One Hundred and Sixty Years

175 / 698

١٧۴
ﺻﺤﻨﻪ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗ
ﻰ ﮐﻪ
ﻗﺎﺿﻰ ﺷﻬﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻰ ﺩﺍﻣﻐﺎﻧﻰ ﺩﺭ
ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻣﮥ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻯ
ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺑﺮﺟﻴﺲ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻮﺳﻰ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ . ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺁ ﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻪ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ ، ﻭ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺮﻳﮥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ
ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻣﺮﻯ ) ﺷﻤﺎﺭﮤ ۱۰ ، ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ۱۳۲۸ ( ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺩﻗﻴﻘﻰ
ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻫﻮﻟﻨﺎﮎ
ﺩﺳﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻴﻮﮤ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰﮐﺸﻰ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﻣﻰ. ﮐﻨﺪ
ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺁﺯﺍﺩﻯﻫ ﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ
ﺑﻠﮑﻪ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﮐﺴﺮﻭﻯ، ﺍﻋﻀﺎء ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﮤ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻴﻢ
ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺁﺭﺍء ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ . ﺻﺪﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺭﺍﻫﻰ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺩﻫﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﺗ ﺎ
ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺤﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﻭﻃﻨﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ . ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ
ﺁﺗﺶ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺷﻌﻠﻪ ﻭﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺮﺑﮥ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ
ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺗﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ . ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻣﻮﺱ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴ ﻮﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴ ﺎﻥ ﺁﺯﺍﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ
ﺁﻓﺮﻳﺪﻥ ﻓﺎﺟﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﻧﺒﺎﺭ ﺍﺳﺖ . ﺩﺭ ﮐﺎﺷﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ » ﺑﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻓﺪﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ، ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ ﺩﻋﺎﺓ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺪﻑ ﻫﻤﮥ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭ ﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ
ﺑﻬ ﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ « ) ﺑﺮﺟﻴﺲ ۱۳۷۵ : ۹۰ .(
ﻫﻢ
ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﻻﻯ
ﻣﻨﺎﺑﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺭﺍﻧﺪﻧﺪ . ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻼّﻳﺎﻥ
ﺁﺧﻮﻧﺪﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺮﺑﺘﻰ
ﺑﻮﺩ
ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍ ﻭ ﺷﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﺍﺯ ﻗﻢ ﺑﻪ
ﮐﺎﺷﺎﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ . ﺪﺷ ﻣﻬﺮﺍﺑﺨﺎﻧﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺁ»
ﻣﻔﺘّ ﺧﻮﻧﺪﻯ
ﻦ، ﻭﻗﻴﺢ
ﺍﻟﻠﺴﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻘﺎﺩ ﺁﺗﺶ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ
ﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍﺧ
ﺍﻟﻌﻨﺎﻥ ﻰ
«] ﻓﺘﻨﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰ، ﺩﺭﻳﺪﻩ ﺩﻫﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺁﺗﺶ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ
ﻋﻨﺎﻥ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﺩﺍﻧﺪ ﻣﻰ[ » ﮐﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺎﺷﺎﻥ ﻭ ﺁﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﻌﺼّ ﺒﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﻭ
ﺁﺗﺶ
ﻫﺎ ﺑﺮ ﺍﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ «
) ﻣﻬﺮﺍﺑﺨﺎﻧﻰ ۱۳۲۸ : ۲۰(.