Bedre skole nr. 4-2014

Diskusjon

Overordna problemstilling for denne studien var

fylgjande:

Har førestillingane om positiv effekt av

IKT-bruk i skulen, sette fram i ulike offentlege

dokument, blitt realiserte i engelskopplæringa i

ungdomsskulen?

Ifylgje våre funn er svaret «Nei». Jamt over

tyder ikkje resultata på at bruk av IKT i engelsk

har ført til eit betre læringsutbyte for elevane.

Heller ikkje gjer me funn som tyder på at IKT

utgjer «en ressurs tilpasset individuelle behov og

ulike læringsstrategier», slik det vart hevda i NOU

2003:16. Tendensen er at dei svake elevane som

har hatt høg IKT-bruk i engelskopplæringa, pre-

sterer litt lågare enn dei svake elevane som berre

sporadisk har vore i kontakt med IKT– utan at

læringstapet for høgtbrukande svake elevar er så

stort som ein kunne ha venta etter alarmerande

rapportar om svake elevar sitt utanomfaglege

engasjement når dei har sjølvstyrt tilgang til PC.

Særs uventa er det at læringstapet assosiert med

mykje IKT-bruk er størst for dei

sterke

elevane,

dei somme tenkjer oss samvitsfullt gjer sine IKT-

baserte oppgåver og øvingar og lojalt arbeider med

IKT som grunnleggjande ferdigheit i engelskfaget.

Funnet fortel at IKT-forskinga i framtida bør gje

minst like mykje merksemd til dei sterke som til

dei svake elevane.

Det tredje hovudfunnet er eit paradoks: at

elevar som i tre ulike samanhengar – på skulen,

heime, gjennom observasjon av lærarbruk – har

tileigna seg overlegen praktisk og teoretisk kunn-

skap om bruk av PC for skriving og oppgåveløy-

sing i engelsk, utan unnatak skårar svakare enn

sine digitalt uøvde medelevar, i ein digitalisert

eksamen. Mest tydeleg vert paradokset illustrert

i Figur 6, der ei elevgruppe som så vidt har vore

eksponert for lærarbruk av IKT, skårar nær åtte

tidelar av eit karaktersteg betre ved eksamen enn

ei elevgruppe som har hatt 12 – 15 gonger høgare

eksponering. Ei rimeleg forklaring vil vera at det

statlege pålegget om IKT som grunnleggjande

ferdigheit i alle fag har kome i vegen for mange

elevar si engelskfaglege utvikling.

Det læringstapet me har funne i denne studien,

og som synest å vera relatert til bruk av IKT, har

som bakteppe tretti års massive investeringar i

maskinvare, programvare, drift, lærarutdanning,

etterutdanning, forsking og forsøk. Retorisk kan

ein spørja om norsk skule hadde vore betre faren

om milliardane investerte i IKT var blitt brukte

på andre måtar, for eksempel til forsterka lærar-

utdanning, til mentorordningar for nyutdanna

lærarar, til meir gruppedeling særleg i praktiske

og estetiske fag og til betre vedlikehald av byg-

ningsmassen.

Våre funn går på tvers av konklusjonen i

PILOTer for skoleutvikling

, der det vart konstatert

at IKT-bruk gav auka læringsutbyte. Éin grunn

til spriket kan vera at PILOT-prosjektet ikkje

gjorde bruk av kontrollgruppe for samanlikning

av læringsresultat,

eit nær obligatorisk element

i design for truverdig effektforsking. Ein annan

grunn kan vera at PILOT henta inn data einast for

subjektivt læringsutbyte, slik at utsegna «Elevenes

læringsutbytte øker» ikkje hadde grunnlag i må-

lingar men i data for kva elevar, lærarar og rektorar

førestelte seg

om IKT og læring. For faget engelsk

fann ein studie tidlegare publisert i Bedre Skole

nær null-samband mellom objektive og inntrykks-

baserte data for læringsutbyte.

Ulikt

PILOTer for skoleutvikling

gjorde den

ovannemnde Harrison-rapporten bruk av kon-

trollgrupper og av data for objektivt læringsut-

byte. Dessutan vart det korrigert for ulike bak-

grunnsvariable. Men det vart ikkje korrigert for

pengestraumen inn i IKT-satsinga i britisk skule,

den Harrison et al. kallar «unprecedented levels

of Government investment».

Konklusjon

EDB vart innført i norsk skule for tretti år sidan i

von om og tru på ein betre skule, men utan feste i

god forsking. Verdien av den seinare ikkje-fagspe-

sifikke og inntrykksbaserte forskinga er usikker.

Bedre Skole nr. 4

■

2014