The Gazette 1983

GAZETTE

JANUARY/FEBRUARY 1983

opportunity in the interim to appoint

a suitable Justice to the area before 11

May, 1976.

With regard to the offences before

District Justice Johnson, the Court

stated that as the County Council

Solicitor wished to open and plead the

case in English, and as one of the

witnesses wished to give evidence in

English, District Justice Larkin could

not be justified in hearing the case

without an Interpreter. District

Justice Johnson also stated in the

High Court that he was not satisfied

that he himself had sufficient Irish to

properly conduct the proceedings;

but he was merely on temporary duty

on that occasion. It is a basic Principle

of Law, that it is neither just nor

lawful to hear a case in any language

whatsoever, without giving sufficient

opportunity to persons who do not

speak that language.

The Court Held that this was not a

new principle of law and citing the

case of

O Foghludha v. McClean

[1934] I.R. 649, the Judgement in

that case being relevant to the case in

point.

There are cases where a complain-

ant would be justified in obtaining a

hearing in the District Court under

Section 71 of the 1924 Act, but the

present case could not be classed as

one of them.

If a Justice acted thus, in the

present case, the hearing would be

repugnant to the Constitution, as it

would be contrary to natural justice,

not to mention being based on an

incorrect interpretation of the correct

meaning of Section 71 of the Courts of

Justice Act 1924.

Ó Monacháin v. An Taoiseach and

another.

(Supreme Court) (per

Henchy J., Walsh J. and Griffith J.)

— 16 July, 1982 — unreported.

Leachlain O'Kane

O'MONACHAIN v. AN TAOISEACH

ACUS EILE

AN CHU1RT UACHTARACH

Theip ordú á dhearbhu gur theip ar an

Rialtas agus ar an Aire Dlf agus Cirt na

dualgais a leagadh orthu faoi Alt 71 den

Acht Cúirteanna Breithiúnais 1924 a

chomhlfonadh.

Ciontafodh

gearánaí,

Tomás

ó Monacháin, faoi dhó sa Chúirt Dúiche

sa Bhun Beag, Co. Dhún na nGall. An

chéad uair. ar an 2ú Feabhra 1976. dúradh

go ndearna

sé

forbairt in aghaidh Alt 24

den Acht Riaitais Aitiúil (Pleanáii agus

Forbairt) 1963. gan an cead riachtanach a

bheith aige. Triaileadh é os comhair an

Bhreitheamh Keenan Johnson, a bhí ann

mar Bhreitheamh sealadach an lá úd.

Thug an gearánaí a chuid fianaise as

Gaeilge. Ba. mhian le Aturnae an Chomh-

airle Chontae an cás a phlé i mBéarla.

Thug an chéad fhinné a chuid fianaise as

Gaeilge ach thug an dara finné a chuid

fianaise as Béarla toisc nach raibh an

Ghaeilge aige. Dá bhrí sin. d'éist an

Breitheamh leis an gcás le ciinimh ó

fhear teanga agus bhí se cúramach. chomh

maith, faoin fhiontar go mb'fheidir nach

dtuiefcadh sé gach aon fhocal de ,-haint

Dhún na gGal

An dara huair, ar an 11 ú Bealtaine 1976.

triaileadh an gearánaí os comhair an

Bhreithamh Dúiche, an Bhreitheamh

Larkin, ar ghearán go nearna sé an cion

céanna ar ócáid eile. Baineadh úsáid as

ateangaire leis chun an fhianaise a tugadh

i nGaei'ge a aistriú go Béarla.

Deinadh na himeachtai seo a thion-

s-nimh san Ard-Chúirt i mi Meithamh

1976. le toghairm iomlánach. Is iad seo

na rudai a bhi á n-éileamh ag an

ngearanai.

(1) Ordú á dhearbhu gur theip ar an

Rialtas agus ar an Aire DIÍ agus Cirt na

dualgais a leagadh orthu faoi Alt 71 den

Acht Cúirteanna Breithiunais, 1924. a

chomhlfonadh.

(2) Ordu i bhfoirm mandamus a chuir-

feadh iachall ar i<n Rialtas agus ar an Dli

agus Cirt na dualcais sin a chomhlionadh;

(3> Ordú i bhfoirm certiorari chun an dá

chiontú a chur ar neamhni;

(4) Damáistí i leith na treimhse a chaith

sé i bpriosún toisc nár íoc se na suimenna.

Theip ar an ngearánaí san Ard-Chúirt

leis na gearáin seo.

