از ظلم به عدالت

ﯾﮑﯽ از ﺟﻠﻮه ھﺎی ظﻠﻢ و ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی در ﺟﮭﺎن ﮐﻨﻮﻧﯽ ﮐﮫ ﮐﻢ ﺗﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟّﮫ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﭘﮋوھﺶ ﮔﺮان ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد اﺻﻞ ﺷﮭﺮوﻧﺪی اﺳﺖ. اﮔﺮﭼﮫ ﺷﮭﺮوﻧﺪ ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﺑﻮدن ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﮫ اﻓﺮاد آن ﮐﺸﻮر دارا ی ﺣﻘﻮق ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ اﻣّﺎ در ﺳﻄﺤﯽ ﺟﮭﺎﻧﯽ ﻣﻔﮭﻮم ﺷﮭﺮوﻧﺪی اﺳﺎﺳﺎً ﻣﻔﮭﻮﻣﯽ اﻧﺤﺼﺎری و ﺗﺒﻌﯿﺾ ﮔﻮﻧﮫ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻧﮑﺘﮫ ای ﺑﻮد ﮐﮫ ﺑﮭﺎءﷲ در آﺛﺎر ﺧﻮد ﻣﮑﺮّراً ﺑﺮ آن ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻧﻤﻮد. ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﮫ در دﻧﯿﺎی ﻣﺎ ھﺮ ﭼﮫ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻋﺎﻣﻞ و ﻣﺒﻨﺎی اﺻﻠﯽ ﺗﺒﻌﯿﺾ و ظﻠﻢ و ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی ھﻤﯿﻦ ﺷﮭﺮوﻧ ﺪی اﺳﺖ. ﮐﻮدﮐﯽ در ﻧﻘﻄﮫ ای ﻓﻘﯿﺮ در اﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﮫ دﻧﯿﺎ ﻣﯽ آﯾﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﮫ از ھﺮ ﻧﻮع اﻣﺘﯿﺎز و ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺑﺮای ﺗﻀﻤﯿﻦ آﯾﻨﺪه ای

