One Hundred and Sixty Years

386 / 698

٣٨۵
ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻊ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ، ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺗﺮﻗّ ﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺟﺰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺪﻳﺪﻧﺪ .
) Sanasarian 2000: 57 (
ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ، ﻃﺒﻌﴼ ﻭﺿﻊ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮ
ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺨﺸﻴﺪ ﻭ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎ ﻥ ﻭ ﺍﺭﺍﻣﻨﮥ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻣﻮﻓّ . ﻖ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ، ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﮥ
ﮐﻔﺶ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﺟﻨﺪ، ﺟﺰء ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺭﺷﺎﻥ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ . ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﺒﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺭ ﺍ ﺑﻬﺎﻧﮥ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ
ﮐﻪ ﺣﺘّﻰ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺎﻥ ﻃﺒﻴﺒﻰ ﺭﺍ ﻧﺸﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺧﻴﺎﻟﻰ ﻭ ﻣﻮﻫﻮﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮐﻪ
ﺑﺎ ﮐﻠﻤﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻐﺰﺷﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﻣﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﺯ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﻴﮕﻨﺎﻩ ﺩﺑﺴﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ
ﺯﺣﻤﺘﮑﺶ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ . ١٨٨
ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﻓﺮﻫﻨ ﮓ ﺭﺍ ﻧﻘﻞ ﮐﺮﺩﻳﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺩﮔﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺳﺖ . ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺩﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻮﺭﻧﺘﻮ ﻧﻴﺰ
: ﺁﻣﺪ
ﮐﻴﺸﻰ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺑﻄﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻞ ﺳﺎﺧﺘﮥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺗﻠﻘﻰ
... ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﮕﺮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﮔﺮﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﭘﺎﮐﺴﺎﺯﻯ ﺩﮔﺮﺩﻳﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﮔﺮ
ﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﮤ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ .
) ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ۱۳۸۰ :۸۰ ،۸۱ ، ۱۱۴ (
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮﺍﺱ ﺳﻨّﺘﻰ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻳﮏ ﺩﻳﻦ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻧﻬﻀﺖ ﻧﻮﺟﻮﻯ
ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﻫ ﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻄﻮﺭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ
ﻗﻮﻯ
ﺗﺮﻯ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .
***
ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﺮﻭﺭﻯ ﮔﺬﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﺒﺶ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮ
188 ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭﻝ ، ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ )۱۲(