باب و تجدد
ﺳﻮﻣﯿﻦ اﺻﻞ، اﺻﻞ ﺗﻮﺟﮫ ﺑﮫ ﺟﻨﺒﮫ روﺣﺎﻧﯽ و اﺳﺘﻌﻼﺋﯽ ھﺴﺘﯽ و ﻟﺰوم ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺗﺠﻠّﯽ اﻟﮭﯽ در ھﺴﺘﯽ اﺳﺖ. اﯾﻦ اﺻﻞ ﻣﺴﺘ ﻠﺰم اطﻼق ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ وﺗﺤﺮی ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﮫ ﺣﯿﻄﮫء ﺣﻘﺎﺋﻖ روﺣﺎﻧﯽ وﻋﺮﻓﺎن ﺧﺪا و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اوﺳﺖ. ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﭼﮫ در ﺷﺮق و ﭼﮫ درﻏﺮب اﻧﺴﺎن ھﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﯾﻦ و اﻋﺘﻘﺎدات روﺣﺎﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺴﯿﺎر ﺳﻨﺖ ﭘﺮﺳﺖ و ﻣﻘﻠّﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻓﺮھﻨﮓ ﺗﺠﺪد ﻏﺮب ﯾﺎ ﺗﻌﺒﯿﺮ روﺣﺎﻧﯽ را ﺑﮑﻠﯽ اﻧﮑﺎر ﻧﻤﻮد و ﯾﺎ آ ﻧﮑﮫ ﺗﻘﻠﯿﺪ از آﺑﺎء و اﺟﺪاد را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻧﻤﻮد. اﻣّﺎ آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب ﺗﻌﺒﯿﺮ روﺣﺎﻧﯽ را ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺗﺠﺪد راﺳﺘﯿﻦ داﻧﺴﺘﮫ و ﻟﺰوم ﮐﺎرﺑﺮد ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ را در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺻﺤﻨﮫء ﭘﻮﯾﺎﺋﯽ ﺗﮑﺎﻣﻞ روﺣﺎﻧﯽ ﻣﺆﮐّﺪ ﻣﯽ ﺳﺎزد. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﻀﺮت ﺑﺎب از ﻟﺰوم ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ روﺣﺎﻧﯽ و ﻓﺮھﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﮫ اﻧﺪ. ﭼﮭﺎر ﻣﯿﻦ اﺻﻞ در آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﯽ ﻧﮭﺎﯾﺖ و ﻣﮑﺮّر وﻣﺆﮐّﺪ ﺑﺮ اﺻﻞ ﻟﻄﺎﻓﺖ اﺳﺖ. اﺻﻞ ﻟﻄﺎﻓﺖ دارای اﺑﻌﺎد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ از ﻧﻈﺎﻓﺖ ﺑﺪن ﮔﺮﻓﺘﮫ ﺗﺎ ﭘﯿﺮاﺳﺘﮕﯽ درون اﻧﺴﺎن اﻣﺘﺪاد ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ. اﻣّﺎ اﺻﻞ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺑﮫ طﻮر ﮐﻠﯽ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻟﺰوم ﺗﺠﻤﯿﻞ ھﺴﺘﯽ و ﺗﻮﺟﮫ ﺑﮫ ھﻨﺮ و زﯾﺒﺎﺋﯽ و ﺗﻘﻮﯾﻢ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺣﺴﻦ و ﺟﻤﺎل اﺳﺖ. از اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﮫ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﯾﻤﺎن، آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب ازﺿﺮورت ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ھﻨﺮی ﻧﯿﺰ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ. ﺗﺮﮐﯿﺐ اﯾﻦ ﭼﮭﺎر ﻣﻔﮭﻮم ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ دورﻧﻤﺎی ﺗﺠﺪد راﺳﺘﯿﻦ در آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب را ﻧﻤﻮدار ﻣﯽ ﺳﺎزد. از آﻧﺠﺎ ﮐﮫ ﻣﺴﺌﻠﮫء ﻟﻄﺎﻓﺖ در ﺑﺨﺶ ھ ﺎی ﮔﺬﺷﺘﮫ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ ﺑﮫ دو ﺑﯿﺎن از آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب در ﻟﺰوم ﻟﻄﺎﻓﺖ اﺷﺎره ﻣﯽ ﺷﻮد: "زﯾﺮا ﮐﮫ در آن }ﺑﯿﺎن{ ﺑﻘﺪری ﮐﮫ اﻣﺮ ﺷﺪه درﺗﻠﻄﯿﻒ در اواﻣﺮ دﯾﮕﺮ ﻧﺸﺪه و ﻧﮭﯽ ﺷﺪه ﮐﮫ ﮐﺴﯽ ﺷﯿﺊ را ﺑﺎ ﻧﻘﺺظﺎھﺮ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ ﺑﺎ آﻧﮑﮫ اﻗﺘﺪار ﺑﺮ ﮐﻤﺎل اون داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ " )ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺎب 3 از واﺣ ﺪ ﺷﺸﻢ( " ھﯿﭻ ﺷﺄن در ﺑﯿﺎن اﺣﺐّ ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﯿﺴﺖ ازطﮭﺎرت و ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﻧﻈﺎﻓﺖ... و ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺑﯿﺎن دوﺳﺖ ﻧﻤﯽ دارد ﮐﮫ ﺷﺎھﺪ ﺷﻮد ﺑﺮ ﻧﻔﺴﯽ دون روح و رﯾﺤﺎن را، و دوﺳﺖ ﻣﯽ دارد ﮐﮫ ﮐﻞ ﺑﺎ ﻣﻨﺘﮭﺎی طﮭﺎرت ﻣﻌﻨﻮی و ﺻﻮری در ھﺮ ﺣﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﮫ ﻧﻔﻮس اﯾﺸﺎن از ﺧﻮد اﯾﺸﺎن ﮐﺮه ﻧﺪاﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﮕﻮ ﻧﮫ و دﯾﮕﺮی. " ) ﺑﯿﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺎب 14 از واﺣﺪ ﭘﻨﺠﻢ( آزادی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺤﺚ در ﺧﺼﻮص آزادی اﻗﺘﺼﺎدی ﯾﮑﯽ از ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ و دﺷﻮارﺗﺮﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ در زﻣﯿﻨﮫء ﺗﺠﺪّد اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص دو ﻧﻈﺮﯾﮫء ﻣﺘﻀﺎد درﻓﻠﺴﻔﮫ و ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻏﺮب دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻧﻈﺮﯾﮫ اوّل ﮐﮫ ﺑﮫ ﻟﯿﺒﺮاﻟﯿﺰم اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻌﺮوف اﺳ ﺖ آزادی اﻗﺘﺼﺎدی را ﺑﮫ ﺷﮑﻞ آزادی اﻓﺮاد در اﻓﻌﺎل اﻗﺘﺼﺎدی ﺧﻮد ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﻮده و ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐﮫ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﻧﻈﺎم رﻗﺎﺑﺖ آزاد در ﺑﺎزار آزاد ﻣﻌﻨﺎی واﻗﻌﯽ آزادی اﻧﺴﺎن اﺳﺖ. ﺑﮫ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮاﯾﻦ ﻣﮑﺘﺐ ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری اﻓﺮاطﯽ را آزادی اﻧﺴﺎن ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد و ﺗﺠﺪّد را ﺑﺎﺑﺘﻨﺎ ء اﺻﻞ آزادی و ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎن ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻧﻈﺎم ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد. اﻣﺎ ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ ﻧﻈﺮﯾﮫ ﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮآن اﺳﺖ ﮐﮫ ﻧﻈﺎم ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری ﻧﻈﺎم اﺳﺘﺜﻤﺎرﺑﺮﺧﯽ از اﻧﺴﺎن ھﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ و ﻟﺬا آزادی راﺳﺘﯿﻦ در ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﺑﮫ ﻧﻈﺮ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﮫ ﮐﺎرﮔﺮان و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻨﺪ ﮐﮫ ارزش ﻣﺎزاد ﻣﯽ آ ﻓﺮﯾﻨﻨﺪ وﻟﯽ اﯾﻦ ارزش ﻣﺎزاد ازآﻧﮭﺎ ﮔﺮﻓﺘﮫ ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﮫ آن را ﺑﮫ وﺟﻮد ﻧﯿﺎورده اﻧﺪ ﮐﻨﺘﺮل و ﺗﻤﻠﮏ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻧﺘﯿﺠﮫء اﯾﻦ اﻣﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﮫ ﻧﻈﺮ ﻣﺎرﮐﺴﯿﺰم آزادی راﺳﺘﯿﻦ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺴﺘﻠﺰم ازﻣﯿﺎن رﻓﺘﻦ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺧﺼﻮﺻﯽ وﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی دﺳﺘﮫ ﺟﻤﻌﯽ ﺟﺎﻣﻌﮫ در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﺣﻮادث اﻗﺘﺼ ﺎدی اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﻔﺎوﺗﯽ ﻣﯿﺎن اﻗﺘﺼﺎد و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﺨﻮاھﺪ ﻣﺎﻧﺪ. اﻣّﺎ ﻣﻮﻗﻒ آﺛﺎر ﺣﻀﺮت ﺑﺎب ﺑﺎ ھﺮدو اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﮫ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﮫ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺟﺪﯾﺪی ازآزادی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﮫ دﺳﺖ ﻣﯽ دھﺪ.آﺛﺎرﺣﻀﺮت ﺑﺎب ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺧﺼﻮﺻﯽ وآزادی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺮای اﻓﺮاد را ﺗﺄﺋﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﻣّﺎ اﯾﻦ آزادی را زﻣﺎﻧﯽ آزادی راﺳﺘﯿﻦ ﻣﯽ داﻧﺪ ﮐﮫ اﺻﻞ رﻗﺎﺑﺖ وﻣﺎﻟﮑﯿﺖ درﺟﺎﻣﻌﮫ درﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﺗﺤﻘﻖ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﮫ اﺧﻼق وﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﺎﻣﻌﮫ ازﻓﻘﺮ و
–ه
Made with FlippingBook