ﺷﮑﻮﻓﺎ ﻣﺤﺮوم ﻣﯽ ﮔﺮدد. در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﮫ در ھﻤﺎن زﻣﺎن ﮐﻮدﮐﯽ دﯾﮕﺮ در ﮐﺸﻮری ﺛﺮوت ﻣﻨﺪ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺗﻨﮭﺎ ﺑﮫ ﺧﺎطﺮ اﯾﻦ ﺗﺼﺎدف ﺑﯽ ﻣﻌﻨﯽ، ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺤﻞّ ﺗﻮﻟّﺪ آن ، ﮐﻮدک ﻣﺸﻤﻮل ده ھﺎ ﺣﻘﻮق و ﻣﺰاﯾﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﯽ ﮔﺮدد. اﯾﻦ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی اﻓﺮاطﯽ ﺣﻘﻮق ﻣﯿﺎن دو ﮐﻮدک ﺻﺮﻓﺎً ﺑﮫ ﺧﺎطﺮ آن اﺳﺖ ﮐﮫ ﻣﮭﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪۀ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻓﺮاد ھﻢ اﮐﻨﻮن ﺷﮭﺮوﻧﺪی آﻧﮭﺎﺳﺖ. ﺣﺘّﯽ طﺒﻘﮫ و ﺟﻨﺴﯿّﺖ و ﻗﻮﻣﯿّﺖ دﯾﮕﺮ ھﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﮥ ﺷﮭﺮوﻧﺪی اھﻤّﯿّﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﻧﺪارﻧ ﺪ. در دﻧﯿﺎی ﻣﺎ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی ﺣﺎﺻﻞ از طﺒﻘﮫ و ﺟﻨﺴﯿّﺖ و ﻧﮋاد ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و ظﺎﻟﻤﺎﻧﮫ ﺗﻠﻘّﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﻣّﺎ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی اﻓﺮاطﯽ ﺣﺎﺻﻞ از ﺷﮭﺮوﻧﺪی ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺼﺎدف ﺑﯽ ﻣﻌﻨﺎی ﻣﺤﻞّ ﺗﻮﻟّﺪ ﭘﺪﯾﺪاری طﺒﯿﻌﯽ و ﻋﺎدی ﺗﻠﻘّﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. در ﮔﺬﺷﺘﮫ اﯾﻨﮑﮫ آدﻣﯽ اھﻞ ﮐﺠﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺪان اھﻤّﯿّﺘﯽ ﻧﺪ اﺷﺖ ﭼﺮا ﮐﮫ ﺗﻔﺎوت ﻣﯿﺎن اﻣﮑﺎﻧﺎت اﻓﺮاد در ﺟﺎھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دﻧﯿﺎ آن ﭼﻨﺎن ﻋﻤﺪه ﻧﺒﻮد. اﻣّﺎ از ﻗﺮن ھﺠﺪھﻢ و ﻧﻮزدھﻢ ﻣﯿﻼدی ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی ﻣﯿﺎن ﮐﺸﻮرھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن از ﺟﮭﺖ ﻣﯿﺰان ﺛﺮوت و دﯾﮕﺮ اﻣﺘﯿﺎزات ﺑﮫ ﺣﺪّی اﻓﺮاطﯽ و ﻧﺎﻣﻮزون ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﮫ اﯾﻨﮑﮫ ﯾﮏ آدﻣﯽ اھﻞ ﮐﺠﺎﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺰرگ ﺗﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗ ﻌﯿﯿﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ او ﻣﯽ ﮔﺮدد. از اﯾﻨﺠﺎ اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﮭﺎءﷲ ﻣﮑﺮّراً در ﻟﺰوم ﺗﻮﺟّﮫ ﺑﮫ اﻧﺪﯾﺸﮫ و ﻓﺮھﻨﮕﯽ ﺟﮭﺎن ﺷﻤﻮل ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﺮد ﮐﮫ : " ﻋﺎﻟﻢ ﯾﮏ وطﻦ ﻣﺤﺴﻮب اﺳﺖ و ﻣﻦ ﻋﻠﯽ اﻷرض اھﻞ آن . " 3 ﺣﺮﮐﺖ در ﺟﮭﺖ ﻋﺪاﻟﺖ ﭘﯿﺶ از ھﺮ ﭼﯿﺰ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﮫ ﺳﻮی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻧﻮﯾﻦ در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤ ﻠﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ ھﻤﮥ آدﻣﯿﺎن ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از ﻣﺤﻞّ ﺗﻮﻟّﺪﺷﺎن ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﺷﮭﺮوﻧﺪ ﺟﮭﺎن و ﺑﮫ ﻋﻨﻮان اﻧﺴﺎن از ﺣﻘﻮق اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﮭﺮه ﻣﻨﺪ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻘﻮﻟﮥ ﺷﮭﺮوﻧﺪی ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺟﻠﻮه ھﺎی ظﻠﻢ و ﺳﺘﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺻﻞ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم و اﺳﺘﻌﻤﺎر اﺳﺖ. اﮔﺮﭼ اﮐﻨﻮن ھﻤﮕﺎن در دﻧﯿﺎ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم را ﻣﺤﮑﻮم ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ اﻣّﺎ در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد از ﺳﺮﭼﺸﻤﮫ و ﺳﺒﺐ رﯾﺸﮫ ای اﺳﺘﻌﻤﺎر ﻏﻔﻠﺖ ﻣﯽ ﺷﻮ د ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻈﺎم ھﺮج و ﻣﺮج ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ و ﺑﮫ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻏﻠﺒﮥ اﺻﻞ ﺗﻨﺎزع ﺑﻘﺎ در ﺻﺤﻨﮥ رواﺑﻂ دوﻟﺖ ھﺎ و ﮐﺸﻮرھﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ. رﯾﺸﮥ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم و اﺳﺘﻌﻤﺎر ھﻤﯿﻦ ﺗﺤﮑّﻢ اﺻﻞ ﺟﻨﮕﻞ در ﺻﺤﻨﮥ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﺖ و ﺗﺎ اﯾﻦ ھﺮج و ﻣﺮج ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد و ﻧﮭﺎدھﺎی دﻣﮑﺮاﺗﯿﮏ و ﻣﺸﻮرﺗﯽ در ﺳﻄﺢ ﺟﮭﺎن ﺣﺎﮐﻢ ﻧﺸﻮد راه ﺣﻞّ ﻧﮭﺎﯾﯽ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ. ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮای ﻓﺮار از اﯾﻦ واﻗﻌﯿّﺖ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ رﯾﺸﮥ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟ ﯿﺰم را ﺑﮫ ﻧﻈﺎم داری ﻧﺴﺒﺖ دھﻨﺪ. اﮔﺮﭼﮫ ﻧﻈﺎم ﻋﻨﺎن ﮔﺴﯿﺨﺘﮥ ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری ﺧﻮد ﻧﻮع دﯾﮕﺮی از ھﻤﯿﻦ ﻧﻈﺎم ﺟﻨﮕﻞ اﺳﺖ اﻣّﺎ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری در دﻧﯿﺎ ﭘﯿﺪا ﻧﺸﺪ. ﺑﮫ ﮔﻔﺘﮥ ﻣﺎرﮐﺲ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﻈﺎم ﺑﺮده داری روم ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم و ﺗﺴﺨﯿﺮ و ﻏ ﺎرت ﮐﺸﻮرھﺎ و ﻣﻨﺎطﻖ دﯾﮕﺮ دﻧﯿﺎ ﺗﻮﺳّﻂ روم اﺳ ﺘﻮار ﺑﻮد و اﺻﻮﻻً ﺟﮭﺎن ﯿﺮﮔ ﮭﺎنﺟی و ﺳﻮزی و ﺗﻄﺎول و