Rinne se achomharc in aghaidh breithe

na hArd-Chiiirte agus dibhcadh an

t-achomharc sa Chiiirt Uachtarach ar na

bunanna sep a leanas: —

Duirt an mBreitheamh Ó hlnnse gurbhé

Alt 71 d'Acht 1924 bun-udar na néileamh

seo uilig. Sé an priomh-chúis gur ritheadh

Alt 71 go dtabharfaf cothrom na féinne do

chainteoiri Gaeilge Ó dhuchas a bheadh

ag tabhairt fianaise sa Chúirt Dúiche ina

gcanúint Gaeilge aitiúil. Má cheaptar

Breithamh do dhúiche ina bhfuil liomat-

áiste ina bhfuil an Ghaeilge in úsáid

ghinearálta, ní mór dó bheith cáilithe chun

feidhmiú in éagmais ateanaire nuair a

thugtar fianaise tré Ghaeilge. Ach dúirt

an Breitheamh ó hlnnse nach mbeadh

sé

de dhualgas neamh-choinniollach faoi Alt

71 go mbeadh éisteacht den chineál sin le

fáil i ngach cás.

Bhi se de dhuagas ar an ngearánaí a

theaspaint gur cheal dóthain tuiscint ar

Ghaeilge na háite a chas an Breitheamh

Larkin ar aeangaire a úsáid. Theip air an

dualgas cruthúnais sin a shásamh. Dá

bharr sin. theip ar gach éileamh a dhean

sé de bhun a chiontaithe os comhair an

Bhreitheamh Larkin.

Ni raibh an Breitheamh Breathnach ar

aon intinn leis faoin bpointc sin. Dúirt se

go raibh sé sásta gur theip ar an Rialtas

agus ar an Aire Dli agus Cirt a ndualgais

reachttila a chomhlionadh. Do sannaiodh

an Breitheamh Larkin chuig an dúiche ar

an 29ú Meán Fómhair 1961. Bhi go lear

ama chun Breitheamh oiriúnacn a

cheapadh don dúiche roimh I lu Bealtaine

1976.

Ar ciontú os comhair qn Breitheamh

Johnson, de bhri gur mhian le Aturnae an

Chomhairle Chontae an cas a oscailt agus

a phlé i mBéarla agus nach raibh an

Ghaeilge ag finné amhain. na bheadh an

ceart ag an mBreitheamh eisteacht le cas

in eagmais cunaimh o ateangaire. duirt an

Breitheamh Ó hlnnse. Dúirt an Bieitheamh

Johnson san Ard-Chuirt nach raibh se

sásta go mbcadh a dhóthain Gaeilge aige.

Duirt an Breitheamh O hlnnse. gur bun-

prionsabal dli

é,

nach bhfuil se cóir na

dlisteanach éisteacht le cás i dteanga ar

bith gan seans a thabhairt do dhaoine nach

bhfuil an teanga sin acu.

Duirt sé nach aon dli nua a bhi á chur

ar aghaidh aige agus luaigh se an cás

Ó Foghludha

McClean

(1934] I.R.

4969. Dúirt sé go raibh an breithiúnais seo

ábhartach so chas a bhf ós a chomhair.

Tú cásanna ann ina mbeadh ceart ag

gearánaí eisteacht a fháil sa Chuirt Dúiche

faoi Alt 71 uch dúirt sé nárbh fhéidir an

cás seo a áireamh ina mease.

Dá ndeanfadh an Breitheamh amhlaidh

sa chás seo, éisteacht aimhreireach leis an

mBunreacht a bheadh ann. toisc i bheith

contrártha don cheartas aiceanta, gan

trácht ar i bheith de bhun mhi-thuiscint

ar an mbri cheart a bhaineann le hAlt

71.

Ó MONACHAIN v. AN TAOISEACH

AGUS EILE.

AN CHÚIRT UACHTARACH.

(BREITHIMH: Ó hINNSE.

BREATHNACH AGUS Ó GRÍOFA)

I6u IUIL 1982. Nior tuairisciodh.

Edited by Gary Byrne.

Ed i t or i al Note:

In the November 1982 issue of

Recent Irish Cases, the summary

in the case of

The State (.Flynn &

O'Flaherty

Ltd.) v. The Lord

Mayor, Alderman and Burgesses of

the City of Dublin

was accredited

to John F. Buckley. The

summary was in fact prepared by

William Earley, and the error is

regretted.

Copies of judgments in the above cases are

available to members on request from the

Society's Library.