One Hundred and Sixty Years

49 / 698

۴٨
ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ . ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺩﺭ ﭘﺮﺩﻩ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻥ ﻧﻤﻮﺩ . ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﻫﻤﮥ
ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﮐﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ ۴۰۰ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺁﻣﺪﻧﺪ . ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻯ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ
ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺟﺎﺩّﮤ ﺳﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﺁﺑﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﺭﺧﻴﻞ ﺍَﺭَﺗﻪ، ﭼﺎﻟﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﻭ
ﮐَﻔﺸﮕَﺮ ﮐَﻼ
، ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮔﺮﺩﻳﺪ . ﺭﻭﻯ ﻫﻢ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﻼّﻋﻠﻰ ﺟﺎﻥ ﺣﺪﻭﺩ
۱۵۰۰ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪ . ﻧﺪ
ﻣﻼّ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﻋﻠﻮﻳﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺭﻭﺳﺘﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻳﮑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﮐﻮﺷﺶ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺧﺘﻦ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﺧﻂ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ
ﮐﻮﭼﮏ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ . ﺭﻭﺳﺘﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻓﺖ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻳﻠﻪ ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺗﺸﺎﻥ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﮐﺮﺩﻧﺪ .
ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﻣ ﻮﺧﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﺐ ﺣﻤﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻟﺒﺎﺱ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ
ﺗﻤﻴﺰ ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ . ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰ ﮐﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺭﻭﺳﺘﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ
ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻬﺘﺮﻯ
ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ . ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻊ ﭘﻨﺒﮥ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ﻭ ﻋﺮﺿﮥ ﭘﻨﺒﮥ ﺧﺎﻟﺺ ﻭ
ﻣﺮﻏﻮﺏ ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺭﻣﻨﻴﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ . ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﺑﺮﺩ . ﻓﻘﻴﺮ ﺩﺭ
ﻣﻴﺎﻧﺸﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻰ. ﺷﺪ ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻭ ﺳﻮﺍﺩ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺖ، ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺤﺚ ﻭ
ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻭﺷ ﻨﻔﮑﺮﻯ ﺑﻮﺩ . ﻣﺮﺍﺟﻌﮥ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻼ ﻭ ﻣﺤﺎﺿﺮ ﺷﺮﻉ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺭﻓﺖ، ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻼﻋﻠﻰ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﮐﻢ
ﮐﻢ ﺧﺎﻧﻪ
ﻫﺎﻯ ﮔﻞ ﻭ ﮐﺎﻩ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺧﺸﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﻭ ﺩﺭ ﻭ ﭘﻴﮑﺮ ﺷﺪ .
ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﻭ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺑﻨﺎﻯ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻭ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺍﮐﻨﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟ ﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﮔﺬﺍﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻼّ ﻋﻠﻰ
ﺟﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺎﻫﻔﺮﻭﺯﮎ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﻠﻌﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﻏﻰ ﺷﺪﻥ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺖ .
ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﮐﺎﻣﺮﺍﻥ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻧﺎﻳﺐ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ۴۰۰ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﻰ ﺭﺳﺘﻢ ﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺤﺮﮔﺎﻩ ﺭﻭﺯ ۲۹
ﺁﻭﺭﻳﻞ ۱۸۸۳ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻔﺮﻭﺯﮎ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺭﺍ ﻏﺎﺭﺕ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ، ﺧﺮﺍﺑﻰ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ
ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺗﺶ ﺯﺩﻧﺪ . ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻴﺨﻮﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﻨﮕﻞ ﻓﺮﺍﺭ
. ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻣﻼّﻋﻠﻰ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻫﻔﺖ ﺗﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ) ﮐﻪ ﺳﻪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﻋﻠﻮﻳﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ (
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺎﺭﻯ ﺑﺮﺩﻧﺪ . ﺣﺎﮐﻢ، ﺩﺭ ﻏﺮﻭﺏ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ، ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺳﻠﺤﻪ
ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻔﺮﻭﺯﮎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ . ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻴﭻ ﻧﻮﻉ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﻋﻠﻮﻳﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ
ﻭ ﭼﻨﺪ ﮐﻮﺩﮎ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ . ﺩﺭ ﺳﻮّﻣﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﺭﻯ، ﻋﻠﻮﻳﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ ﺑﻪ ﻧﺰﺩ ﻧﺎﻳﺐ ﺍﻟﺤﮑﻮﻣﻪ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺧﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺑﺮﺩﻧﺪ . ﻋﻠﻮﻳﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻭ
ﻣﺘﻬﻮّﺭﺍﻧﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺍﻯ ﺑﻴﻦ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﺳﻴﺮﻯ ﻧﺰﺩ ﺣﺎﮐﻢ
ﮐﺮﺑﻼ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﭼﻪ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺎﺭﻯ
ﺁﻭﺭﺩﻩ
ﺍﻧﺪ؟ ﻧﺎﻳﺐ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﺯ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺧﺠﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺯﻥ ﻫﺎ ﻭ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﮐﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ
ﻣﺎﻫﻔﺮﻭﺯﮎ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﻧﺪ . ﺍﻣّﺎ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺁﻗﺎ ﺷﻴﺦ ﺟﻌﻔﺮ ﺗﺮﺍﺑﻰ ﮐﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﺘﻬﺪ
ﺳﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺩﻧﺪ . ﺍﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﺩﻥ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻗﺘﻞ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﮐﺮﺩ . ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ
ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ .
ﺭﻭﺯ ۱۳ ﮊﻭﺋﻦ ۱۸۸۳ ، ﻣﻼّﻋﻠﻰ ﺟﺎﻥ ﻭ ﺳﻰ ﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ، ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺳﺮﺑﺎﺯﺍﻥ ﺑﺴ ﻴﺎﺭ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