ﮫ ھﻢ

ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ

ﮐﺸﯽ و ﻏﺎرت ﮐﺸﻮرھﺎی دﯾﮕﺮ اﺻﻞ ﭼﯿﺮۀ ھﻤﮥ دوران ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎد اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم ﻧﺒﻮده و ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﮫ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﮫ ﺷﮑﻞ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم در ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری وﯾﮋﮔﯽ ھﺎی ﻧﻮﯾﻨﯽ ﯾﺎﺑﺪ . ﺣﺘّﯽ در دوران ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ ﻧﯿﺰ داری ﻣﻨﻄﻖ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در درون ﮐﺸﻮر اﺳﺘﻌﻤﺎرﮔﺮ ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در درون ﻣﺴﺘﻌﻤﺮات زﻣﯿﻦ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﻓﺮق دارد ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻗﺮارداد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و دﯾﮕﺮی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻓﺌﻮداﻟﯿﺰم و ﺑﺮدﮔﯽ اﺳﺘﻮار ﺑﻮده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﺧﻮد ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻨﻄﻖ ﺟﻨﮕﻞ اﺳﺖ ﮐﮫ در آن ﺧﺎرﺟﯽ و داﺧﻠﯽ دﺷﻤﻦ و ﺑﯿﮕﺎﻧﮫ ﺗﻠﻘّﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﮫ اﯾﻨﮑﮫ ﺑﺎ ﯾﮏ آدم ﭼﮕﻮﻧﮫ رﻓﺘﺎر ﺑ ﺸﻮد ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﮫ داﺧﻠﯽ ﺑﻮدن ﯾﺎ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻮدن او دارد. ﺑﮫ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری و ﻣﻠّﯿّﺖ ﮔﺮاﯾﯽ اﻓﺮاطﯽ اﺳ ﺖ ﮐﮫ ﺷﮑﻞ ھﺎی ﻧﻮﯾﻦ اﺳﺘﻌﻤﺎر را ﺑﮫ ﺑﺎرﻣﯽ آورد وﻟﯽ ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم ﻣﻨﻄﻘﯽ اﺳﺖ ﻓﺮاﺗﺮ از ﺳﺮﻣﺎﯾﮫ داری.

ﻧﺴﻞ

از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﮭﺎءﷲ در ﻧﻮﺷﺘﮫ ھﺎی ﺧﻮد ﻋﻠّﺖ زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ اﺳﺘﻌﻤﺎر و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺰم را ﻣﻮرد ﺳﺆال ﻗﺮار ﻣﯽ دھﺪ، ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮاد ﺗﻨﮭﺎ ﺑﺎ اﯾﻨﮑﮫ ﺧﻮد ﺗﺤﺖ اﻧﻘﯿﺎد ﺧﺎرﺟﯿ ﺎن در آﯾﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ دارﻧﺪ وﻟﯽ اﯾﻨﮑﮫ دﯾﮕﺮان در ﺗﺤﺖ اﻧﻘﯿﺎد و ﺳﻠﻄﮥ ﺧﻮدﺷﺎن ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ار ﻠﯿ ﻓﻀ ﺖ و اﻓﺘﺨﺎر و ﻓﺘﺢ و ﻋﺪاﻟﺖ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ. در ﺗﺎرﯾﺦ ھﻤﮥ ﮐﺸﻮرھﺎ و ھﻤﮥ ادﯾﺎن ﭼﮫ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺟﮭﺎد و ﭼﮫ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﮐﺸﻮرﮔﺸﺎﯾﯽ و ﺳﻠﺤﺸﻮری ﻗﮭﺮﻣﺎﻧﺎن اﯾﻦ ﻓﺮھﻨﮓ ھﺎﯾﯽ ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ ﮐﺸﻮرھ ﺎی دﯾﮕﺮ ﺗﺠﺎوز ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، آن ﻣﺮدم را ﺑﮫ زور ﻣﺤﮑﻮم ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻓﺮھﻨﮕﯽ را در ﺧﺪﻣﺖ ﺧﻮد در ﻣﯽ آورﻧﺪ. در ھﻤﮥ اﯾﻦ ﻣﻮارد ظﻠﻢ از اﺻﻞ ﺟﻨﮕﻞ و ﺗﻨﺎزع ﺑﻘﺎ ﺳﺮﭼﺸﻤﮫ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. اﯾﻨﮑﮫ اﯾﻦ اﺻﻞ ھﺮج و ﻣﺮج در ﺻﺤﻨﮥ ﺟﮭﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و از ﻋﺮﺻﮥ ﺣﮑﻮﻣﺖ زور و ﻗﮭﺮ در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﮫ طﺮف ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻗ ﻋﺪاﻟﺖ و ﺎﻧﻮن و ﺧﺮد ﻗﺪم ﮔﺬارﯾﻢ ﺗﻨﮭﺎ راه ﺣﻞّ دﺷﻮاری ھﺎی دﻧﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﺮای اوّل ﺑﺎر ﺑﮫ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﭘﯿﮑﺮ ﮔﻮﻧﮫ ﺑﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﮭﺎءﷲ ﻧﮫ ﺗﻨﮭﺎ ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺻﻞ ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ ﺟﮭﺎن ﺑﺸﺮی ھﻤﮫ ﻧﻮع ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺘﻌﻤﺎر و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﮭﺎن را ﻣﻨﺘﻔﯽ ﻧﻤﻮد ﺑﻠﮑﮫ ﺑﮫ ﻋﻼوه اﺳﺘﻌﻤﺎر را ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً و ﻗﺎطﻌﺎﻧﮫ ﻣﺤﮑﻮم ﮐﺮد. ﭘﺲ از ﺣﻤﻠﮥ ﻧﺎوﮔﺎن اﻧﮕﯿﺲ ﺑﮫ اﺳﮑﻨﺪرﯾّﮫ در ﺳﺎل 1882 در ﺑﺠﺒﻮﺣﮥ درﮔﯿﺮی ﻣﺸﮭﻮر ﺑﮫ " اﻧﻘﻼب ﻋﺮاﺑﯽ " ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺲ از اﺷﻐﺎل ﻣﺼﺮ ﺗﻮﺳّﻂ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﮐﮫ ﺑﺮاﺳﺘﯽ ﺳﺮآﻏﺎز اﺳﺘﻌﻤﺎر ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﮫ ﺗﻮﺳّﻂ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺑﻮد ﺑﮭﺎءﷲ ﺑﺎ ﺗﺄﺳّﻒ و اﻧﺪوه و و ﺻﺮاﺣﺖ ﻗﺎطﻌﯿّﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎر اﻧﮕﻠﯿﺲ را ﻣﺤﮑﻮم ﻧﻤﻮد. در ده ھﺎ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺑﮭﺎءﷲ در اﯾﻦ زﻣﺎن اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻮرد ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﮫ ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﮫ ﺑﺨﺸﯽ از ﯾﮑﯽ از آن ﻧﻮﺷﺘﮫ ھﺎ را ﻧﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ:

ھﺎ ھﻤﺎن

3 ﺑﮭﺎءﷲ، ﻣﺟﻣوﻋﮫ ای از اﻟواح ﺟﻣﺎل اﻗدس اﺑﮭﯽ: ﻻﻧﮕﻧﮭﺎﯾن، 1980 ص.

101 .