Harrie Kiekebosch m.m.v. Willem Zeijl - Journalistiek van nu

Deel I  Waarom journalistworden?

beetjeopleukenwarende troubadoursdusniet vies.Zemoestenweluitkijken: je konbeter de graaf vanhet vorigedorpopdehaknemendandehertog van het dorp waar je op dat moment was, anders kon het weleens slecht met je aflopen. Hetzelfde gold voor de boodschappers van legerleiders in tijden van oor log: zij kondenmaar betermet goed nieuws komen. Uit die tijden stamt na melijk de uitdrukking ‘de boodschapper onthoofden’: letterlijk het lot van de boodschapperdiemet slecht nieuws vanhet front kwam. Verhalen opleuken ommeer aandacht te krijgen is van alle tijden. Toen prins JohanFrisonaeen skiongevalop17 februari2012 incomaraakte, bracht zelfs de chique krant NRCHandelsblad een verhaal vanuit het ziekenhuis, dat kant nochwal raakte: de zucht naar opleukenhadhet gewonnenvan serieuze waarheidsvinding. Ook de boodschapper onthoofden gebeurt nog elke dag ‒ althans: in figuurlijke zin. Denkmaar aan JulianAssange, diemetWikiLeaks duidelijkmaakte hoe politici endiplomaten achter de schermen van alles be konkelen. Herodotus (ca. 485-425 v.Chr.) was een Grieks historicus die gezien wordt als de grondlegger van de geschiedschrijving. Hij wordt daarom ook wel de grondlegger van de journalistiek genoemd. Als je het terrein van Columbia University inNewYork op loopt, zie je zijnnaam in grote letters op de gevel staan, naast die vanPlato enSocrates en vlakbij de ingang vande JosephPu litzerzaal,waar jaarlijksdebeste journalist terwereldgelauwerdwordt. Herodotus staat bekend om zijnuitspraak ‘Wie is het diemij dit zegt?’ waar mee hij zich afvroeg hoe betrouwbaar de bron van een verhaal was. In zijn tijdwoedde er een oorlog tussende inwoners van grofweg het Turkije enhet Griekenland van nu. Herodotus wildemeer dan de oorlog omschrijven van uitmilitair oogpunt: hij zocht de oorzaak van de oorlog, ging feiten checken inhet gebied zelf en luisterde naar de verhalen van ooggetuigen. Dat leverde verklarende teksten op, met als conclusie dat zijnGriekenland onrechtmatig aangevallenwasdoorde ‘barbaren’.OmdatHerodotus zelf eenGriek is, kun je hemzijneigenhoofdvraagvoorleggen: ‘Wie ishetdiemijdit zegt?’Bovendien gebruikteHerodotusvoorzijnverklaringenorakelsenbeeldendiehem inzijn dromenwaren verschenen. Tochwordt hij gezien als de eerste historicus die opeenmoderne, zoobjectiefmogelijkemanierprobeerdeuit tevindenwat er aan de handwas: zelf waarnemen, ooggetuigen zoeken, feiten checken en op basis daarvan je verhaalmaken. Enhet adagium ‘Wie is het diemij dit zegt?’ isnogvandagelijks belang. Herodotus

1.2

18