53 / 92
ĐĜĚĚđ ,ěĎđĞė ,ĐĕĘČ ĦĤĒđē ĕĜČ ĘđėĝĦđ
ČĘđ ěĕČ - ĥďēĚ ĐĘĕēĦĚ đČ ĐėĕĥĚĚ
ęĕĤēČđ ĐĘČ ęĕĘė Ęĥ ęĦĘđėĕč ĐĕĐĕ
ĦČ ,ĖđĜĕēĐ ĥĕČ Ęĥ đĦđĚď ĦČ ğĕĘēĐĘ
ęĕĕģĦĚĐ ĕĚĞĠ-ďēĐ ĕĥđĜČĐ ĥĎĠĚĐ
ĦČđ đĕďĕĚĘĦ ěĕčĘ ĖĜēĚĐ ĐĤđĚĐ ěĕč
ęĕčēĤĚĐđ ĦđĚĘđĞč ęĕĚģĤĜĐ ęĕĤĥģĐ
.ĖđĜĕēĐ ĕĦčč À ęĕĕėđĜĕēĐ
ĝĠĦĜ ĕĦĘč čĢģč ĐĜĦĥĚ ěďĕĞč Čģđđď
ĥĚĚ ĦđĤđď ĕĤĞĠĘ ęĕďĞ đĜČ đčĥ ,ĥĚĚ
ĦđĒēĘ ĤĥĠČ ĔĞĚėĥė ,ĕĚđĕĚđĕ ěĠđČč
ęĕĕčĕĔĕĜĎđģĐ ,ęĕĕĤđĔđĚĐ ęĕĕđĜĕĥč
ĤĞđĜĐđ ęĕďĘĕĐ ęĕĤčđĞĥ ęĕĕĥĎĤĐđ
ĥĕČ Ęĥ đĦđĚďĘ ĐĒĐ ěďĕĞč Čģđđď -
,ĦĤĐčĦĚđ ĦėĘđĐ ĦđĞĚĥĚ ĥĕ ĖđĜĕēĐ
Ęĥ ,ęĕĕđĜĕĥ Ęĥ ęĕĘĎ ĖđĦč ĦģĐđč đĚė
ĦĤđĥģĦ ĕĎđĝđ ĞďĕĚ ĕĠĔĥ Ęĥ ,ĐĠĕĥē
ĐĥĕĎĤĚ ĕĜČ ĐđđČĎč ęĎđ ĐđđĜĞč .ęĕĥďē
,đĜĘĢČ ĐčĤ ĐďĕĚč ČĢĚĜ ĖđĜĕēĐ ďĕĦĞĥ
ĕĥĜČ - đĜĕďĕčđ ,đĜčĕĕēĦĐđ đĜĕėĒ .ęĕĤđĚĐ
ęĕďĘĕĐ ęĞ ęđĕ Ęėč ęĕĥĎĠĜĐ ĖđĜĕēĐ
,đĤĕėĕĥ ĦđĥĠĜ ĦĕĕĜčĚ ģĘē ĦđĕĐĘ -
.ěĦĘđĒ ĦČđ ěĚĢĞ ĦČ đďčėĕđ đčĕĔĕĕ
...ĕĘĥ ęĕĕēč ęĕĕĦđĞĚĥĚ ĕėĐ ęĕĥĜČĐ
.ĐĘđĞĥ ěĕĕĜĞ Ęėč ęĦĕČ ĦĢĞĕĕĦĚ ĕĜČ
,ĦĚČč ĕĦđČ ęĕĤĕėĚ ęĐĥ ĐĥĕĎĤĚ ĕĜČ
đČĤ ęĐ .ęĘđĚ ĎĕĢĐĘ ĐėĕĤĢ ČĘ ĕĜČĥ
ĐĘČ ĦČ ęĎ ,ĕĘĥ ęĕģĘēĐ Ęė ĦČ Ĥčė
ęĕčĐđČ ęĐ .ĕĚĢĞč ĦčĐđČ ČĘ ĕĜČĥ
