1.3
Goed leraarschap volgens leerlingen
29
Een voorbeeld van het systematisch verzamelen van gegevens is het analyseren
van toetsgegevens, om daar trends uit te halen en op basis daarvan het onderwijs
aan te passen. Een leerkracht die de trends in toetsprestaties van meerdere leerja-
ren vergelijkt, kan bijvoorbeeld constateren dat vergeleken met andere scholen de
prestaties van rekenen in groep 4 terugzakken. Zij gaat vervolgens na of dit aan de
gebruikte methode ligt, aan de eigen instructie of aan de hoeveelheid tijd die aan
rekenen wordt besteed. Ook kan zij nagaan of bepaalde typen leerlingen (bijvoor-
beeld de betere leerlingen of juist de zwakkere) minder presteren of dat het bij de
tegenvallende prestaties bepaalde onderdelen in het rekenen betreft. Gaat het om
het automatiseren, of gebruiken de leerlingen niet-efficiënte strategieën? Op basis
van de resultaten van dit speurwerk neemt zij bepaalde maatregelen om het reken-
onderwijs te verbeteren. Later gaat ze na of de prestaties omhoog zijn gegaan.
Bij een onderzoekende houding horen een kritische, nieuwsgierige grondhou-
ding en reflectie op de eigen praktijk en de gemaakte keuzes (Bruggink &Harinck,
2012; Onderwijsraad, 2013). Een onderzoekende houding heeft niet alleen be-
trekking op toetsresultaten. Een leerkracht kan leerlingen ook systematisch obser-
veren om na te gaan of ze efficiënte oplossingsstrategieën gebruiken, of leerlingen
interviewen over hun opvattingen over de leeractiviteiten.
Formeel beschikt elke leerkracht over een bekwaamheidsdossier, met daarin
onder andere een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Versterking van de eigen
professionaliteit is het doel.
Ter overdenking: Blijven leren
Nieuwe informatie, opgedaan tijdens studiedagen en cursussen of gelezen in een tijd-
schrift of boek, leidt niet altijd tot andere praktijken in de klas. Leerkrachten geven vaak
aan dat ze de aangeboden stof wel interessant vonden, maar slagen er niet altijd in de
vertaalslag te maken naar verbeteringen in de eigen praktijk. Hoe zit dat bij jou? Wat is er
nodig om die vertaalslag wel te kunnen maken?
1.3
Goed leraarschap volgens leerlingen
In onderwijsdiscussies over kwaliteit van onderwijs en de kwaliteit van de leraar
wordt vaak vergeten aan de leerlingen zelf te vragen wat zij verwachten of willen
van een goede leraar. Wij hebben ruim drieduizend basisschoolleerlingen gevraagd
over welke kwaliteiten een goede leraar volgens hen moet beschikken. Dat hebben
we gedaan door een open vragenlijst voor te leggen, de zogenoemde ‘leraarspin’
(zie figuur 1.2).