آسیب شناسی روشنفکر ایرانی

4 / 14

ھﻤﮫ اﻧﺪﯾﺸﮫ ھﺎی راﺳﯿﺴﺘﯽ اﺳﺖ. در ﻧﺘﯿﺠﮫ وﻗﺘﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اﯾﺮاﻧﯽ ﮐﮫ در ﭼﻨﮕﺎل ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﻓﺮھﻨﮕﯽ
ﺑﺴﺮ ﻣﯽ ﺑﺮد در ﻣﻮرد ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن و ﺣﻘﻮق آﻧﺎن ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ دﯾﮕﺮ ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن را ﯾﮏ اﻧﺴﺎن ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﺪ
ﮐﮫ
ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ ھﻤﮫ ﺣﻘﻮق در ﻣﻮرد آﻧﺎن ﻋﻤﻠﯽ ﺷﻮد. در ﻧﺘﯿﺠﮫ ھﻤﯿﻦ ﮐﮫ در رژﯾﻢ ﭘﮭﻠﻮی ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن را ﺑﮫ
ﺟﺮم ﺑﮭﺎﺋﯽ ﺑﻮدن ﺑﮫ دار ﻧﻤﯽﺨﺘﻨﺪ وﯾآ ﺑﮫ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﮫ در آن دوران از ﺣﻘﻮق ﺑﺮاﺑﺮ
ﺑﺮﺧﻮردارﺑﻮده اﻧﺪ زﯾﺮا ھﻤﯿﻦ ﮐﮫ ﺑﮕﺬارﻧﺪ اﯾﻦ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺑﯽ ارزش زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ
ﺧﻮد
ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻟﻄﻒ
در ﺣﻖ آﻧﺎن اﺳﺖ و ﺑﺮای ﺣﻘﻮق ﺷﮭﺮوﻧﺪی آﻧﺎن ﺑﺲ اﺳﺖ . آﻧﮭﺎ آ دم ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﮐﮫ ﻣﺜﻼ ﺣﻖ آزادی ﻣﺬھﺐ
در ﺑﺎره آﻧﮭﺎ ﺑﺨﻮاھﺪ ﻣﻄﺮح ﺑﺸﻮد ﯾﺎ اﻧﮑﮫ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﺻﻼ دﺧﻠﯽ ﺑﮫ "ﺣﻘﻮق ﺷﮭﺮوﻧﺪی" آﻧﺎن
داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ. اﻟﺒﺘﮫ در ﻣﻮرد ھﺮ ﮔﺮوه دﯾﮕﺮ ی وﺟﻮد ﺗﻌﺼﺐ و ﻧﻔﺮت ﻓﺮھﻨﮕﯽ در داﺧ - ﻞ ﺟﺎﻣﻌﮫ
ﯾﺎ ﺑ ھﻤﺮاه ﺪون ﺗﺒﻌﯿﺾ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﯾ - ﮑﯽ از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻼﮐﮭﺎی وﺟﻮد ﺗﺒﻌﯿﺾ و ﻧﮋادﭘ ﺮﺳﺘﯽ و ﺳﺘﻢ در
ﺟﺎﻣﻌﮫ اﺳﺖ وﻟﯽ در ﻣﻮرد ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن ھﻤﯿﻨﮑﮫ در ر ژ ﯾﻢ ﺷﺎه ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮاﯾﺸﺎن زﯾﺎدی
ھﻢ ھﺴﺖ. ﺑﺴﯿﺎری از ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺘﺮﻗﯽ ﻣﺎ ﻏﺮض ﺧﺎﺻﯽ ﺑﮭﺎﺋﯿ ﻋﻠﯿﮫ ﻧ ﻧﺪار ﺎن ﺪ و از ﺳﺘﻢ ﺑﺮ
ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن ھﻢ ﻧﺎﺧﻮﺷﻨﻮدﻧﺪ ﺎ اﻣ دﺳﺖ ﺧﻮدﺷ
ﺎن
ﻧﯿﺴﺖ ﮐﮫ در ﻣﻮردی ﮐﮫ ھﯿﭻ ﻧﻤﯽ داﻧ ﻨ ﺪ ﺗﺼﻮر ﮐ ﻨ ﻨﺪ ﮐﮫ
ھﻤﮫ ﭼﯿﺰ ﻨ ﻣﯽ داﻧ ﺪ و ﺑﮫ ﺻﻮرﺗﯽ ﻧﺎآﮔﺎه و ﻧﺎدرﺳﺖ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾ اﺪ. ﻨ ﺷﮑﺎل در ﻓﺮھﻨﮓ ﻣ ﺸﺘﺮک راﺳﯿ ﺘﯽ ﺴ
ﯾﻌﻨﯽ
ﺳﺘﯿﺰ ﺑﺎ
دﮔﺮ اﻧﺪﯾﺸﯽ و دﮔﺮ ﺑﻮدی در اﯾﺮان اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻮض ﺷﻮد و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﮫ در ﺣﺎل
ﻋﻮض ﺷﺪن ھﻢ ھﺴﺖ .
ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺎدرﺳﺖ از ﺣﻘﻮق ﺷﮭﺮوﻧﺪی ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن اﯾﺮاﻧﯽ در زﻣﺎن ﺷﺎه ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮﺣﺪاﻗﻞ ﺳﮫ ﻏﻠﻂ اﺳﺖ ﮐﮫ
ھﺮ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﮫ آن را ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻣﯽ ﺷﻮد: اول آﻧﮑﮫ دھﮭﺎ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻋﻠﯿﮫ ﺑﮭﺎﺋﯿﺎن
را ﮐﮫ ﺣﺘﯽ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ رژﯾﻢ ﭘﮭﻠﻮی ﻧﮭﺎدﯾﻨﮫ و ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ و ﺑﺪﯾﮭﯽ ﺗﺮﯾﻦ
ﺳﻄﺢ ﺗﺒﻌﯿﺾ ، را ﻧﺎدﯾﺪه ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. ﻣﺜﻞ اﯾﻨﮑﮫ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ اﻣﺮﯾﮑﺎی ﻓﻌﻠﯽ ﻧﻮﺷﺘﮫ ﺷ در ﻮد ﮐﮫ
اﻣﺮﯾﮑﺎ
ﺗﻨﮭﺎ
رﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ ﻣﺸﺮوع و ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ھﺮ ﮔﺮو ه دﯾﮕﺮی ﺑﻮﯾﮋه ﺳﯿﺎھﺎن ﻧﺎﻣﺸﺮوع و
ﺑﯿﮕﺎﻧﮫ و ﻏﯿ ﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ھﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺴﺎوی ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ
و
آن وﻗﺖ
ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﮔﺎندر ھﻢ ﻣﻮرد ﺑﺮاﺑﺮی ﺣﻘﻮق ﺷﮭﺮوﻧﺪی ﺳﯿﺎھﺎن داد ﺳﺨﻦ دھ ﺪ. ﻨ ﻣﺎ از زﻣﺎن ﻣﺸﺮوطﮫ ﺗﺎ
ﺑﮫ ﺣﺎل آﻧﻘﺪر ﺑﮫ اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻗﺮون وﺳﻄﺎﺋﯽ از آزادی ﻣﺬھﺐ ﯾﻌﻨﯽ آزادی ﺗﻨﮭﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺬھﺐ ﺑﺨﺼﻮص
)آﻧﮭﻢ ﺑﻄﻮر ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ(ﻋﺎدت ﮐﺮده اﯾﻢ ﮐﮫ ﺗﻌﺎرض ﺑﻨﯿﺎدی آن را ﺑﺎ ھﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ اوﻟﯿﮫ ﺣﻘﻮق
"ﺷﮭﺮوﻧﺪی" ﻣﺘﻮﺟﮫ ﻧﻤﯽ ﺷ ﻮﯾﻢ. اﻣﺎ اﺻﻼ ھﻤﯿﻦ ﺳﺨﻦ ﻋﻘﺐ اﻓﺘﺎده ﮐﮫ در ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻗﺎﻧﻮن، و از آن
ﺑﺪﺗﺮ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯿﺶ، ﺑﮕﻮﻧﮫ ای ﺗﺒﻌﯿﺾ آﻣﯿﺰ، و آﻧﮭﻢ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻋﺘﻘﺎدات ﯾﮏ ﮔﺮوه ﻣﺬھﺒﯽ، ﺑﮫ
"ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ" و رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺑﺮﺧﯽ ادﯾﺎن و ﺣﺬف دھﮭﺎ دﯾﻦ دﯾﮕﺮ از ﭼﻨﯿﻦ ﺣﻘﯽ اﻗﺪام ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺧﻮد