ad d: het verdrag
Een
verdrag
is een geschreven overeenkomst tussen twee of meer staten. Slui-
ten twee staten een verdrag met elkaar, dan spreken we van een
bilateraal
verdrag
. Een verdrag dat door meer dan twee staten wordt gesloten, wordt een
multilateraal verdrag
genoemd. De staten zijn gebonden aan het verdrag dat
zij met elkaar hebben gesloten als zij het verdrag bekrachtigen. Bekrachtigen
wordt ook
ratificeren
genoemd; dit is het bevestigen dat een staat zich gebon-
den acht aan het verdrag.
De vraag rijst of het verdrag ook rechten en plichten schept voor de burgers
van die staten. Dit is een kwestie over de verhouding tussen het nationale
en internationale recht. Werkt het internationale recht door in het nationale
rechtssysteem? Daarbij worden de begrippen ‘monisme’ en ‘dualisme’ gehan-
teerd. Het
monisme
is het stelsel waarbij het internationale recht rechtstreeks
doorwerkt in het nationale rechtssysteem. Burgers kunnen zich direct beroe-
pen op bepalingen van internationaal recht. Bij
dualisme
is er geen sprake
van rechtstreekse doorwerking van het internationale recht; voor die door-
werking moet het internationale recht worden omgezet of getransformeerd
in de nationale wetgeving.
Nederland kent een gematigd monistisch stelsel. Dit is te vinden in art. 93 en
94 Grondwet. Een nationale wet mag alleen terzijde worden gesteld als die in
strijd is met een ieder verbindende (rechtstreeks werkende) bepalingen van
verdragen en besluiten van internationale organisaties. Zie hierover meer in
hoofdstuk 2.3.
grens de verkeersveiligheid in gevaar brengen. Het in stand houden van de
wegbreedte en het respecteren van de twee meter grens zou er toe leiden
dat de voortuinen van de aanliggende woningen te klein zouden worden.
En het geheel achterwege laten van een groenvoorziening zou een onge-
wenste mate van verstedelijking met zich meebrengen. Daarom heeft de
gemeente in meer straten ervoor gekozen de bomen binnen de twee meter
grens te planten.
Deze planologische en relatief recente keuze van de gemeente is echter
niet voldoende om een plaatselijke gewoonte aan te nemen.
Bron: Rechtbank Roermond 29 november 2006, LJN: AZ3107.
Op 15 oktober 1985 is te Straatsburg tot stand gekomen het Europees
Handvest inzake lokale autonomie. Het Handvest is voor Nederland in wer-
king getreden op 1 juli 1991.
Artikel 9 lid 1 en 3 van het Handvest luiden als volgt:
1. De lokale autoriteiten hebben binnen het kader van het nationale econo-
mische beleid, recht op voldoende eigen financiële middelen, waarover zij
16
1
n
Het systeem van het recht