ĦđĕĘĞč ĕĦđČ ęĕĘčģĚ ,ĕĜČĥ đĚė ĕĦđČ
ęĐ ęČ .ĐēĠĥĚ đĚė ĦĢģ ,ĦđďĕĤĕčđ
ęĎ ĒČ ,ĕč ĥĕĥ ĐĚ Ęė ęĞ ĕĦđČ ęĕĘčģĚ
."ĕĚĢĞ ĦČ ĘčģĘ ĐĘđėĕ ĕĜČ
ĐĢđčģ ĐĘĥ ĐĦĕėč ĐČĢĚ ĘĔĤđČ
ģĒēĦĐĘ ĐĘ ĐĤĥĠČĥ ĦĕĦđĞĚĥĚ
Ħčĥđē ĕĜČ ĥďēĚ ęđĕ Ęėč .ēđĚĢĘđ
ęČĐ .ĕĥđĜČĐ ĥĎĠĚĐ Ęĥ đēđė ĘĞ
?ęĕĚđď ĦđĞĚĥĚđ ēđė ĘĞč đĐĥĚ ĥĕ
ĐĚĘ čĤģĦĚĥ ĐĒĐ đĐĥĚĐ đĐĚ
?đĚđĕģ ęĢĞč ĕĥđĜČ Ĥĥģ ģĕĜĞĚĥ
ĕĤďĝ ĦĘČĥ ,ěđėĕĦč ĦėĜēĚđ ĐĤđĚė
ĝĚđĞĐ ĖđĦč ěđĤĚĦĐđ ,ĦđĕđĠĕďĞĐ
,ęĕďĕĚĘĦĐ Ęĥ ęĕčĤĐ ęĕėĤĢĐđ čĤĐ
ěĚĒ ĞĕģĥĐĘ ěđėĜ ĐĚč .ĕģđē ęēĘ ęĐ
ĒėĤĚ ĦČ ęģĚĘ ěėĕĐ ?ĐĜĠĦĐĥ ĤĢģ
ĤĦđĕč ęĕčđĥēĐ ęĕĤčďĐ ęĐĚđ ďčđėĐ
čĤĚ ĦČ ĞĕģĥĐĘ ĕĕĘĞ ęĐčĥ ,ĕĦďđčĞč
čđĥđ čđĥ ?ęĕĤēČĐđ ęĕĕĥĠĜĐ ĕĕčČĥĚ
ĕĒėĤĚĐ ĕĎđĎďĠĐ ĕĘėĐĥ ĦČĢđĚ ĕĜČ
ĦĥČė ĕďĕč ĥĕĥ ĤĦđĕč ĕĦđĞĚĥĚĐđ
đĦĘč ěĕČĥ ĕĥđĜČ ĥĎĠĚ đĦđČ ČđĐ ĖđĜĕē
ĕēđėčĥ ĕĥđĜČ ĥĎĠĚ đĦđČ .đĦđĚė ěĕČđ
ĦėĤĞĚ ĐĦđČ ;ĕĕďĕĚĘĦ ęĞ ĤđĢĕĘ
ĤđčĞ ĦĥĚĥĚ ĤĥČ ,ĕĕĦĕĚĞ ęĞ ęĕĝēĕ
ęĕĤĥģĘ ęĥđĜđ ĕē ĘďđĚ ęĕďĕĚĘĦĐ
ĞĕĕĝĘ ĕēđėčĥ Ĥĥģ đĦđČđ ;ęĕĕĥđĜČ
ęČ .ęĚĢĞ ěĕčĘ ęĜĕč ęđģĤĘ ĕĕďĕĚĘĦĘ
À ĕĐđĒĥ ĕĘ ĐĚďĜ ,ęĕĕēĘ ĦđĞĚĥĚ ĥĕ
.ĦđĕĥđĜČĐ ęĕĝēĕĐ ĦđėĤĞĚ
čĦė ĘĥĐ ĞĥđĐĕ ęĐĤčČ ğđĝđĘĕĠĐ
ČĘ .ĐĤđĚĐ ďĚđĞ ĦđďĐĕĐ "ĒėĤĚč"ĥ
ČđĐ "ĐĤđĦ ďđĚĘĦ" ČĘČ ,"ĤĠĝĐ"
đĜĦđČ ĦĜĕĕĢĚĐ ĐĜđėĦĐ .ďđĝĕĐ ĦĥĕĤď
ĦčĐČ ČĘČ ,ĐĞĕďĕĐ ĦčĐČ ČĘ ČĕĐ
ďĚđĞĥ ĕĚč ĕđĘĦ ,ěčđĚė ,ĘđėĐ .ďđĚĕĘĐ
ĦĜĕēčč ĐĤđĚĐ ěĕČ .ęĕďĕĚĘĦĐ ĕĜĠĘ
ČĕĢđĐĘ ĤĥĠČĥ ĕĔĚđĔđČ ęĕĚ ĤđģĚ
Ęėčđ ĦĞ Ęėč ęĕĕĜēđĤ ĦđČģĥĚ đĜĚĚ
đėĕĜē ĦČ ĦđēĜĐĘ Ęđėĕ ČđĐ ěĕČ .ĐĞĥ
.đĚĢĞč ęĥ ĐĕĐ ČĘ ęČ ,ĐĤĕēčĐ ġĤČĘ
ęĕĕģĚ ęČĐ :đĚĢĞ ĦČ ĘČđĥ ČđĐĥė
ěĕĚČĚ ęČĐ ?ďĚĘĚ ĕĜČĥ ĐĚ ĦČ ĕĜČ
ěĕďĐ ěĚ ?ĕĠĚ ČĕĢđĚ ĕĜČĥ ĐĚč ĕĜČ
đĜČĥ ĐĚ .čđĕēč ĦđĜĞĘ đďĕč ČĐĕĥ ČđĐ
ĕĤĠĝ đĜĕČ ĤēČ Ĥčď ĘėĚ ĤĦđĕ đĘ ęĕģđģĒ
Ęĥ đĦđĕĥĕČ .ďđĚĕĘ ĕĥĜČ ČĘČ ďđĚĕĘ
ęĕďĕĚĘĦĐĥ ĔĝģĔĐ ČĕĐ-ČĕĐ ĐĤđĚĐ
ęĘđĞĘ đēėĥĕ ČĘĥ ĔĝģĔĐ ;ęĕďĚđĘ
ĤĚČĚĐ ĖđĦĚ ,ĘĥĐ ĞĥđĐĕ ęĐĤčČ)
(ÂThe Spirit of Jewish Education"
ĐČĤđĐ ,ĦĜđđģĚ ĐĕĎđĎďĠđ 'ĐĚėē ĐĦĕėÅ
čģĞĚđ ďđĞĕĦ ĦđĕĜėĦđ ĦđĕĢģĕĘĠČ ĖĤď
ęĕĕēĤėĐ ęĕĜđđĕėđ ęĕĘė ĐĘČ - Ħđĥĕďē
,ĦđČĘ ČĘĘ ęĐč ģđĝĞĘ ĥĕĥ ęĕčđĥēđ
ęĐĕĘĞ ĦĦĘđ ęĕčČĥĚ ęĐĕĘČ ĦđĜĠĐĘ
ĦēČ ĦđČďđ ĦĥđēĦ ĖČ .ĦĞďĐ ĦČ
ĕĥđģđ čČė Ęĥ ęĕĞĎĤčđ ,ĕĦđČ ĐđđĘĚ
הכלי הפדגוגי המרכזי
והמשמעותי ביותר שיש בידי
כאשת חינוך הוא אותו מפגש
אנושי שאין בלתו ואין כמותו
53