstof is om de wrijving tussen onderdelen die ten opzichte van elkaar bewegen zo veel mogelijk te beperken. Dit is kompleet in strijd met het doel van een koppeling. Je kunt dus niet zo maar een huis tuin en keuken oliesoort in je motor gooien. Er moet dus speciale olie worden gebruikt om dit probleem op te lossen. De wrijvingsvermindering is een basis eigenschap van iedere geraffineerde olie die door de toevoeging van friction modifiers (vanaf de API SG classificatie) alleen nog maar verder verstrekt wordt. Vroeger toen ik nog in een korte broek rondliep en met cross- brommers experimenteerde heb ik weleens slaolie als motorolie gebruikt. Na een rondje in het weiland heb ik dat er maar snel weer uit laten lopen want dat was geen succes. Na 800 meter loeide de motor met hoge toeren maar kwam ik nauwelijks meer vooruit vanwege een slippende koppeling. Er is dus speciale olie gemaakt voor motorfietsen met een natte plaatkoppeling. Op de verpakking staat het vermeld in een code: JASOMA of het staat in de toelich- ting op de verpakking beschreven dat de olie geschikt is voor gebruik met een natte plaatkoppeling. Voor de fietsen met een droge koppeling c.q. gescheiden bak gelden andere zaken. Heb je een motor die gebouwd is als een auto, zoals b.v. een Ural, dan kun je prima motorolie gebruiken die geschikt is voor gebruik in een benzineauto. Gezien het steeds toenemende vermogen van motorfietsen krijgt de olie het steeds moeilijker, dus

tie met JASO MA wordt inmiddels door verschillende fabrikanten aangeboden en zijn dus door Honda toegestaan in onze club- motoren, zonder de toevoeging JASO MA dus niet, maar dat is je inmiddels wel duidelijk geworden.

Op het internet wordt wel eens ‘goedkope’ partij olie te koop aangeboden. Onder de aanprij- zing van ‘olie speciaal ontwikkeld voor racemotoren’ wordt de indruk gewekt dat het een super olie is die je nu voor weinig voor de gewone motor kunt kopen. Race- motoren maken echter gebruik van speciale oliën die bij hogere temperaturen voor een lagere wrijving zorgen. Omdat deze oliën vaak ververst worden, kan de samenstelling drastisch verschillen van die voor standaard motoren. Gezien de hoge toerentallen en de belastingen in de versnellings- bak wordt bij raceoliën de viscosi- teitsindex verbeteraar vaak weggelaten. Om zoveel mogelijk vermogen aan het achterwiel te krijgen, wordt er met een lage viscositeit gewerkt. Verschil tussen olie bestemd voor auto's en motoren Ik zal de verschillen zo goed mogelijk proberen uit te leggen zonder in ingewikkeld technische verhandelingen te geraken.

22